a. Tư tưởng - tôn giáo:

- Tín ngưỡng thờ thần vẫn phổ biến trong nhân dân

- Phật giáo, Đạo giáo và Nho giáo đều được coi trọng

- Đặc biệt thời kì này đánh dấu sự ra đời của Phật giáo dân tộc với sự ra đời của Thiền phái Trúc Lâm yên Tử do Trần Nhân Tông sáng lập

b. Giáo dục và khoa học kĩ thuật:

- Giáo dục:

+ Năm 1253, Quốc Tử Giám được mở rộng và thu nhận cả con cái thường dân.

+ Trường tư cũng được mở nhiều ở làng, xã

- Khoa học - kĩ thuật:

+ Về sử học, Lê Văn Hưu biên soạn Đại Việt sử ký - bộ quốc sử đầu tiên của Đại Việt

+ Về Quân sự nổi tiếng có Binh thư yếu lược của Trần Quốc Tuấn

+ Về y học có Thiền sư Tuệ Tĩnh - là người đầu tiên xây dựng nền y học truyền thống của người Việt

+ Thiên văn học có Đặng Lộ, Trần Nguyên Đán

c. Văn học và nghệ thuật:

- Văn học: Nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng ra đời như: Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn, Phú sông bạch Đằng của Trương Hán Siêu…

- Nghệ thuật:

+ Các công trình kiến trúc tôn giáo được xây dựng khá nhiều như: tháp Phổ Minh, tháp Bình Sơn, chùa Thái Lạc…

+ Các tác phẩm điêu khắc bằng đá, chạm khắc gỗ được coi là kiệt tác nghệ thuật dân tộc

+ Hát chèo, múa rối nước phổ biến, nhiều nhặc cụ như trống cơm, sáo, tiêu, đàn cầm phổ biến vào thời kì này

1)

* Những thành tựu về văn hóa:

- Văn học:

+ Văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển. Có nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập,…

+ Văn thơ thời Lê sơ có nội dung yêu nước sâu sắc, thể hiện niềm tự hào dân tộc, khí phách anh hùng và tinh thần bất khuất của dân tộc.

- Sử học: có nhiều tác phẩm như: Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn thực lục,…

- Địa lí: có Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ.

- Y học: có Bản thảo thực vật toát yếu.

- Toán học: có Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp.

- Nghệ thuật sân khấu như ca, múa, nhạc, chèo, tuồng được phục hồi nhanh chóng và phát triển, nhất là chèo, tuồng.

- Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc: mang nhiều nét đặc sắc. Biểu hiện ở các công trình lăng tẩm, cung điện tại Lam Kinh (Thanh Hóa). Điêu khắc thời Lê Sơ có phong cách khối đồ sộ, kĩ thuật điêu luyện.

* Những thành tựu về giáo dục, khoa cử:

- Nội dung thi cử là các sách của đạo Nho.

Dựng lại Quốc Tử Giám, mở nhiều trường học, mở khoa thi. Nội dung học tập thi cử là sách của đạo Nho. Một năm tổ chức ba kì thi: Hương - Hội - Đình.

=> Giáo dục phát triển đào tạo được nhiều nhân tài.

 

Mn giup em từ C2,C3 và C4 tra lời mỗi ngươi 1 câu cũng được em đang cần gấp...!

 

C2: So sánh pháp luật thời Lê Sơ, thời Lý- Trần?

 - Luật pháp thời Lý - Trần chưa đầy đủ và có một số điểm tiến bộ như luật pháp thời Lê sơ.

- Luật pháp thời Lê sơ được nhà nước rất quan tâm. Bộ luật Hồng Đức được ban hành là bộ luật hoàn chỉnh, đầy đủ, tiến bộ nhất trong các bộ luật thời phong kiến ở Việt Nam. Một số điều trong bộ luật Hồng Đức bảo vệ quyền lợi cho người phụ nữ, nô tì, giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc,…

C3 :Những biện pháp nhà Lê Sơ đã thực hiện để pháp triển nông nhiệp là gì?

-Hai mươi năm dưới ách thống trị nhà Minh,xóm làng điêu tàn,ruộng đồng bỏ hoang,nhân dân cực khổ.

-Nhà Lê cho 25 vạn lính về quê làm ruộng còn 10 vạn thay phiên nhau về quê sản xuất gọi dân phiêu tán trở về quê.

-Đặt các chức quan lo về nông nghiệp: Hà Đê sứ,Khuyến nông sứ, Đồn Điền sứ,....Thực hiện phép quân điền,cấm giết trâu bò và bắt dân đi phu mùa gặt,cấy.

-Khuyến khích phát triển sản xuất,cải thiện đời sống.

C4:Thời Lê Sơ XH có những giai cấp và tầng lớp nào?

- Xã hội thời Lê sơ có các giai cấp, tầng lớp: vua quan phong kiến, địa chủ, nông dân, thương nhân, thợ thủ công, nô tì.

    - Giai cấp nông dân chiếm đa số. Họ sống chủ yếu ở nông thôn, là giai cấp bị bóc lột, nghèo khổ trong xã hội.

thời trần :

Dưới thời Trần công cuộc khai hoang mở rộng các vương hầu, quí tộc chiêu tập dân nghèo khai hoang lập điền trang, Nhà Trần ban thái ấp cho quí tộc, vương hầu, những người có công trong cuộc kháng chiến, Nông dân giàu bỏ tièn mua ruộng đất .

Thời Trần có 2 ngành thủ công đặc sắc, đóng thuyền đi biển và chế tạo súng lớn – Nghành đóng thuyền đi biển hoặc chiến đấu, lớp dưới 20->25 người chèo, lớp trên dành cho người đánh cá hoặc chiến sĩ.

Thạp gốm hoa nâu được lưu giữ bảo tàng LSVN , tìm thấy ở khu đền Trần 1972 , Thạp cao 57 cm, đường kính miệmg 38cm, dáng thạp  to vững chắc , dày dặn , được phủ lớp men màu vàng ngà, Quanh miệng trang trí đắp nổi 1 vòng cánh sen, 4 góc vai thạp gắn 4 núm tai cách đều nhau , thân thạp trang trí hoa văn theo lối khắc họa tô nâu, giản dị , quanh chân thạp khắc vẽ đưỡng cong đơn giản hình móc câu. –  Gạch nung với những hoa văn trang trí phong phú, hình rồng, phượng, hoa lá được khắc chìm hoặc nổi trên mặt gạch .

 

 

 

tháp Phổ Minh (Nam Định), thành Tây Đô (Thanh Hóa),… - Phổ biến điêu khắc các hình, tượng hổ, sư tử, trâu, chó và các quan hầu bằng đá.

* Những thành tựu nổi bật của nước Đại Việt thời Lý - Trần

Thành tựu	Thời Lý	Thời Trần
Kinh tế	- Nông nghiệp:Nhà nước quan tâm đến sản xuất, trị thủy, khuyến khích khai hoang. - Thủ công nghiệp: có bước phát triển mới, nhất là ngành ươm tơ, dệt lụa. - Thương nghiệp: buôn bán, trao đổi trong nước và ngoài nước được mở mang.	- Nông nghiệp: Khai hoang mở rộng diện tích trồng trọt, đắp đê được củng cố. - Thủ công nghiệp:nhiều ngành nghề, trong nhân dân rất phổ biến và phát triển. - Thương nghiệp: chợ ngày càng nhiều, trao đổi buôn bán trong và ngoài nước được đẩy mạnh.
Văn hóa	- Đạo Phật phát triển mạnh nhất. - Các hình thức sinh hoạt văn hóa phong phú, đa dạng.	- Đạo Phật phát triển cực thịnh.
Giáo dục	- Năm 1070, xây dựng Văn Miếu. - Năm 1075, mở khoa thi đầu tiên. - Đã bắt đầu quan tâm đến giáo dục, khoa cử song chế độ thi cử chưa có nền nếp, quy củ.	- Quốc tử giám mở rộng đào tạo. - Có trường công, trường tư. - Các kì thi được tổ chức ngày càng nhiều, có quy củ và nề nếp.
Khoa học - kĩ thuật	- Kiến trúc, điêu khắc: Các công trình có quy mô tương đối lớn, độc đáo. - Trình độ điêu khắc tinh vi, thanh thoát. Phong cách nghệ thuật đa dạng, độc đáo và linh hoạt.	- đạt được những thành tựu đáng kể. - Nhiều công trình kiến trúc mới, có giá trị ra đời như: tháp Phổ Minh (Nam Định), thành Tây Đô (Thanh Hóa),… - Phổ biến điêu khắc các hình, tượng hổ, sư tử, trâu, chó và các quan hầu bằng đá. Hình rồng khắc trên đá trau chuốt, có sừng uy nghiêm.

 

Của bạn đây 

* Bảng những thành tựu văn hóa thời cổ đại (phương Đông và phương Tây)

	Phương Đông	Phương Tây
Về chữ viết, chữ số	- Tạo ra chữ tượng hình. - Phép đếm đến 10, tính được số pi bằng 3,16.	- Hệ chữ cái a, b, c.
Về các khoa học	- Thiên văn học: sáng tạo ra lịch (Âm lịch), biết làm đồng hồ đo thời gian.	- Thiên văn học: sáng tạo ra lịch (Dương lịch). - Đạt được nhiều thành tựu trong các lĩnh vực toán học, thiên văn, vật lí, triết học, lịch sử, địa lí,... với những nhà khoa học nổi tiếng như Ta-let, Pi-ta-go, Ơ-cơ-lít, … - Văn học: có những bộ sử thi nổi tiếng như I-li-at, Ô-đi-xê của Hô-me, những vở kịch thơ độc đáo Ô-re-xti, Ơ-đíp làm vua, ...
Về các công trình nghệ thuật	Kim tự tháp cổ ở Ai Cập, thành Ba-bi-lon ở Lưỡng Hà,...	Đền Pác-tê-nông ở A-ten, tượng thần Vệ nữ ở Mi-lô,..

 

Thành tựu về giáo dục :

-Năm 1070, Văn Miếu được xây dựng ở Thăng Long.
- Văn học chữ Hán bước đầu phát triển.
-Các vua Lý rất sùng đạo Phật, khắp nơi đều dựng chùa, tỏ tượng, đúc chuông...

Thành tựu về văn hóa:

- Hoạt động ca hát. nhảy múa, trò chơi dân gian, kiến trúc, điêu khắc... đều phát triển
-với phong cách nghệ thuật đa dạng, độc đáo và linh hoạt, tiêu biểu là chùa Một Cột, tượng Phật A-di-đà, hình rồng thời Lý.
- Kiến trúc rất phát triển, tiêu biểu là tháp Báo Thiên, chùa Một Cột...
-Nghệ thuật tinh xảo, thanh thoát, tiêu biểu là rồng thời Lý...
=> Những thành tựu về văn hoá, nghệ thuật đã đánh dấu sự ra đời của một nền văn hoá riêng biệt của dân tộc — Văn hoá Thăng Long.
 

Nhà Lý là triều đại phong kiến đầu tiên ở Việt Nam xác lập hệ thống giáo dục khoa cử có hệ thống^[1]. Từ đầu công nguyên thời Bắc thuộc, các triều đại Trung Quốc đã truyền bá chữ Nho, mở trường học tại Việt Nam, với quan niệm là công cụ đồng hóa^[2]. Đến thế kỷ 10, chữ Hán đã trở thành chữ viết chính thức, nhưng số người biết chữ Nho rất ít ỏi. Các nhà sư thường là lớp trí thức quan trọng bên cạnh các viên chi hậu, viên ngoại lang.

Sang thời Lý, năm 1070, Lý Thánh Tông cho xây dựng nhà Văn Miếu ở kinh thành Thăng Long, đắp tượng Khổng Tử, Chu Công, tứ phối 72 người hiền của đạo Nho. Năm 1076 vua Lý Nhân Tông lập ra Quốc Tử Giám. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho rằng Quốc Tử Giám chỉ là trường học công đầu tiên do triều đình chính thức đứng ra tổ chức, thể hiện sự quan tâm đối với việc học hành của hoàng tộc, còn trường học tư được hình thành trước đó^[3].

Các bộ quốc sử như Đại Việt sử ký toàn thư, Khâm định Việt sử thông giám cương mục không đề cập cụ thể về hệ thống trường học tại các địa phương thời Lý. Các nhà nghiên cứu căn cứ vào ghi chép của sách Tây Hồ chí khẳng định rằng trường học tư đã được mở tại kinh thành Thăng Long trước khi Quốc Tử Giám hình thành^[3].

Trường học tư đầu tiên được xác nhận là trường Bái Ân của Lý Công Ân - một tông thất nhà Lý không ra làm quan mà ở nhà dạy học^[3]. Ông sống ở thôn Bái Ân, nay thuộc phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy. Lý Công Ân là một học trò của sư Vạn Hạnh, cũng là một tín đồ Phật giáo như nhiều người đương thời nhưng ông vẫn mở trường dạy học truyền thụ kiến thức Nho giáo^[4].

Tuy nhiên, trong những năm đầu, hệ thống trường học chưa nhiều. Có hai dạng trường lớp^[5][6]:

Một là những người biết chữ nhưng đi thi không đỗ đạt, mở lớp dạy học để kiếm sống hoặc tầng lớp quan lại hoặc những người đã đỗ đạt, vì nhiều lý do đã về nhà (nghỉ hưu, bị sa thải, từ quan...) mở lớp dạy cho con em mình hoặc những người thân thích.Hai là các trường học tồn tại trong các chùa do các nhà sư giảng dạy (không chỉ dạy Phật giáo và truyền đạt cả kiến thức Nho giáo).

Sách vở chủ yếu trong hệ thống đào tạo là Tứ thư, Ngũ kinh, Bắc sử, Nam sử và sách của bách gia chư tử. Tuy nhiên, do ảnh hưởng đậm nét của Phật giáo và một phần của Đạo giáo, Nho giáo chưa có vị trí độc tôn như sau này. Các trường lớp còn dạy nhiều kiến thức về Phật giáo và Đạo giáo^[7]. Chữ viết chính thức trong giáo dục vẫn kế tục các đời trước là chữ Hán^[8].

Như vậy vào thời Lý dù rất coi trọng đạo Phật nhưng từ trung kỳ đã coi trọng đạo Nho hơn trước, vì Nho giáo là học thuyết giải quyết được các mối quan hệ cơ bản (vua – tôi, cha – con, vợ - chồng, bằng hữu...), làm ngọn cờ cho sự ổn định xã hội, để thống nhất và quản lý xã hội. Điều đó không chỉ bảo vệ cho quyền lợi của nhà Lý mà còn đặt nền móng cho sự phát triển giáo dục và khoa cử Nho học của các vương triều sau này^[9].

* Văn hóa :

- Văn học chủ yếu là văn học bằng chữ Hán

- Tôn giáo là Đạo phật được coi là quốc giáo

-Các vua Lý tôn sùng đạo Phật

- Cho xây dựng nhiều chùa , đúc nhiều chuông

- Nghệ thuật người dân ham chuộng ca hát nhảy múa hát chèo múa rối

- Kiến trúc có nhiều công trình đồ sộ độc đáo như Hoàng Thành Thăng Long , Chùa Một Cột , Tháp Báo Thiên , ...

- Điêu khắc Phong cách thanh thoát tinh tế tạo ra các hình rồng , hoa sen , tượng phật

=> Thời Lý đã xuất hiện nền văn hóa riêng biệt Văn Hóa Thăng Long.

* Giáo dục :

- Năm 1070 Nhà Lý cho xây dựng Văn Miếu thờ Khổng Tử

- Năm 1075 Nhà Lý mở khoa thi đầu tiên

- Năm 1076 Nhà Lý cho xây dựng trường đại học đầu tiên Quốc Tử Giám

=> Nền giáo dục nước ta được hình thành từ thời Lý