Thế nào là luận điểm lí lẽ dẫn chứng
Trong lập luận của bài văn nghị luận, dẫn chứng và lí lẽ phải có mối quan hệ như thế nào với nhau ?
A. Phải phù hợp với nhau
B. Phải phù hợp với luận điểm
C. Phải phù hợp với nhau và phù hợp với luận điểm
D. Phải tương đương với nhau.
Đọc văn lập luận (mục I, SGK trang 109) và trả lời câu hỏi:
a. Kết luận (mục đích) của lập luận là gì?
b. Để dẫn tới kết luận đó, tác giả đã đưa ra những lí lẽ hoặc dẫn chứng (luận cứ) nào?
c. Hãy cho biết thế nào là một lập luận
Đoạn thư dụ Vương Thông lần nữa:
a, Kết luận của lập luận nêu bật rằng giặc nếu không hiểu thời thế, lại dối trá, kẻ thất phu hèn kém thì không thể cùng nói việc binh được
b, Lí lẽ, dẫn chứng tác giả đưa ra là:
+ Người dùng binh giỏi ở chỗ biết xét thời thế
+ Được thời có thế thì biến mất làm còn, hóa nhỏ thành lớn
+ Mất thời thế thì mạnh thành yếu, yên thành nguy
Kết luận: Vương Thông không hiểu thời thế, luôn dối trá nên chỉ là kẻ thất phu hèn kém, tất yếu bại vong
c, Lập luận là đưa ra các lí lẽ, bằng chứng nhằm dẫn dắt người nghe đến kết luận mà người nói muốn đạt tới
Làm thế nào để con phân biệt được lí lẽ và dẫn chứng trong bài văn nghị luận xã hội ạ?
Lí lẽ là phần lý do hoặc lập luận mà người viết đưa ra để giải thích, chứng minh hoặc bảo vệ một quan điểm, một ý kiến. Trong một bài văn nghị luận xã hội, lí lẽ có vai trò rất quan trọng vì chúng là cơ sở để người viết xây dựng lập trường và làm cho quan điểm của mình trở nên hợp lý, thuyết phục.
Đặc điểm của lí lẽ:Lí lẽ thường mang tính khái quát và trừu tượng, không có tính cụ thể.Lí lẽ phải được thể hiện một cách rõ ràng, dễ hiểu, và được xây dựng trên cơ sở lý luận, các nguyên tắc, hoặc giải thích hợp lý.Lí lẽ giúp giải đáp câu hỏi "tại sao" hoặc "như thế nào" liên quan đến vấn đề mà người viết muốn trình bày. Đây chính là phần giúp người đọc hiểu được mục đích và quan điểm của người viết.Ví dụ về lí lẽ:
"Giới trẻ ngày nay bị cuốn hút vào mạng xã hội là do mạng xã hội cung cấp những trải nghiệm hấp dẫn, làm họ cảm thấy thoải mái và dễ dàng kết nối với người khác."Lí lẽ này giải thích một nguyên nhân khiến giới trẻ nghiện mạng xã hội, đó là sự hấp dẫn và tiện lợi mà các nền tảng mạng xã hội mang lại. Đây là một quan điểm lý luận, không có số liệu hay dữ liệu cụ thể, nhưng nó giải thích một cách tổng quát nguyên nhân của hiện tượng.
2. Dẫn chứng là gì?Dẫn chứng là bằng chứng hoặc minh họa cụ thể mà người viết sử dụng để chứng minh cho lí lẽ mà họ đưa ra. Dẫn chứng có thể là sự kiện, số liệu, ví dụ, lời nói của chuyên gia, hoặc trích dẫn từ các nghiên cứu khoa học, báo cáo, khảo sát. Mục đích của dẫn chứng là làm cho lí lẽ trở nên thuyết phục hơn bằng cách đưa ra những dữ liệu cụ thể, thực tế.
Đặc điểm của dẫn chứng:Dẫn chứng có tính cụ thể, thực tế, và có thể được kiểm chứng.Dẫn chứng có thể là số liệu, nghiên cứu, trích dẫn từ chuyên gia, chuyện thực tế, hoặc ví dụ minh họa từ đời sống hằng ngày.Dẫn chứng giúp chứng minh tính xác thực và thực tế của lí lẽ, từ đó làm cho bài viết trở nên đáng tin cậy hơn.Ví dụ về dẫn chứng:
"Theo một khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Thị trường Ipsos, 67% người sử dụng mạng xã hội cho biết họ cảm thấy khó khăn trong việc kiểm soát thời gian sử dụng mạng xã hội, và một trong ba người được khảo sát cho biết họ cảm thấy lo âu nếu không kiểm tra thông báo trên mạng xã hội trong vòng 24 giờ."Dẫn chứng này đưa ra số liệu cụ thể từ một nghiên cứu để minh chứng cho lí lẽ về việc nghiện mạng xã hội có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý của người dùng.
3. Sự khác biệt rõ ràng giữa lí lẽ và dẫn chứngLí lẽ là những quan điểm, lý do, hoặc lập luận mà người viết sử dụng để chứng minh một điều gì đó, nhằm thuyết phục người đọc về một quan điểm hay ý kiến.Dẫn chứng là bằng chứng hoặc minh họa cụ thể để chứng minh và làm rõ cho lí lẽ đó.Lí lẽ là phần giải thích hay lý luận về vấn đề đang bàn, trong khi đó dẫn chứng là bằng chứng để củng cố và chứng minh tính hợp lý của những lí lẽ ấy.
4. Cách sử dụng lí lẽ và dẫn chứng trong bài văn nghị luận xã hộiCấu trúc của bài nghị luận xã hội:Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận.Thân bài: Trình bày lí lẽ và dẫn chứng để chứng minh cho các quan điểm của mình. Mỗi lí lẽ cần có một dẫn chứng cụ thể để làm sáng tỏ và thuyết phục người đọc.Kết bài: Tóm tắt lại vấn đề và đưa ra lời khuyên, kết luận.Trong thân bài, bạn cần kết hợp lí lẽ và dẫn chứng một cách mạch lạc và hợp lý. Mỗi lí lẽ cần được hỗ trợ bằng dẫn chứng để giúp cho người đọc thấy được rằng quan điểm của bạn không chỉ là lý thuyết mà còn được chứng minh từ thực tế.
Cách kết hợp lí lẽ và dẫn chứng:Sau khi đưa ra lí lẽ, bạn cần bổ sung dẫn chứng để làm rõ lí lẽ đó. Mỗi dẫn chứng sẽ làm tăng độ thuyết phục của lí lẽ và giúp người đọc dễ dàng tin vào quan điểm mà bạn đưa ra.Dẫn chứng cũng giúp minh họa cho những khía cạnh cụ thể của vấn đề, khiến người đọc dễ hình dung và hiểu được tác động thực tế của vấn đề đó.Ví dụ về kết hợp lí lẽ và dẫn chứng:
Lí lẽ: "Mạng xã hội là một phần quan trọng trong cuộc sống của giới trẻ ngày nay vì nó cung cấp các nền tảng giao tiếp, giải trí và thông tin."
Dẫn chứng: "Theo một khảo sát của Viện Nghiên cứu Khoa học Xã hội Việt Nam, 85% thanh thiếu niên cho biết họ sử dụng mạng xã hội để kết nối với bạn bè, tìm kiếm thông tin và giải trí mỗi ngày."
Trong trường hợp này, lí lẽ giải thích vai trò quan trọng của mạng xã hội đối với giới trẻ, còn dẫn chứng cung cấp một con số cụ thể để làm rõ quan điểm này.
5. Những lưu ý khi viết bài nghị luận xã hộiĐảm bảo tính liên kết: Mỗi phần trong bài văn nghị luận xã hội cần có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Sau mỗi lí lẽ, bạn phải đưa ra dẫn chứng cụ thể để hỗ trợ, từ đó làm cho lập luận của bạn trở nên mạnh mẽ hơn.Lựa chọn dẫn chứng phù hợp: Dẫn chứng cần phải chính xác, đáng tin cậy, và cập nhật. Tránh sử dụng dẫn chứng không rõ nguồn gốc hoặc không có căn cứ vững chắc.Tránh lạm dụng lí lẽ hoặc dẫn chứng: Một bài văn nghị luận không nên chỉ có lí lẽ mà thiếu dẫn chứng, hoặc ngược lại chỉ toàn là dẫn chứng mà thiếu lí lẽ. Cần phải cân bằng giữa lí lẽ và dẫn chứng để bài viết trở nên logic và thuyết phục.Tóm lại:Lí lẽ là những lập luận, quan điểm mà bạn đưa ra để giải thích hoặc chứng minh một vấn đề trong bài văn nghị luận xã hội. Lí lẽ giúp giải thích tại sao một vấn đề lại quan trọng hoặc tại sao một quan điểm lại đúng đắn.Dẫn chứng là những bằng chứng cụ thể, số liệu, ví dụ thực tế giúp chứng minh lí lẽ và làm cho bài văn trở nên thuyết phục hơn. Dẫn chứng giúp lí lẽ không chỉ là lý thuyết mà còn có cơ sở thực tế để người đọc tin tưởng.1.Đọc lại văn bản Chống nạn thất học (bài 18) và cho biết:
- Luận điểm chính của bài viết là gì? Luận điểm đó được nêu ra dưới dạng nào và cụ thể hóa bằng những câu văn như thế nào?
- Chỉ ra những luận cứ (lí lẽ, dẫn chứng) trong văn bản Chống nạn thất học và cho biết những luận cứ ấy đóng vai trò gì? Muốn có sức thuyết phục luận cứ phải đạt yêu cầu gì?
- Chỉ ra trình tự lập luận của văn bản Chống nạn thất học và cho biết lập luận như vậy tuân theo thứ tự nào và có ưu điểm gì?
2. HS đọc trước văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta (SGK/24)
- Luận điểm chính của bài viết là gì? Luận điểm đó được nêu ra dưới dạng nào và cụ thể hóa bằng câu văn như thế nào?
- Chỉ ra những luận cứ (lí lẽ, dẫn chứng) trong văn bản.
- Nhận xét cách lập luận của tác giả?
chú bé nằm im không nói không cười là luận điểm hay lí lẽ , dẫn chứng
chắc là dẫn chứng
Để chứng minh cho luận điểm: “Đừng sợ vấp ngã” người viết đã đưa ra những luận cứ (lí lẽ, dẫn chứng) nào? Em có nhận xét gì về luận cứ cần đưa ra trong phép lập luận chứng minh
***Để chứng minh cho luận điểm của mình, người viết đã nêu ra những luận cứ sau:
- Một người mà lúc nào cũng sợ thất bại, làm gì cũng sợ sai lầm là một người sợ hãi thực tế và suốt đời không bao giờ có thể tự lập được.
- Bạn sợ sặc nước thì bạn không biết bơi.
- Bạn sợ nói sai thì bạn không nói được ngoại ngữ!
- Một người mà sẽ không chịu mất gì thì sẽ không được gì.
- Sai lầm cũng có hai mặt. Tuy nó đem lại tổn thất nhưng nó cũng đem đến bài học cho đời.
- Khi tiến bước vào tương lai, bạn làm sao tránh được sai lầm? - Nếu bạn sợ sai thì bạn chẳng dám làm gì.
- Người khác bảo bạn sai chưa chắc bạn đã sai, vì tiêu chuẩn đúng sai khác nhau.
- Bạn chớ ngừng tay, mà cứ tiếp tục làm, dù cho có gặp trắc trở.
- Không nên là người liều lĩnh, mù quáng, cố ý mà phạm sai lầm. Chẳng ai thích sai lầm cả.
- Có người phạm sai lầm thì chán nản.
- Có kẻ sai lầm rồi thì tiếp tục sai lầm thêm.
- Nhưng có người biết suy nghĩ, rút kinh nghiệm, tìm con đường khác đế tiến lên. ***Như vậy, với các luận cứ trên ta nhận thấy: Đây là những luận cứ rất có sức thuyết phục vì nó được chọn lọc, chân thực, phù hợp với cuộc sống của con người.
chúc bạn học tốt!
4. Với mỗi luận điểm, lí lẽ và bằng chứng có sự kết hợp như thế nào?
- Sự kết hợp giữa luận điểm, lí lẽ và bằng chứng được thể hiện thông qua cách trình bày và lập luận của người đưa ra.
+ Với luận điểm 1: tác giả nêu lên vấn đề xã hội mà người viết quan tâm. Tác giả đã đưa ra những lí lẽ về việc “con người không bao giờ có thể sống riêng lẻ, đơn độc” và bằng chứng cụ thể trong đại dịch Covid 19, mọi người cùng hợp sức chiến thắng đại dịch.
+ Với luận điểm 2: “khát vọng về sự hòa nhập, chung sống hòa bình cũng gắn liền với mong muốn buông bỏ thù hận”. Tác giả đưa ra lý lẽ “cuộc đời đa sự, con người đa đoan, khó tránh khỏi những xung đột….” và bằng chứng thông qua câu nói của A-thơ Uy-li-am U-a-rơ.
+ Với luận điểm 3: Bản sắc văn hóa của cộng đồng như là một giải pháp hiệu quả. Tác giả với lí lẽ và bằng chứng trích dẫn từ giá trị nội dung, nghệ thuật đặc sắc của bức tranh Đám cưới chuột đã làm sáng tỏ luận điểm đưa ra.
Hướng dẫn phân tích ngữ liệu tham khảo
Văn bản 1: Giá trị nội dung, nghệ thuật của truyện thơ Trê Cóc
Mỗi luận điểm được làm sáng rõ bằng những lí lẽ và bằng chứng nào? Các lí lẽ và bằng chứng có thuyết phục không? Vì sao?
- Luận điểm 1: Nội dung truyện thơ Trê Cóc
+ Cóc sinh ra một đàn nòng nọc nhưng bị Trê cướp về nuôi.
+ Cóc kiện Trê, Trê tìm đến Lý Ngạnh – một thủ hạ âm tường việc quan lo lót lễ vật và khiếu nại cho Trê khiến Cóc bị giam.
+ Ếch giới thiệu Nhái Bén cho Cóc, Nhái Bén khuyên Cóc chờ thời gian, khi đàn nòng nọc đứt đuôi sẽ trở về bên mẹ.
+ Cuối cùng Cóc dẫn đàn con đến kêu oan, Trê thú tội và bị kết án.
- Luận điểm 2: Nội dung tư tưởng, nghệ thuật tác giả muốn truyền tải thông qua truyện thơ.
+ Nội dung, tư tưởng: tác giả đã thành công trong việc mượn chuyện về loài vật để nói về chuyện con người. Phản ánh những thực trạng cuộc sống, xã hội con người: kiện tụng, đút lót, quan lại…
+ Hình thức, nghệ thuật: xây dựng hình tượng phúng dụ giàu chất ngụ ngôn.
- Các lí lẽ, dẫn chứng hợp lí, thuyết phục, vì nó giúp bài viết rõ ràng, mạch lạc và thuyết phục người đọc, người nghe.
Truyện lục vân tiên Nêu luận điểm 2 + lí lẽ, dẫn chứng
câu 1: xác định luận điểm chính của bài "ý nghĩa văn chương". Để làm sáng ỏ luận điểm chính tác giả đã dùng những luận điểm nào?
Câu 2: Để chứng minh vai trò và ý nghĩa cỉa văn chương tác giả đã thuyết phục người đọc bằng những lí lẽ dẫn chứng nào?
tham khảo
c1:Luận điểm chính: Ý nghĩa và công dụng của văn chương
+ Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là tình cảm, là lòng vị tha; văn chương là hình ảnh của sự sống đa dạng; văn chương sáng tạo ra sự sống, gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm sẵn có; cho nên: không thể thiếu văn chương trong đời sống tinh thần của nhân loại.
Phương pháp lập luận: Giải thích (kết hợp với bình luận)