Bài 32. Xây dựng đất nước, đấu tranh bảo vệ tổ quốc

I. Việt Nam trong 10 năm đi lên Chủ nghĩa xã hội (1976 - 1985)

1. Thực hiện kế hoạch Nhà nước 5 năm (1976 - 1985)

a. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (12/1976)

- Đại hội tiến hành khi đất nước đã thống nhất.

- Đại hội đề ra đường lối xây dựng Chủ nghĩa xã hội trong toàn quốc và thông qua phương hướng nhiệm vụ mục tiêu của kế hoạch 5 năm (1976 - 1980).

b. Thực hiện kế hoạch 5 năm (1976 - 1980)

- Mục tiêu: xây dựng cơ sở vật chất cho Chủ nghĩa xã hội và cải thiện 1 bước đời sống nhân dân.

- Thành tựu:

+ Nông công nghiệp và giao thông vận tải căn bản được khôi phục.

+ Diện tích gieo trồng tăng 2 triệu ha.

+ Nhiều nhà máy được xây dựng.

+ Đường sắt Bắc Nam được khôi phục, xây dựng mới 1.700 km đường sắt, 3.800km đường bộ.

- Miền Nam:

+ Cải tạo xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh.

+ Xóa bỏ tư sản mại bản.

+ Phần lớn nông dân đi sâu vào con đường làm ăn tập thể.

+ Thủ công nghiệp, thương nghiệp được sắp xếp lại.

+ Văn hóa - giáo dục có bước phát triển mới, xóa bỏ văn hóa đồi trụy

- Hạn chế:

+ Nền kinh tế còn mất cân đối lớn, sản xuất phát triển chậm.

+ Thu nhập quốc dân và năng suất lao động thấp.

+ Đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.

2. Thực hiện kế hoạch Nhà nước 5 năm (1981 - 1985)

a. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng (3/1982)

- Nội dung:

+ Khẳng định tiếp tục xây dựng Chủ nghĩa xã hội theo đường lối của đại hội IV, nhưng bắt đầu có điều chỉnh, bổ sung, cụ thể hóa cho từng chặng đường.

+ Xác định quá độ tiến lên Chủ nghĩa xã hội ở nước ta trải qua nhiều chặng đường.

+ Quyết định phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu của kế hoạch Nhà nước 5 năm (1981 - 1985).

+ Phát triển thêm và sắp xếp lại cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh, cải tạo Xã hội chủ nghĩa, nhằm cơ bản ổn định tình hình kinh tế - xã hội.

+ Đáp ứng nhu cầu cấp thiết đời sống nhân dân.

+ Giảm nhẹ sự mất cân đối nghiêm trọng nhất trong kinh tế.

b. Thành tựu của kế hoạch Nhà nước 5 năm (1981 - 1985)

- Đất nước có những biến chuyển đáng kể.

- Trong sản xuất nông nghiệp và công nghiệp đã chặn được đà giảm sút:

+ Nông nghiệp tăng 4,9%.

+ Lương thực đạt 17 triệu tấn.

+ Công nghiệp tăng 6,4%/năm.

- Hoàn thành hàng trăm công trình lớn và hàng ngàn công trình nhỏ.

- Dầu mỏ bắt đầu được khai thác.

- Công trình thủy điện Hòa Bình, Trị An chuẩn bị dưa vào hoạt động.

- Hoạt động khoa học kĩ thuật được triển khai góp phần thúc đẩy sản xuất.

- Hạn chế:

+ Khó khăn yếu kém của thời kì trước chưa khắc phục được, thậm chí 1 số mặt trầm trọng hơn.

+ Mục tiêu cơ bản là ổn định kinh tế – xã hội chưa được thực hiện.

II. Đấu tranh bảo vệ Tổ quốc (1975 - 1979)

1. Đấu tranh bảo vệ biên giới Tây Nam

- Sau khi kháng chiến chống Mĩ cứu nước thắng lợi, bọn Pônpốt quay súng bắn lại nhân dân ta.

- Chúng liến tiếp xâm lấn biên giới Tây Nam.

- 22/12/1978, chúng dùng 19 sư đoàn bộ binh, xe tăng đánh chiếm Tây Ninh, mở đầu chiến tranh xâm lược biên giới Tây Nam.

- Thực hiện quyền tự vệ chính đáng, chúng ta đã phản công đánh đuổi bọn Pônpốt khỏi lãnh thổ nước ta.

2. Đấu tranh bảo vệ biên giới phía Bắc

- Từ năm 1978, Trung Quốc liên tiếp khiêu khích Việt Nam ở biên giới phía Bắc.

- 17/2/1979, Trung Quốc dùng 32 sư đoàn tấn công ta dọc biên giới từ Móng Cái đến Phong Thổ (Lai Châu).

- Thực hiện quyền tự vệ chính đáng, nhân dân ta đã kiên quyết đánh trả, buộc Trung Quốc phải rút hết quân khỏi nước ta 18/3/1979.