Bài 7. Bộ xương

- Dạng hình ống có tác dụng giúp xương nhẹ nhưng vẫn vững chắc.
- Các nan xương xếp kiểu vòng cung làm phân tán lực tác dụng tác động lên xương giúp xương có tính chịu nén cao.
- Cách cấu tạo thân xương và đầu xương như trên, làm cho xương rất cứng rắn, đảm bảo được sức chịu đựng của xương.
- Trong kĩ thuật xây nhà, làm cầu người ta thường áp dụng nguyên tắc cấu tạo này để làm cho công trình kiến trúc được vững chắc, có sức bền cao, đạt độ thẩm mĩ và tiết kiệm nguyên liệu.

vì cấu trúc xương gồm: + mô xương xốp bọc 2 đầu xương có tác dụng phân tán lực + cấu trúc hình ống làm xương bền chắc và nhẹ

Bộ xương người gồm 3 phần :

- Phần đầu gồm khối xương sọ có 8 xương ghép lại tạo thành hộp sọ lớn chứa não. Xương mặt nhỏ, có xương hàm.

- Phần thân gồm cột sống khớp với nhau, cong ở 4 chỗ. Các xương sườn gắn với cột sống và xương ức tạo thành lồng ngực (bảo vệ tim phổi).

- Xương chi gồm xương tay (xương chi trên ) và xương chân (xương chi dưới )

Bộ xương người gồm 3 phần :
- Phần đầu gồm khối xương sọ có 8 xương ghép lại tạo thành hộp sọ lớn chứa não. Xương mật nhỏ, có xương hàm.
- Phần thân gồm cột sống có nhiều đốt sống khớp với nhau, cong ở 4 chỗ. Các xương sườn gắn với cột sống và xương ức tạo thành lồng ngực (bảo vệ tim phổi).
- Xương chi gồm xương tay và xương chân (có các phần tương tự nhau).

*Bộ xương người gồm 3 phần:
-Xương đầu: xương mặt và xương sọ.
-Xương thân: gồm cột sống và lồng ngực:+Cột sống: Gồm nhiều đốt
khớp với nhau tạo thành, gồm 5 đoạn là đoạn cổ, đoạn ngực, đoạn thắt lưng, đoạn cùng và đoạn cụt.
+Lồng ngực: Gồm xương ức
và xương sườn.
-Xương chi: xương đai và xương chi.

Vai trò của các loại khớp :

- Khớp động : giúp cơ thể có những cử động linh hoạt đáp ứng được những yêu cầu lao động và hoạt động phức tạp. VD: khớp ở tay, chân.

- Khớp bán động : giúp cơ thể mềm dẻo trong dáng đi thẳng và lao động phức tạp, cử động của khớp hạn chế. VD: khớp các đốt sống.

- Khớp bất động là loại khớp không cử động được. VD: khớp ở hộp sọ.

-Khớp bất động : giúp xương tạo thành hộp khối để bảo vệ nội quan hoặc nâng đỡ

-Khớp bán động : tạo thành khoang bảo vệ, giúp cơ thể mềm dẻo trong lao động phức tạp và dáng đi thẳng

-Khớp động : đảm bảo sự hoạt động linh hoạt của các chi

Khớp bất động giúp xương tạo thành hộp, thành khối để bảo vệ nội quan ( hộp sọ bảo vệ não) hoặc nâng đỡ ( xương chậu)
- Khớp bán động giúp xương tạo thành khoang bảo vệ ( khoang ngực). ngoài ra còn có vai trò quan trọng đối với việc giúp cơ thể mềm dẻo trong dáng đi thẳng và lao động phức tạp.
- Khớp động đảm bảo sự hoạt động linh hoạt của tay, chân

Sự khác giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa quan trọng đối với những hoạt động của con người :

- Các khớp cổ tay và bàn tay linh hoạt đảm nhiệm chức năng cầm nắm phức tạp trong lao động của con người.

- Xương cổ chân và xương gót phát triển nở về phía sau làm cho diện tích bàn chân lớn, đảm bảo sự cân bằng vững chắc cho tư thế đứng thẳng.

-Các khớp cổ tay và bàn tay linh hoạt, đảm nhiệm chức năng cầm nắm phức tạp trong lao động của con người

- Xương cổ chần và xương gót chân phát triển nở về phía sau làm cho diện tích bàn chân lớn, đảm bảo sự cân bằng, vững chắc cho tư thế đứng thẳng

Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân ta do hoạt động lao động của con người
- Xương tay nhỏ hơn, các ngón tay càng ngày càng linh hoạt hơn để thích hợp cho việc cầm nắm --> con người mới có thể cầm dụng cụ lao động, hái lượn....
- Xương chân to hơn là giúp nâng đỡ các bộ phận của con người và di chuyển dễ dàng.

sự giải phóng đôi tay khỏi hoạt động đi đứng ở người có tác dụng trực tiếp đến sự phát triển lao động

Với nguyên nhân vận động ít, ngủ thiếu

Hiện nay đa số trẻ có xu hướng ít vận động luyện tập thể thao, sau buổi học là dành phần lớn thời gian ngồi xem ti vi, dùng máy tính, điện thoại... Đồng thời, trẻ thường ngủ muộn sau 23h khiến thời gian ngủ không đủ hoặc sẽ ngủ dậy muộn. Trong khi, các hormon kích thích tăng trưởng chiều cao thường được sản sinh ra lúc ngủ sâu, và sản xuất mạnh trong khoảng từ 22h đến 03h sáng.

Với nguyên nhân do chế độ dinh dưỡng và chăm sóc chưa đúng

Trẻ ăn quá nhiều đạm, uống ít sữa, ăn nhiều chất béo và bột đường nhưng lại thiếu chất đạm (Protein), vitamin (A, D, C…) và chất khoáng (canxi, i ốt, kẽm, sắt…) sẽ dẫn đến thiếu chiều cao. Ngoài ra, trẻ còn không được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, khiến trẻ thiếu vitamin D để hấp thu Canxi.

Rất nhiều bậc phụ huynh đã thấy được tầm quan trọng của Canxi và khoáng chất đối với chiều cao và thể chất, nhưng chế độ bổ sung lại quá thừa hoặc không đúng cách, khiến cho Canxi thay vì cần phải đi vào xương thì lại dư thừa trong ruột gây táo bón, sỏi thận hoặc dư thừa trong máu gây xơ cứng mạch máu, mô mềm, còn trong xương thì vẫn thiếu. Rốt cuộc là chiều cao không đủ còn khiến con mắc thêm bệnh khác làm ảnh hưởng tới sức khỏe. Muốn Canxi được hấp thu tối đa vào xương và không dư thừa trong ruột và máu, cần bổ sung Canxi lượng vừa đủ, tốt nhất là dùng dạng nano, và phải bổ sung cùng với vitamin D và MK7 giúp hấp thu vận chuyển tối đa canxi từ ruột vào tận xương.

Chế độ dinh dưỡng nếu thiếu chất đạm (Protein) sẽ khiến xương thiếu Chondroitin để phát triển lớp sụn tiếp hợp và thiếu Collagen (chất hữu cơ của xương) để Canxi gắn vào, cũng như giúp xương dẻo dai, bền chắc.

Một số bé gái đến tuổi dậy thì, do sợ béo và giữ eo đã không dám uống sữa, ăn thiếu chất nhất là thiếu chất đạm, chất béo nên đã bỏ lỡ giai đoạn tăng nhanh về chiều cao của mình.

Một số yếu tố khác khiến trẻ thấp còi là do môi trường, mắc các bệnh nhiễm trùng thường xuyên (ốm vặt), do dậy thì sớm, do thời gian mang bầu và thể trạng lúc 1-3 tuổi có ảnh hưởng mạnh đến chiều cao của trẻ.

Ảnh hưởng của yếu tố di truyền

Chiều cao có tác động của di truyền khoảng 23%. Nếu cha mẹ lùn thì chiều cao của con cũng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, vẫn còn có tới 77% yếu tố khác tác động tới chiều cao. Bởi vậy, nếu bố mẹ thấp mà muốn con cao thì hãy chú trọng hơn cho con về dinh dưỡng, thể thao, giấc ngủ và môi trường để con không thua kém bạn bè về chiều cao và thể lực.

xương đầu gồm:

-xương hộp sọ:có 8 xương ghép lại thành hộp sọ lớn chứa não

-xương mặt:nhỏ

-xương hàm:bớt thô so vs đvật vì nhai thức ăn chín và ko phải vũ khí tự vệ

Chức năng của khớp động

Lao động, vận động

Chức năng của khớp bán động

Nâng đỡ và vận động

Chức năng của khớp bất động

Bảo vệ

hức năng của khớp động

Lao động, vận động

Chức năng của khớp bán động

Nâng đỡ và vận động

Chức năng của khớp bất động

Bảo vệ

* Trả lời:

\(-\) Trong cơ thể con người gồm có 360 khớp xương

Nơi tiếp giáp giữa các đầu xương gọi là khớp xương. Có ba loại khớp là : khớp động như các khớp ở tay, chân; khớp bán động như khớp các đốt sống và khớp bất động như khớp ở hộp sọ.

• Khớp động: là loại khớp cử động dễ dàng và phổ biến nhất trong cơ thể người như khớp xương đùi và xương chày, khớp xương cánh chậu và xương đùi. Mặt khớp ở mỗi xương có một lớp sụn trơn, bóng và đàn hồi, có tác dụng làm giảm sự cọ xát giữa hai đầu xương. Giữa khớp có một bao đệm chứa đầy chất dịch nhầy do thành bao tiết ra gọi là bao hoạt dịch. Bên ngoài khớp động là những dây chằng dai và đàn hồi, đi từ đầu xương này qua đầu xương kia làm thành bao kín để bọc hai đầu xương lại. Nhờ cấu tạo đó mà loại khớp này cử động dễ dàng. Khớp động phức tạp nhất trong cơ thể người là khớp gối.

• Khớp bán động: là loại khớp mà giữa hai đầu xương khớp với nhau thường có một đĩa sụn làm hạn chế cử động của khớp. Khớp bán động điển hình là khớp đốt sống, ngoài ra còn có khớp háng. Ở trẻ em, các đĩa sụn rất đàn hồi nên dễ uốn lưng mềm mại hay xoạc chân ra dễ dàng. Trái lại ở người trưởng thành và nhất là người già, các đĩa sụn dẹp lại làm cột sống khó cử động hơn, xoạc chân ra khó khăn.

• Khớp bất động : Trong cơ thể có một số xương được khớp cố định với nhau, như xương hộp sọ và một số xương mặt. Các xương này khớp với nhau nhờ các răng cưa nhỏ hoặc do những mép xương lợp lên nhau kiểu vảy cá nên khi cơ co không làm khớp cử động.

Trong cơ thể người,khớp động và khớp bán động chiếm nhiều nhất.

Ý nghĩa:Giúp con người vận động và lao động .