a. CM: [ M^x , M^y ] = ih.M^z
ta có :
M^x M^y = ( - i.h )2.\(\left(y\frac{\partial}{\partial z}-z\frac{\partial}{\partial y}\right)\left(z\frac{\partial}{\partial x}-x\frac{\partial}{\partial z}\right)\)
= ( i.h )2.\(\left(y\frac{\partial}{\partial x}-xy\frac{\partial^2}{\partial z^2}\right)\)
M^y.M^x = ( - i.h )2.\(\left(z\frac{\partial}{\partial x}-x\frac{\partial}{\partial z}\right)\left(y\frac{\partial}{\partial z}-z\frac{\partial}{\partial y}\right)\)
suy ra :
[ M^x , M^y ] = M^x M^y - M^y.M^x
= ( i.h )2.\(\left(y\frac{\partial}{\partial x}-x\frac{\partial}{\partial y}\right)\)
= ih.( - i.h)\(\left(x\frac{\partial}{\partial y}-y\frac{\partial}{\partial x}\right)\)
= ih.M^z (dpcm)
b.CM: [S^x, S^y] = 0
ta có :
S^2 = S^2x + S^2y + S^2z
= ( h4/4) \(\left(\begin{matrix}0&1\\1&0\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}0&1\\1&0\end{matrix}\right)\) + ( h4/4) \(\left(\begin{matrix}0&-i\\1&0\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}0&-i\\1&0\end{matrix}\right)\) + ( h4/4)\(\left(\begin{matrix}1&0\\0&-1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}1&0\\0&-1\end{matrix}\right)\)
= (3h/4).\(\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\)
mặt khác :
S^2.S^x = (3h2/4)\(\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\)(h/2).\(\left(\begin{matrix}0&1\\1&0\end{matrix}\right)\)
= (3h3/8)\(\left(\begin{matrix}0&1\\1&0\end{matrix}\right)\) S^x.S^2 = (h/2).\(\left(\begin{matrix}0&1\\1&0\end{matrix}\right)\) (3h2/4)\(\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\) =(3h3/8).\(\left(\begin{matrix}0&1\\1&0\end{matrix}\right)\)suy ra : [S^x, S^y] = S^2.S^x - S^x.S^2 = 0