Khái quát văn học dân gian Việt Nam

KHÁI QUÁT VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM

I. KHÁI NIỆM VĂN HỌC DÂN GIAN

- VHDG là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ truyền miệng được tập thể sáng tạo, nhằm mục đích phục vụ trực tiếp cho những sinh hoạt khác nhau trong đời sống cộng đồng.

- VHDG là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ truyền miệng

- VHDG là kết quả của những quá trình sáng tác tập thể

- Văn học dân gian gắn bó và phục vụ trực tiếp cho các sinh hoạt khác nhau trong đời sống cộng đồng.

II. ĐẶC TRƯNG VHDG

         - Văn học dân gian là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ truyền miệng :

  + Thực chất của quá trình truyền miệng là sự ghi nhớ theo kiểu nhập tâm và phổ biến bằng miệng cho người khác.

+ Văn học dân gian thường được truyền miệng theo không gian (từ vùng này qua vùng khác), và theo thời gian (từ đời trước đến đời sau).

            - Văn học dân gian là kết quả của những quá trình sáng tác tập thể : Quá trình sáng tác lúc đầu do một cá nhân, nhưng đượch nhiều người tham gia sửa chữa, thêm bớt, cuối cùng đã trở thành sản phẩm chung, có tính tập thể

           - Tính thực hành. Văn học dân gian không tồn tại đơn lẻ, trên lí thuyết, mà bao giờ cũng gắn với một laọi hình hoạt động nhất định của nhân dân lao động. Ví dụ: hát ru, hò đi cấy, hát ví, hát đối v.v...

-Tính dị bản: những bản khác nhau của cùng một thể loại

-Tính địa phương.

Lưu ý : Đây là những đặc điểm để có thể phân biệt rõ ràng giữa văn học dân gian và văn học viết  trong đó, tính truyền miệng và tính tập thể là hai đặc trưng quan trọng nhất.

III. HỆ THỐNG THỂ LOẠI CỦA VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM

1. Truyện thần thoại:

2.Sử thi dân gian:

3. Truyền thuyết:

4. Cổ tích:

5. Truyện cười:

6. Truyện ngụ ngôn:

7. Tục ngữ:

8 Câu đố:

9. Ca dao- dân ca:

10. Vè:

11 Truyện thơ:

12 Chèo

IV. NHỮNG GIÁ TRỊ CƠ BẢN CỦA VĂN HỌC DÂN GIAN

- Văn học dân gian là kho tri thức vô cùng phong phú về đời sống của các dân tộc.

+ VHDG có giá trị về nhận thức , là  kho tri thức  phần lớn là những kinh nghiệm lâu đời được nhân dân ta đúc kết từ thực tế, thông qua sự mã hoá bằng những ngôn từ và hình tượng nghệ thuật, tạo ra sức hấp dẫn người đọc, người nghe, dễ phổ biến, dễ tiếp thu và có sức sống lâu bền cùng năm tháng.

- Văn học dân gian ngợi ca, tôn vinh những giá trị tốt đẹp của con người. Nó có giá trị giáo dục sâu sắc về truyền thống dân tộc (truyền thống yêu nước, đức kiên trung, lòng vị tha, lòng nhân đạo, tinh thần đấu tranh chống cái ác, cái xấu,...). Văn học dân gian góp phần hình thành những giá trị tốt đẹp cho các thế hệ.

- Văn học dân gian có giá trị to lớn về nghệ thuật. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển nền văn học nước nhà, là nguồn nuôi dưỡng, là cơ sở của văn học viết.