Bài 28. Tiêu hóa ở ruột non

Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển theo đường 2 con đường là: máu và bạch huyết

 Điểm giống : đều nằm trong ống tiêu hóa ở người.

Điểm khác :

-Cấu tạo của dạ dày : là đoạn phình to nhất của ống tiêu hóa có hình túi thắt 2 đầu(đầu trên gắn với thực quản gọi là tâm vị , đầu dưới gắn với tá tràng gọi là môn vị) , dung tích tối đa khoảng 3l.

+Thành dạ dày có cấu tạo 4 lớp :

•Lớp màng bọc bên ngoài

•Lớp cơ gồm : cơ dọc , cơ chéo , cơ vòng

•Lớp dưới niêm mạc

•Lớp niêm mạc với nhiều tuyến tiết dịch vị

-Cấu tạo ruột non:

+Đặc điểm phù hợp với chức năng tiêu hóa:

•Thành của ruột non cũng có cấu tạo 4 lớp như ở dạ dày nhưng mỏng hơn , lớp cơ không có cơ vòng

•Tá tràng là đoạn đầu của ruột non , là nơi có ống dẫn chung để dịch tụy , dịch mật cùng đổ vào.

•Ở lớp niêm mạc cũng chứa nhiều tuyến ruột tiết dịch ruột và các tế bào tiết chất nhầy.

•Trong dịch tụy , dịch ruột có đủ các enzim xúc tác phân cắt các phân tử thức ăn phức tạp thành những chất đơn giản để cơ thể hấp thụ

+Đặc điểm phù hợp chức năng hấp thụ chất dinh dưỡng:

•Lớp niêm mạc ở ruột non có các nếp gấp với lông ruột và lông ruột cực nhỏ làm tăng diện tích bề mặt trong gấp khoảng 600 lần so với diện tích mặt ngoài.

•Ruột non ở người trưởng thành dài từ 2,8-3m

•Mạng mao mạch máu mà mạng mạch bạch huyết phân bố dày đặc tới từng lông ruột.

tick cho mk vs nhaaaa

Với khẩu phần bữa ăn đầy đủ các chất và sự tiêu hoá có hiệu quả thì các thành phần chất dinh dưỡng sau tiêu hoá ở ruột non là: đường đơn,các axit amin,axit béo và glixerin,các vitamin,các muối khoáng.

* Chế độ ăn chống viêm

* Chế độ ăn giàu chất xơ.

* Bổ sung thực phẩm giàu Flavonoid.

* Chú trọng thực phẩm ít chất béo.

* Đừng bỏ qua men vi sinh.

Bạn tham khảo!

--

Với trẻ em, đa phần nguyên nhân gây ra tình trạng đi ngoài phân sống là do chế độ ăn uống không phù hợp, loạn khuẩn đường ruột, thiếu enzim tiêu hóa làm thức ăn không được phân hủy hoàn toàn, không được hấp thu tại ruột non mà được đẩy thẳng ra ngoài qua đường đại tiện.

Có thể do trẻ em đường ruột còn yếu, khi ăn đồ ăn có nhiều chất, cơ thể không tiết ra các enzim để tiêu hóa thức ăn mà cho ra ngoài nên phân sống ( có mùi tanh)

Định nghĩa phân sống là gì thế bạn nhỉ?

Thức ăn đi từ khoang miệng sẽ chuyển xuống dạ dày, thức ăn được nhào trộn với dịch vị (gồm pensin, HCl,..). Sau đó được đẩy xuống ruột non. Thức ăn trước khi đi đến ruột non sẽ đi qua tá tràng. Ở tá tràng có ống dẫn chung dịch tụy và dịch mật cùng đổ vào ruột non. 

Quá trình tiêu hóa bắt đầu trong miệng với sự tiết nước bọt và các enzym tiêu hóa của nó. Thực phẩm được hình thành vào một bolus bởi các cơ nhai và nuốt vào thực quản từ nơi nó đi vào dạ dày thông qua các hoạt động của nhu động ruột. Dịch dạ dày chứa axit clohydric và pepsin có thể làm hỏng thành dạ dày và chất nhầy được tiết ra để bảo vệ. Trong dạ dày giải phóng nhiều hơn các enzym phân hủy thức ăn và điều này kết hợp với hoạt động khuấy của dạ dày. Thức ăn đã được tiêu hóa một phần sẽ đi vào tá tràng dưới dạng chất chyme đặc bán lỏng.

Nhờ enzim nucleaza và ribonucleaza, các axit nucleic được biến đổi thành nucleotit và các thành phần của nucleotit.

Căn cứ vào các thông tin được học trên hoc24h (Sinh học lớp 8 Chương V bài 28 ) , ruột non sẽ diễn ra các hđ tiêu hóa :

-Sự biến đổi hóa học của thức ăn dưới tác dụng của các enzim trong các dịch tiêu hóa .

-Biến đổi đường bột và đường đôi thành đường đơn .

-Biến đổi lipit thành grixerin và axit béo .

-Biến đổi protemin thành axit amin

Trả lời:

Thức ăn từ dạ dày xuống tá tràng từng lượng nhỏ theo sự mở đóng của môn vị, dộ axit cao của thức ăn xuống tá tràng là tín hiệu đóng môn vị. Khi lượng thức ăn này đã thấm đảm dịch mật và dịch tuy, độ axit của thức ăn được trung hoà bởi các muối mật và dịch tuy có tính kiềm, môn vị lại mở dê thức ăn tiếp tục xuống. Sự co bóp phối hợp của các cơ thành ruột non tạo động lực đẩy thức ăn dần xuống các phần tiếp theo của ruột, đổng thời giúp thức ăn thấm déu dịch mật, dịch tuy và dịch ruột.

Khi không có kích thích của thức ăn, gan vần tiết đều dịch mật và tích trữ ở túi mật, tuy tiết rất ít dịch và các tuyến ruột hoàn toàn không tiết dịch. Khi thức ãn chạm vào lưỡi và niêm mạc dạ dày, dịch mật và dịch tuy đều tiết ra mạnh mẽ, nhưng ruột chỉ được tiết ra khi thức ăn chạm lên niêm mạc ruột.

Cấu tạo:

-Ruột non gồm 3 phần: tá tràng, hỗng tràng và hồi tràng

Chức năng:

Nó đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phá thủy phân thức ăn thành các chất dinh dưỡng giúp tạo năng lượng và góp mặt vào quá trình tăng trưởng và sửa chữa tế bào. Như vậy, chức năng chính của hệ thống tiêu hóa là thay đổi các phân tử chất dinh dưỡng nhỏ hơn hấp thụ qua đường ruột vào trong máu.

* CẤU TẠO CỦA RUỘT NON:

- ruột non cũng có cấu tạo 4 lớp như dạ dày nhưng thành mỏng hơn:

+ lớp màng ngoài
+ lớp cơ: cơ dọc, cơ vòng

+ lớp niêm mạc: tiết dịch ruột

+ lớp niêm mạc trong

- các tuyến tiêu hóa đổ vào:

+ tuyến gan - mật

+ tuyến tụy

+ tuyến ruột

Ở ruột non, thức ăn được nhào trộn với dịch tụy, mật và dịch ruột. Sự tiêu hoá thức ăn bắt đầu ở miệng và dạ dày sẽ được hoàn tất trong lòng ruột và trong các tế bào niêm mạc ruột non. Sau đó các sản phẩm tiêu hoá được hấp thu cùng với các vitamin, các chất điện giải và nước.

-THLH:tiết tiêu hóa, lớp cơ co dãn tạo nhu động thấm đều dịch tiêu hóa vận chuyển thức ăn xuống các phần khác nhau của ruột. Muối Mật phân nho lipit tạo nhũ tương hóa.

-Tiêu hóa hóa học :Nhờ tác dụng của dịch mật, tụy, ruột tất cả thành phần trong TĂ (pr, lipit,...)đều biến đổi thành chất dinh dưỡng cơ thể hấp thụ được :

-Tinh bột + đường đôi thành đường đơn (nhờ enzim :amilaza, saccaraza, mantaza, lactaza).

-protein thành axit amin (enzim Pepsi, tripsin)

-lipit thành axit béo (enzim lipaza)

-Axit nucleic thành nucleotit (nhờ enzim nucleaza)