Bài 6: Hệ thức Vi-et và ứng dụng

a) Phương trình 2x² – 5x + 3 = 0 có a + b + c = 2 – 5 + 3 = 0 nên có hai nghiệm là x₁ = 1, x₂ = \(\dfrac{3}{2}\) nên:

2x² – 5x + 3 = 2(x – 1)(x₂ - \(\dfrac{3}{2}\)) = (x – 1)(2x – 3)

b) Phương trình 3x² + 8x + 2 có a = 3, b = 8, b’ = 4, c = 2.

Nên ∆’ = 4² – 3 . 2 = 10, có hai nghiệm là:

x₁ = \(\dfrac{-4-\sqrt{10}}{3}\), x₂ = \(\dfrac{-4+\sqrt{10}}{3}\)

nên: 3x² + 8x + 2 = 3(x - \(\dfrac{-4-\sqrt{10}}{3}\))(x - \(\dfrac{-4+\sqrt{10}}{3}\))

= 3(x + \(\dfrac{4+\sqrt{10}}{3}\))(x + \(\dfrac{4-\sqrt{10}}{3}\))

a, \(3x^2-2x-5=0\)

\(\Rightarrow\Delta=\left(-2\right)^2-4\times3\times\left(-5\right)\)

\(\Rightarrow\Delta=4+60\)

\(\Rightarrow\Delta=64\)

\(\Rightarrow\sqrt{\Delta}=8\)

vậy phương trình có hai nghiệm phân biệt

\(x_1=\dfrac{-b+\sqrt{\Delta}}{2a}=\dfrac{2+64}{6}=11\)

\(x_2=\dfrac{-b-\sqrt{\Delta}}{2a}=\dfrac{2-64}{6}=\dfrac{-62}{6}=\dfrac{-31}{3}\)

b, \(5x^2+2x-16\)

\(\Rightarrow\Delta=2^2-4\times5\times\left(-16\right)\)

\(\Rightarrow\Delta=4+140\)

\(\Rightarrow\Delta=144\)

\(\Rightarrow\sqrt{\Delta}=12\)

vậyphương trình có hai nghiệm phân biệt

\(x_1=\dfrac{-b+\sqrt{\Delta}}{2a}=\dfrac{-2+12}{10}=\dfrac{10}{10}=1\)

\(x_2=\dfrac{-b-\sqrt{\Delta}}{2a}=\dfrac{-2-12}{10}=\dfrac{-14}{10}=\dfrac{-7}{5}\)

a) Phương trình 4x² + 2x – 5 = 0 có nghiệm vì a = 4, c = -5 trái dấu nhau nên

x₁ + x₂ = \(-\dfrac{1}{2}\), x₁x₂ = \(-\dfrac{5}{4}\)

b) Phương trình 9x² – 12x + 4 = 0 có ∆' = 36 - 36 = 0

x₁ + x₂ = \(\dfrac{12}{9}\) = \(\dfrac{4}{3}\), x₁x₂ = \(\dfrac{4}{9}\)

c) Phương trình 5x²+ x + 2 = 0 có ∆ = 1² - 4 . 5 . 2 = -39 < 0

Phương trình vô nghiệm, nên không tính được tổng và tích các nghiệm.

d) Phương trình 159x² – 2x – 1 = 0 có hai nghiệm phân biệt vì a và c trái dấu

x₁ + x₂ = \(\dfrac{2}{159}\), x₁x₂ = \(-\dfrac{1}{159}\)

a) u + v = 42, uv = 441 => u, v là nghiệm của phương trình:

x² – 42x + 441 = 0

∆’ = 21² – 441 = 441 – 441 = 0, √∆’ = 0; x₁ = x₂ = 21

Vậy u = v = 21

b) u + v = -42, uv = -400, u, v là nghiệm của phương trình:

x² + 42x – 400 = 0

∆’ = 441 + 400 = 841, √∆’ = 29; x₁ = 8, x₂ = -50. Do đó:

u = 8, v = -50 hoặc u = -50, v = 8

c) u – v = 5, uv = 24. Đặt –v = t, ta có u + t = 5, ut = -24, ta tìm được:

u = 8, t = -3 hoặc u = -3, t = 8. Do đó:

u = 8, v = 3 hoặc u = -3, t = 8.

a) Phương trình x²– 2x + m = 0 có nghiệm khi ∆' = 1 - m ≥ 0 hay khi m ≤ 1

Khi đó x₁ + x₂ = 2, x₁ . x₂ = m

b) Phương trình x² – 2(m – 1)x + m² = 0 có nghiệm khi

\(\text{∆}'=m^2-2m+1-m^2=1-2m\ge0\)' hay khi m \(\le\dfrac{1}{2}\)

Khi đó x₁ + x₂ = -2(m – 1), x₁ . x₂ = m²

a) u và v là nghiệm của phương trình: x² – 32x + 231 = 0

∆’ = 16² – 231 = 256 – 231 = 25, \(\sqrt{\text{∆}'}\) = 5 . x₁ = 21, x₂ = 11

Vậy u = 21, v = 11 hoặc u = 11, v = 21

b) u, v là nghiệm của phương trình:

x² + 8x – 105 = 0, ∆’ = 16 + 105 = 121, \(\sqrt{\text{∆}'}\) = 11 . x = -4 + 11 = 7

x₂ = -4 – 11 = -15

Vậy u = 7, v = -15 hoặc u = -15, v = 7

c) Vì 2² – 4 . 9 < 0 nên không có giá trị nào của u và v thỏa mãn điều kiện đã cho.

a) 35x²– 37x + 2 = 0 có a = 0, b = -37, c = 2

Do đó: a + b + c = 35 + (-37) + 2 = 0

nên x₁ = 1; x₂ = \(\dfrac{2}{35}\)

b) 7x² + 500x - 507 = 0 có a = 7, b = 500, c = -507

Do đó: a + b + c = 7 + 500 - 507

nên x₁ = 1; x₂ = \(-\dfrac{507}{7}\)

c) x²- 49x - 50 = 0 có a = 1, b = -49, c = -50

Do đó a - b + c = 1 - (-49) - 50 = 0

nên x₁ = -1; x₂ = \(-\dfrac{-50}{1}\) = 50

d) 4321x² + 21x - 4300 = 0 có a = 4321, b = 21, c = -4300

Do đó a - b + c = 4321 - 21 + (-4300) = 0

nên x₁ = -1; x₂ = \(\dfrac{-4300}{4321}\) = \(\dfrac{4300}{4321}\).

a) 2x² – 17x + 1 = 0 có a = 2, b = -17, c = 1

∆ = (-17)² – 4 . 2 . 1 = 289 – 8 = 281

x₁ + x₂ = = ; x₁x₂ =

b) 5x² – x + 35 = 0 có a = 5, b = -1, c = -35

∆ = (-1)² – 4 . 5 . (-35) = 1 + 700 = 701

x₁ + x₂ = = ; x₁x₂ = = -7

c) 8x² – x + 1 = 0 có a = 8, b = -1, c = 1

∆ = (-1)² – 4 . 8 . 1 = 1 - 32 = -31 < 0

Phương trình vô nghiệm nên không thể điền vào ô trống được.

d) 25x² + 10x + 1 = 0 có a = 25, b = 10, c = 1

∆ = 10² – 4 . 25 . 1 = 100 - 100 = 0

x₁ + x₂ = = ; x₁x₂ =

a) x² – 7x + 12 = 0 có a = 1, b = -7, c = 12

nên x₁ + x₂ = \(-\dfrac{-7}{1}\) = 7 = 3 + 4

x₁x₂ = \(\dfrac{12}{1}\) = 12 = 3 . 4

Vậy x₁ = 3, x₂ = 4.

b) x² + 7x + 12 = 0 có a = 1, b = 7, c = 12

nên x₁ + x₂ = \(\dfrac{-7}{1}\) = -7 = -3 + (-4)

x₁x₂ = \(\dfrac{12}{1}\) = 12 = (-3) . (-4)

Vậy x₁ = -3, x₂ = -4.

a) Phương trình 1,5x² – 1,6x + 0,1 = 0

Có a + b + c = 1,5 – 1,6 + 0,1 = 0 nên x₁ = 1; x₂ = \(\dfrac{0,1}{15}\)

c) \(\left(2-\sqrt{3}\right)x^2+2\sqrt{3x}-\left(2+\sqrt{3}\right)=0\)

Có \(a+b+c=2-\sqrt{3}+2\sqrt{3}-\left(2+\sqrt{3}\right)=0\)

Nên x₁ = 1, x₂ = \(\dfrac{-\left(2+\sqrt{3}\right)}{2-\sqrt{3}}\) = -(2 + \(\sqrt{3}\))² = -7 - 4\(\sqrt{3}\)

d) (m – 1)x² – (2m + 3)x + m + 4 = 0

Có a + b + c = m – 1 – (2m + 3) + m + 4 = 0

Nên x₁ = 1, x₂ = \(\dfrac{m+4}{m-1}\)