Bộ máy nhà nước thời Lý
Sơ sài, còn đơn giản và rời rạc, mới ở TRung ương chưa có ở địa phương
Bộ mày nhà nước thời Đinh-Tiền lê
Chặt chẽ, thồng nhất, có địa phương , ở trung ương có cả thái sư và địa sư, việc làm như vậy có thể quan tâm, quan sát và chú ý đếnn dân hơn.
* Bộ máy nhà nước thời Đinh - Tiền - Lê:
- Chia làm 3 ban: Văn ban, Võ ban, Tăng ban.
- Hành chính: cả nước chia làm 10 đạo.
- Quân đội: chế độ ngụ binh ư nông.
=> nhà nước quân chủ chuyên chế.
* Bộ máy nhà nước thời Lê:
Sau cuộc cải cách hành chính của vua Lê Thánh Tông, bộ máy nhà nước có nhiều thay đổi. Ở trung ương, chức Tể Tướng và các chức Đại hành khiển bị bãi bỏ. Vua trực tiếp quyết định mọi việc. Bên dưới là 6 bộ. Các cơ quan như Ngự sử đài, Hàn lâm viện vẫn được duy trì với quyền hành cao hơn. Ở địa phương, chia cả nước thành 13 đạo thừa tuyên, mỗi đạo có ba ti là đô ti, thừa ti, hiến ti. Dưới đạo là phủ, huyện, châu, xã. Qua bộ máy nhà nước trên, ta có thể thấy được dưới triều Lê, nhà nước quân chủ chuyên chế tập quyền được xây dựng ở mức độ cao, đã hoàn chỉn
