Ôn dịch, thuốc lá

ÔN DỊCH THUỐC LÁ

I. Đọc - Chú thích

1. Đọc

2.Chú thích

a. Tác giả: Nguyễn Khắc Viện

b. Xuất xứ: Trích trong cuốn ”Từ thuốc lá đến ma tuý-bệnh nghiện”.

II.Đọc-Tìm hiểu văn bản

1. Tìm hiểu khái quát

- Nhan đề văn bản

- ôn dịch: chỉ chung các loại bệnh nguy hiểm lây lan rộng làm chết người hàng loạt trong một thời gian nhất định. Từ này thường được dùng làm tiếng chửi rủa (như: đồ ôn dịch)

- ôn dịch, thuốc lá:

+ So sánh tệ nghiện thuốc lá với ụn dịch

+Tỏ thái độ nguyền rủa, lên án dịch bệnh này.

- Dấu phẩy được sử dụng theo lối tu từ->nhấn mạnh sắc thái biểu cảm: vừa căm tức, vừa ghê tởm đối với thuốc lá ->thể hiện quan điểm và thái độ của người viết. Nếu đổi lại thì tính chất biểu cảm sẽ giảm đi.

- Kiểu VB : nhật dụng

Vì VB đề cập đến v/đề: Tác hại của thuốc lá và các b/pháp phũng chống đồng thời đưa ra các tri thức về tác hại của thuốc lá để bạn đọc nhận thức và biết cách đề phòng.

 - PTBĐ: nghị luận kết hợp thuyết minh

 - Bố cục văn bản:

+ Phần 1:Từ đầu đến “còn nặng hơn cả AIDS”

->Thông bỏo về nạn dịch thuốc lá

+ Phần 2:Tiếp đến “con đường phạm pháp”

->Tác hại của thuốc lá

+ Phần 3: Còn lại -> Kiến nghị chống thuốc lá

(Biện pháp ngăn ngừa,hạn chế tác hại của thuốc lá)

2. Tìm hiểu chi tiết

1. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.

- Những tin tức được thông báo:

+ Nhờ tiến bé y học, loài người đó diệt trõ được những dịch bệnh khủng khiếp: dịch hạch, thổ tả

+ Có những ôn dịch mới xuất hiện vào cuối thế kỉ này là nạn AIDS và ôn dịch thuốc lá.

=>Ôn dịch thuốc lá đe doạ sức khoẻ và tính mạng loài người còn nặng hơn cả AIDS.

- Cơ sở: Kết luận của hơn 5 vạn công trình nghiên cứu của các nhà bác học

- Sử dụng các từ thông dụng của ngành y tế.

- Dùng phép so sánh.

->T/dụng: Thông báo ngắn gọn, chính xác về nạn dịch thuốc lá. Nhấn mạnh hiểm hoạ to lớn của nạn dịch này.

- 2 phương diện: sức khoẻ con người và lối sống, đạo đức cá nhân, cộng đồng

+Từ “Ngày trước ... là một tội ác”:

->Thuyết minh thuốc lá có hại cho sức khoẻ.

+Từ “Bố và anh ... vào con đường phạm pháp”:

->Thuyết minh thuốc lá có  hại cho lối sống, đạo đức của con người.

- T/dụng: Tăng tính thuyết phục của một v/đề y học.

- Đối với người hút: Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc thấm vào cơ thể người hỳt:

+ Chất hắc ớn làm tờ liệt những lông mao của tế bào niêm mạc ở vòm họng, phế quản, nang phổi gây ho hen, sau nhiều năm gây viêm phế quản, ung thư vũm họng, ung thư phổi.

+ Chất ụ-xit các bon thấm vào mỏu, không cho  hồng cầu tiếp cận ụ-xi khiến sức khoẻ giảm sỳt .

+ Chất ni-cô-tin làm các động mạch co thắt lại, gây những bệnh nghiêm trọng như huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.

- Đối với những người xung quanh: người ở gần hít phải luồng khói độc cũng bị nhiễm độc, cũng đau tim mạch, viêm phế quản, ung thư, nhiễm độc thai gây đẻ non, sinh con suy yếu.

->Là các chứng cớ khoa học, khách quan, xác thực đó được nghiên cứu, phân tích, thống kê cô thể ,có sức thuyết phục người đọc

=>Huỷ hoại nghiêm trọng sức khoẻ con người. Gây ra nhiều căn bệnh hiểm nghèo và nhiều cái chết bệnh

b. Đối với lối sống đạo đức  

- Bố, anh, chú, bác hút thuốc không những đầu độc con em mà còn nêu gương xấu.

- Tỉ lệ thanh thiếu niên hút thuốc ở các thành phố lớn nước ta ngang với các thành phố Âu-Mĩ. Để có tiền hút thuốc, thiếu niên ta sinh ra trộm cắp, phạm pháp.

- Từ nghiện thuốc, bia có thể dẫn đến nghiện ma tuý.

*Cách so sánh:

+ So sánh tỉ lệ hút thuốc của thanh thiếu niờn các thành phố lớn Việt Nam với các thành phố Âu-Mĩ.

+ So sánh số tiền nhỏ (1 đô la để mua 1 bao thuốc của thanh niên Mĩ) và số tiền lớn (15000đ để mua   bao thuốc đó ở VN).

-> Cảnh báo nạn đua đũi hút thuốc ở nước nghèo, đánh vào túi tiền ít ỏi của người VN từ đó nảy sinh ra các tệ nạn khác.

=>Làm nảy sinh các tệ nạn xã hội, huỷ hoại lối sống, nhân cách của người Việt Nam, nhất là thanh thiếu niên.

=>Là một thứ độc hại ghê gớm đối với sức khoẻ cá nhân và cộng đồng. Có thể huỷ hoại nhân cách tuổi trẻ.

3. Kiến nghị chống thuốc lá

- Chiến dịch: Nói chung các việc làm tập trung và khẩn trương, huy động nhiều lực lượng trong một thời gian nhằm thực hiện một mục đích nhất định

- Chiến dịch chống thuốc lá: là các hoạt động thống nhất, rộng khắp nhằm chống lại một cách hiệu quả ôn dịch thuốc lá.

- Chiến dịch chống thuốc lá ở Châu Âu:

+ Cấm hút thuốc ở những nơi công cộng, phạt nặng những người vi phạm

+ Những tài liệu, khẩu hiệu chống thuốc lá dần dần lấn át những quảng cáo của các hóng thuốc lá.

+ Nhiều nước cấm quảng cáo thuốc lá.

- Kết quả: chỉ vài năm đó làm giảm hẳn số người hút thuốc lá.

Mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.

- So sánh để thấy ta nghèo hơn nhưng việc sử dụng thuốc lá tương đương các nước đó. Các nước đó đó tiến hành những chiến dịch, thực hiện những biện pháp ngăn ngừa, hạn chế quyết liệt-> Ta càng phải ngăn ngừa, thực hiện quyết liệt hơn.

- Tác dụng: Làm rõ hơn tính đóng đắn của những điều đó thuyết minh, vừa tạo đà thuận lợi, cơ sở vững chắc để đưa ra lời kiến nghị.

- Cổ vũ chiến dịch chống thuốc lá

- Tin ở sự chiến thắng của chiến dịch này

->Các nhà khoa học cần thông tin kịp thời , chính xác đến cộng đồng để có biện pháp phòng chống, phòng ngừa thích đáng.

III. Ghi nhớ

1. Nghệ thuật

- Kết hợp lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cô thể, phân tích trên cơ sở khoa học.

- Sử dụng thủ pháp so sánh để TM một cách thuyết phục một vấn đề y học liên quan đến tệ nạn xã hội.

2. Nội dung

- Thuốc lá đe doạ SK và tính mạng của loài người.

- Thuốc lá không chỉ làm hại tới sức khoẻ mà còn gây ảnh hưởng xấu về đạo đức

3. Ý nghĩa

- Chỉ ra tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống con người

- Phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ hút thuốc lá.