Đập đá ở Côn Lôn

ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN

Phan Châu Trinh

I. Đọc-tìm hiểu chú thích

a. Tác giả: Phan Châu Trinh (1872-1926)

- Là nhà nho yêu nước, là người đề xướng dân chủ, đũi bói bỏ chế độ quân chủ sớm nhất ở VN.

- Là người giỏi biện luận và có tài văn chương. Văn chính luận của ông hùng biện, đanh thép, thấm đẫm tinh thần yêu nước và dân chủ.

b. Tác phẩm

-“Đập đá ở Côn Lôn”  được làm trong thời gian Phan Châu Trinh bị bắt và bị đày ở Côn Đảo.

II. Đọc-Tìm hiểu văn bản

1. Tìm hiểu khái quát

- PTBĐ: Biểu cảm ->Thể loại thơ trữ  tình.

- Thể thơ : thất ngôn bát cú Đường luật

+ Toàn bài có 8 câu, mỗi câu 7 chữ.

+ Hiệp vần ở cuối các câu: 1, 2, 3, 5, 8 và là vần bằng

+ Hai cặp 3-4 và 5-6 đối nhau.

+ Kết cấu: 4 phần: Đề (câu 1-2), Thực (câu3-4), Luận( câu 5- 6), Kết ( câu 7-8)

- Bài thơ là cảm xúc được viết trong hoàn cảnh tù đày, lao động khổ sai.

- Nhân vật trữ tình là hình ảnh người tù yêu nước  Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh                             

2. Tìm hiểu chi tiết

+ Đập đá là một công việc vất vả và khổ cực đòi hỏi người lao động phải có sức khoẻ tốt.

+ Đập đá ở Côn Lôn: nơi TDP lập ra nhà tù để giam cầm những người yêu nước, những chí sĩ CM với tất cả những kiểu đày ải, tra tấn con người tàn nhẫn nhất. Tại đây, những người tù phải đập đá - một công việc lao động khổ sai khiến cho nhiều người kiệt sức và không ít người đã gục ngã.

+ Hai lớp nghĩa trong bốn câu thơ đầu:

. Thế đứng của con người giữa đất trời: lòng kiêu , ý chí tự khẳng định, là khát vọng hành động mãnh liệt -> Tư thế hiên ngang, sừng sững.

. Công việc đập đá: sức mạnh của người khổng lồ, khí thế hiên ngang, hành động quả quyết, mạnh mẽ, phi thường.

->Vừa gợi tả công việc nặng nhọc vất vả vừa diễn tả sức mạnh to lớn, khí phách hiên ngang, kiên cường, bất chấp gian nguy, đương đầu với khó khăn để chiến thắng thử thách

+ Khẩu khí ngang tàng, xem thường mọi thử thách gian nan

->Hình ảnh người tù cách mạng trong tư thế ngạo nghễ, khí phách hiên ngang, lẫm liệt ngang tầm vũ trụ

+ Tự thấy mình có tấm thân dày dạn phong trần qua nhiều thử thách; có tinh thần cứng cỏi, trung kiên, không sờn lòng, đổi chí trước mọi gian lao, thử thách.

+ BP tu từ ẩn dụ, nói quá và sự đối lập giữa chí lớn của người anh hùng với những thử thách gian nan trên con đường tranh đấu-> Chí khí lớn lao của những người có gan làm việc lớn, khi phải chịu tù đày chỉ là việc nhỏ, không có gì đáng nói.

ð Ý chí chiến đấu sắt son, kiên cường bất khuất, tin tưởng mãnh liệt vào sự nghiệp mình đang theo đuổi, xem thường mọi gian lao thử thách

Họ đều là những người yêu nước, thương dân, sẵn sàng chấp nhận mọi gian khổ nguy nan, bền gan vững chí đấu tranh đến cùng vì lí tưởng cứu nước cao đẹp.