BÀI 24: Virus

Thế giới đã trải qua nhiều đại dịch lớn, dịch Ebola năm 2014 ở Tây Phi, đại dịch cúm H1N1 năm 2009 (hay còn gọi à cúm lợn). Năm 2019 là đại dịch Covid-19 gây nguy hiểm cho cộng đồng. Vật đối tượng gây nên đại dịch đó là gì? Chúng ta cần làm gì để phóng chống đại dịch đó?

I. Đặc điểm virus

1. Tìm hiểu hình dạng virus

Virus là dạng sống đơn giản, chưa có cấu tạo tế bào, có kích thước siêu hiển vi, sống kí sinh nội bào bắt buộc.

Hình dạng của một số loại virus

Virus có 3 hình dạng đặc trưng: dạng xoắn, dạng hình khối và dạng hỗn hợp.

❗ Thực khuẩn thể

Bacteriophage (hay còn gọi là phage) là virus chuyên sống kí sinh trên cơ thể vi khuẩn, nó có thể gây bệnh và tiêu diệt vi khuẩn. Nét đặc trưng của các thể thực khuẩn thể là kháng lại một loài vi khuẩn riêng mà không làm ảnh hưởng tiêu cực đến các vi khuẩn có lợi khác.

2. Tìm hiểu cấu tạo của virus

Cấu tạo của virus

Virus có cấu tạo đơn giản, gồm lớp vỏ protein và phần lõi chứa vật chất di truyền, một số virus có thêm lớp vỏ ngoài và gai.

II. Vai trò của virus

1. Tìm hiểu lợi ích của virus

2. Tìm hiểu bệnh do virus gây ra và biện pháp phòng chống

Một số bệnh do virus gây ra ở người và biểu hiện bệnh

Biểu hiện của người bị bệnh cảm cúm

Biểu hiện của người bị bệnh sốt xuất huyết

Một số bệnh do virus gây ra ở vật nuôi, cây trồng

Một số phương thức lây truyền bệnh do virus

Một số biện pháp phòng chống bệnh do virus gây ra

• Chuẩn bị một cơ thể và sức đề kháng khỏe mạnh.
• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng để diệt khuẩn.
• Không dùng chung bơm kim tiêm hoặc dụng cụ mang tính cá nhân.
• Không mang bầu hoặc sinh con khi đang mang bệnh.
• Không tiếp xúc trực tiếp hoặc tụ tập đông người khi đang mang mầm bệnh.
• Tiêm vaccine phòng bệnh.

❗ Vaccine là chế phẩm sinh học, được sử dụng với mục đích tạo ra miễn dịch trước đối với các bệnh do virus hay vi khuẩn gây ra. Để phòng ngừa một số bệnh thường gặp trong cộng đồng, nhất là bảo vệ đối tượng trẻ em, hiện nay công tác tiêm chủng vaccine phòng bệnh cho trẻ được thực hiện khá phổ biến và trở thành chương trình quốc gia.

Tuy vậy, nhằm đảm bảo sự an toàn và tránh các tai biến có thể xảy ra, công tác tổ chức tiêm chủng phải triển khai đúng theo quy định của Bộ Y tế và đảm bảo các nguyên tắc sử dụng vaccine hiệu quả như sau: Tiêm chủng trên phạm vi rộng đạt tỉ lệ cao; Tiêm chủng đúng đội tượng; Bắt đầu tiêm chủng đúng lúc, đúng đường và đúng liều lượng; Nắm vững phương pháp phòng và xử lí các phản ứng không mong muốn do tiêm chủng; Bảo quản vaccine đúng quy định.