Bài 22: Các yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp tế bào

I. Một số yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp tế bào 

Hô hấp tế bào chịu ảnh hưởng của các yếu tố chủ yếu như: nhiệt độ, độ ẩm và nước, khí carbon dioxide, khí oxygen,...

!Em có biết

Chuột rút là tình trạng gì?

Chuột rút xuất hiện khi chúng ta chơi thể thao hoặc lao động chân tay trong thời gian dài, đặc biệt là trong thời tiết nóng. Chuột rút là cơn co cơ mạnh, đau và thắt chặt các cơ, thường kéo dài từ vài giây cho đến vài phút. Do khi vận động, cơ bắp chúng ta cần nhiều oxygen hơn lúc bình thường, nếu thiếu oxygen có thể dẫn đến tình trạng chuột rút. Để tránh bị chuột rút, chúng ta cần phải khởi động trước khi bơi, chạy,...

II. Vận dụng hô hấp tế bào trong thực tiễn

Vì hô hấp tế bào làm hao hụt chất chất hữu cơ có trong lương thực, thực phẩm nên người ta có các biện pháp bảo quản nhằm khống chế hô hấp luôn ở mức tối thiểu.

1. Bảo quản lạnh

Nhiệt độ bảo quản thấp có thể làm chậm quá trình hô hấp của tế bào. Dựa vào đó, người ta bảo quản lương thực, thực phẩm bằng bảo quản lạnh. 

2. Bảo quản khô

Trong điều kiện thiếu nước, hô hấp tế bào giảm nên quả và hạt khô có hô hấp ở mức tối thiểu. Do đó, để bảo quản hạt giống cần phải phơi khô và cất giữ cẩn thận, tránh nơi ẩm ướt. 

3. Bảo quản trong điều kiện hàm lượng khí carbon dioxide cao và hàm lượng khí oxygen thấp

Khi tế bào hô hấp, lượng khí oxygen sẽ giảm và khí carbon dioxide tăng. Hàm lượng carbon dioxide cao và khí oxygen giảm gây ức chế nhiều hoạt động trao đổi chất làm hô hấp giảm. 

1. Hô hấp tế bào chịu ảnh hưởng của các yếu tố: nhiệt độ, độ ẩm và nước, khí oxygen, khí carbon dioxide. Hô hấp tế bào giảm ở nhiệt độ thấp, hàm lượng nước trong tế bào giảm, hàm lượng khí oxygen trong tế bào thấp và hàm lượng khí carbon dioxide cao.

2. Trong quá trình bảo quản lương thực, thực phẩm, người ta thường khống chế hô hấp tế bào luôn ở mức tối thiểu bằng các biện pháp bảo quản khô, bảo quản lạnh, bảo quản trong điều kiện hàm lượng khí oxygen thấp và khí carbon dioxide cao.

3. Khi lao động hoặc chơi thể thao, cần chú ý tính vừa sức, tránh thiếu oxygen gây chuột rút.