Bài 3. Tế bào

- Bởi vì đặc điểm cấu trúc của tế bào thực vật và động vật có nhiều sự tương đồng. 

- Và do có 1 số khác biệt nên người ta chia ra làm 2 chiều hướng tiến hóa là tự dưỡng (thực vật) và dị dưỡng (động vật).

Chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể?

- Tế bào là đơn vị cấu tạo nên cơ thể.

- Tế bào diễn ra sự phân chia, hoạt động này giúp cho cơ thể lớn lên, tới giai đoạn trưởng thành có thể tham gia vào các hoạt động sinh sản.

- Tế bào thực hiện trao đổi chất và năng lượng, cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể sống.

Cơ thể sống có 4 đặc trưng cơ bản là trao đổi chất,sinh trưởng,sinh sản và di truyền mà những đặc điểm trưng này đều có ở tế bào 

Cấu tạo của tế bào :

- Màng tế bào

-Ty thể

-Mạng lưới nội chất

-Bộ máy Golgi

-Cơ quan trung ương

-Ribosome

- Nhân tế bào

Chức năng :
Thực hiện mọi hoạt động sống của cơ thể

- Mọi cơ thể sinh vật đều được tổ chức từ tế bào. - Mọi hoạt động sống của cơ thể đều diễn ra trong tế bào (trao đổi chất và năng lượng, sinh trưởng và phát triển, sinh sản, cảm ứng...). - Các cấp độ tổ chức thấp hơn (nguyên tử, phân tử) tuy cũng cấu tạo nên cơ thể sinh vật nhưng ở chúng chưa có các đặc trưng của thế giới sống, vì thế chưa được gọi là cấp tổ chức cơ bản.

Tham khảo!

- Màng sinh chất giúp tế bào trao đổi chất:

+ Lấy các chất cần thiết và thải các chất không cần thiết.

- Chất tế bào chứa các bào quan sử dụng các chất mà tế bào lấy vào qua màng sinh chất:

+ Tổng hợp các chất cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của tế bào dưới sự điều khiển của nhân tế bào

+ Thực hiện các hoạt động sống, giúp tế bào phân chia. 

- Nhân tế bào là trung tâm điều khiển hoạt động sống của tế bào:

+ Chứa vật chất di truyền DNA, RNA.

+ Điều khiển các hoạt động của các bào quan qua quá trình truyền đạt thông tin di truyền từ ADN → ARN → Protein.

Vì sao tế bào là đơn vị cơ bản của sự sống?

Tế bào là đơn vị cấu tạo của cơ thể vì mọi cơ thể sống đều cấu tạo từ tế bào, nó là đơn vị cấu tạo bé nhất của cơ thể sống. Tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể vì cơ thể có 4 đặc trưng cơ bản là :

+Trao đổi chất 

+Sinh trưởng 

+Sinh sản 

+Di truyền 

\(\rightarrow\) Tất cả những hoạt động này được thực hiện ở tế bào.

- Mọi cơ thể sinh vật đều được tổ chức từ tế bào. - Mọi hoạt động sống của cơ thể đều diễn ra trong tế bào (trao đổi chất và năng lượng, sinh trưởng và phát triển, sinh sản, cảm ứng...). - Các cấp độ tổ chức thấp hơn (nguyên tử, phân tử) tuy cũng cấu tạo nên cơ thể sinh vật nhưng ở chúng chưa có các đặc trưng của thế giới sống, vì thế chưa được gọi là cấp tổ chức cơ bản.

mô

Mô ở người

Tế bào gồm 3 bộ phận chính:

- Màng sinh chất

- Tế bào chất gồm các bào quan

- Nhân gồm nhiễm sắc thể,nhân con

- Chức năng:

+ Màng sinh chất: trao đổi chất

+ Tế bào chất: thực hiện các hoạt động sống

+ Nhân: điều khiển hoạt động sống của tế bào

Tế bào là đơn vị cấu trúc của cơ thể:

      Mọi cơ quan của cơ thể đều được cấu tạo từ các tế bào.

Tế bào là đơn vị chức năng :

     Nhờ có hoạt động sống của tế bào (trao đổi chất, lớn lên và phân chia, cảm ứng) mà cơ thể thực hiện các chức năng sống (trao đổi chất, sinh trưởng, sinh sản, cảm ứng)

- các bộ phận gồm 3 phần -> chất tế bào

                                           -> màng sinh chất

                                           -> nhân

- các bào quan : 

+ màng sinh chất -> lưới nội chất

                            -> riboxom

                            -> bộ máy gôngi

                            -> trung thể

                            -> ti thể

+ nhân -> nhiễm sắc thể

            -> nhân con

- chức năng : 

trong sách giáo khoa nha bạn

Nếu mà tế bào chỉ có màng sinh chất và nhân, không có tế bào chất thì tế bào không thể có các bào quan thực hiện các hoạt động sống của nó. Do vậy tế bào không thể tồn tại được.

(Dẫn chứng: Thiếu ti thể không có năng lượng hoạt động, thiếu trung thể thì tế bào không thể phân chia, thiếu riboxom thì không thể tổng hợp protein,... mà các bào quan đều nằm trong chất tế bào).

tham khảo

- Lý thuyết Bài tiết và cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu

 Vai trò của hệ bài tiết: Giúp cơ thể thải các chất độc hại ra ngoài. Nhờ hoạt động hệ bài tiết mà tính chất môi trường bên trong cơ thể luôn ổn định → hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường.

-Cấu trúc da. Là cơ quan luôn luôn thay đổi, làn da bao gồm 3 lớp chính- biểu bì, hạ bì và mô dưới da - mỗi lớp lại bao gồm nhiều lớp thay thế. Các phần phụ của da như các nang và các tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn cũng đóng những vai trò khác nhau trong chức năng tổng thể của da.

-- Dây thần kinh tủy là dây pha vì dây thần kinh tủy bao gồm các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động được liên hệ với tủy sống qua rễ trước và rễ sau. + Rễ sau dẫn xung thần kinh cảm giác. + Rễ trước dẫn xung thần kinh vận động.

-

-

-

- Không nên trang điểm bằng cách lạm dụng kem phấn, nhổ bỏ lông mày, dùng bút chì kẻ lông mày tạo dáng vì:

+ Nếu quá lạm dụng kem phấn để trang điểm thì có thể kem phấn sẽ bịt kín lỗ chân lông và lỗ tiết chất nhờn ---> làm da không thể bài tiết được, có thể gây hại đến da như: Viêm da, lở loét da...

+ Lông mày, ngoài chức năng làm đẹp cho cơ thể thì còn có tác dụng ngăn không cho mồ hôi và nước chảy xuống mắt, ngoài ra nhổ bỏ lông mày có thể gây tổn thương đến da, tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây hại cho da

Refer

- Lý thuyết Bài tiết và cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu

 Vai trò của hệ bài tiết: Giúp cơ thể thải các chất độc hại ra ngoài. Nhờ hoạt động hệ bài tiết mà tính chất môi trường bên trong cơ thể luôn ổn định → hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường.

-Cấu trúc da. Là cơ quan luôn luôn thay đổi, làn da bao gồm 3 lớp chính- biểu bì, hạ bì và mô dưới da - mỗi lớp lại bao gồm nhiều lớp thay thế. Các phần phụ của da như các nang và các tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn cũng đóng những vai trò khác nhau trong chức năng tổng thể của da.

-- Dây thần kinh tủy là dây pha vì dây thần kinh tủy bao gồm các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động được liên hệ với tủy sống qua rễ trước và rễ sau. + Rễ sau dẫn xung thần kinh cảm giác. + Rễ trước dẫn xung thần kinh vận động.

-

-

-

- Không nên trang điểm bằng cách lạm dụng kem phấn, nhổ bỏ lông mày, dùng bút chì kẻ lông mày tạo dáng vì:

+ Nếu quá lạm dụng kem phấn để trang điểm thì có thể kem phấn sẽ bịt kín lỗ chân lông và lỗ tiết chất nhờn ---> làm da không thể bài tiết được, có thể gây hại đến da như: Viêm da, lở loét da...

+ Lông mày, ngoài chức năng làm đẹp cho cơ thể thì còn có tác dụng ngăn không cho mồ hôi và nước chảy xuống mắt, ngoài ra nhổ bỏ lông mày có thể gây tổn thương đến da, tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây hại cho da

D