Tham khảo:
2 câu cuối là câu hỏi tu từ. Nỗi niềm thương tiếc của tác giả đối với ông đồ, với giá trị văn hoá tốt đẹp của dân tộc.
*Bài tập tự luận
Đề số 1:
Đề bài:
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tày giấy đỏ
Bên phố đông người qua
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa rồng bay
(Trích bài thơ Ông đồ, Vũ Đình Liên)
Câu hỏi:
(Đề đọc hiểu phần văn bản Văn học, môn Ngữ văn
Câu 1. Chỉ ra thể loại và phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ trên
Câu 2. Khái quát nội dung chính của đoạn thơ
Câu 3. Hai chữ "mỗi", "lại" được nhắc đến trong khổ thơ thể hiện điều gì?
Câu 4. Hiểu ý nghĩa từ "thảo" trong đoạn thơ trên như thế nào?
Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong 2 câu thơ: "Hoa tay thảo những nét / Như phượng múa rồng bay" như thế nào?
Đề 2
Câu hỏi:
Câu 1. Chỉ ra thể loại và phương thức biểu đạt chính của bài thơ trên.
Câu 2. Chỉ ra thể thơ và giới thiệu nét chính về đặc điểm của thể thơ này?
Câu 3. Khái quát nội dung chính của bài thơ
Câu 4. So sánh giọng điệu của hai khổ thơ đầu với ba khổ thơ cuối?
Câu 5. Câu Những người muôn năm cũ? Hồn ở đâu bây giờ? Thuộc kiểu câu gì? Vì sao em biết? Chỉ ra chức năng của kiểu câu này.
Câu 6. Hai câu thơ sau sử dụng biện pháp tu từ gì? Hiệu quả diễn đạt?
Giấy đỏ buồn không thắm;
Mực đọng trong nghiên sầu..
Câu 7. Bài thơ gửi gắm thông điệp gì?
Câu 8. Viết đoạn văn cảm nhận về vẻ đẹp những câu thơ:
Giấy đỏ buồn không thắm;
Mực đọng trong nghiên sầu
Và
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi bay
: Tìm câu rút gọn, thành phần bị rút gọn và nêu tác dụng
a) Thỉnh thoảng nghe tiếng quan phụ mẫu gọi: “Điếu, mày”
b) “Tạo được thói quen tốt là rất khó. Nhưng nhiễm thói quen xấu thì dễ”
c) Mừng à? Vẫy đuôi à? Vẫy đuôi thì cũng giết. Cho cậu chết.”
d) Học lại lần nữa đi.
e) Thằng kia ! Ông tưởng mày đã chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau.”
f) “Tôi trách:
- Sao bây giờ mới đến? Tưởng quên người ta rồi? Ghét
- Mây cười lỏn lẻn, đầu hơi nghiêng, trông thật hiền lành.
g) “Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ”
i) Tôi phải làm việc đứt hơi! Làm việc tối mắt tối mũi để nuôi đám con dại! Bỏ đi đâu là chúng sẽ chết đói
+ Bài thơ "Ông đồ" viết về ông đồ già và việc xin chữ đầu năm.
+ Tác giả là người bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ trong bài thơ.
+ Cảm xúc, suy nghĩ trong bài thơ được tác giả thể hiện niềm thương cảm, nỗi tiếc nhớ ngậm ngùi của mình với cảnh cũ người xưa, gắn liền với một nét đẹp văn hóa cổ truyền của dân tộc.
+ Nội dung bài thơ được trình bày theo trình tự thời gian, từ ngày xưa đến ngày nay.
+ Cách trình bày ấy có tác dụng làm nổi bật chủ đề của bài thơ, thể hiện sự thất thế, tàn tạ của ông đồ.
+ Hình ảnh của ông đồ qua các khổ thơ là: thời vàng son (khổ 1); ông đồ quen thuộc (khổ 2); thời tàn phai (khổ 3); ông đồ lạc lõng, lẻ loi (khổ 4); ông đồ biến mất gợi lên nỗi buồn, niềm trắc ẩn sâu xa (khổ thơ cuối).
Dấu chấm phẩy trong câu văn sau được dùng để làm gì ?
Cái thằng mèo mướp bệnh hen cò cử quanh năm mà không chết ấy, bữa nay tất đi chơi đâu vắng ; nếu có nó ở nhà đã thấy nó rên gừ gừ ở trên đầu ông đồ rau. ( Tô Hoài )
A. Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp
B. Đánh dấu ranh giới giữa hai câu đơn
C. Đánh dấu ranh giới giữa hai câu ghép có cấu tạo đơn giản
D. Đánh dấu ranh giới giữa hai câu ghép có cấu tạo phức tạp
Phượng cứ nở, phượng cứ rơi. Bao giờ cũng có hoa phượng rơi, bao giờ cũng có hoa phượng nở. Nghỉ hè đã đến. Học sinh sửa soạn về nhà. Nhà chưa về, cái vui gia đình đâu chả thấy, chỉ thấy xa trường, rời bạn, buồn xiết bao! Những cuộc tình duyên giữa bạn bè, đến lúc rẽ chia, cũng rẽ chia dưới màu hoa phượng; dù hữu tâm, dù vô tình, người nào cũng có sắc hoa phượng nằm ở trong hồn, phượng xui ta nhớ cái gì đâu. Nhớ người sắp xa, còn đứng trước mặt... Nhớ một trưa hè gà gáy khan... Nhớ một thành xưa son uế oảỉ
a. Nêu công dụng của dấu 3 chấm
b. Nhận xét về cấu trúc câu trong đoạn văn.
c. Tìm những từ hán việt có chứa yếu tố "tâm" (trong hoặc ngoài bài).
d. Viết đoạn văn biểu cảm về 1 kỉ niệm tuổi thơ của tuổi học trò.
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi bên dưới
Đọc bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá của thi hào Đỗ Phủ tự nhiên tôi thấy gần gũi thân thiết. Nhà tranh bị gió thu phá! Một đề tài gần gũi quen thuộc với người dân Việt Nam ta biết bao!
Đỗ Phủ sống vào thế kỉ thứ VIII, cách ngày nay đã 1200 năm, mà cảnh gió bão trong bài thơ chẳng khác gì hôm nay! Ai đã trải qua những cảnh gió bão, đã nhìn thấy cảnh tàn phá của gió bão trên màn ảnh nhỏ đều dễ dàng nhận thấy, sự tàn phá của thiên nhiên từ xưa tới nay đều giống nhau. Mà đâu phải chỉ giống nhau! Với nhịp độ phá hoại môi trường, nhất là phá rừng diễn ra ngày càng nhanh, càng nhiều như hiện nay, bão lụt gần dây hoành hành càng thất thường, càng dữ dội.
Cảnh nhà dột, chăn ướt, không ngủ được trong bài thơ thật là chân thực. Đọc lên như thấy tình cảnh thê thảm hiện lên trước mắt. Chi tiết “Con nằm xấu nết đạp lót nát” rất thật. Trẻ con ngủ mê thường đạp lung tung, làm rách thêm cái chăn vốn đã cũ nát. Sự vô tâm của trẻ thơ cũng làm hư hỏng thêm cái gia sản vốn đã nghèo nàn của nhà thơ.
Nhưng tâm hồn nhà thơ thật cao thượng và giàu có biết bao. Ông ao ước:
Ước được nhà rộng muôn ngàn gian
Che khắp thiên hạ kẻ sĩ nghèo đều hân hoan.”
Đỗ Phủ quả là nhà thơ lớn. Ông đã vượt lên tình cảnh bi thảm của riêng mình để nghĩ đến kẻ sĩ trong thiên hạ.
Nội dung của đoạn văn trên là:
A. Bày tỏ tình cảm, cảm xúc của tác giả về bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu pháp của Đỗ Phủ
B. Kể lại nội dung bài thơ
C. Tái hiện lại những hình ảnh được miêu tả trong bài thơ
D. Phân tích cái hay, cái đẹp về nội dung và nghệ thuật của bài thơ
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi bên dưới
Đọc bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá của thi hào Đỗ Phủ tự nhiên tôi thấy gần gũi thân thiết. Nhà tranh bị gió thu phá! Một đề tài gần gũi quen thuộc với người dân Việt Nam ta biết bao!
Đỗ Phủ sống vào thế kỉ thứ VIII, cách ngày nay đã 1200 năm, mà cảnh gió bão trong bài thơ chẳng khác gì hôm nay! Ai đã trải qua những cảnh gió bão, đã nhìn thấy cảnh tàn phá của gió bão trên màn ảnh nhỏ đều dễ dàng nhận thấy, sự tàn phá của thiên nhiên từ xưa tới nay đều giống nhau. Mà đâu phải chỉ giống nhau! Với nhịp độ phá hoại môi trường, nhất là phá rừng diễn ra ngày càng nhanh, càng nhiều như hiện nay, bão lụt gần dây hoành hành càng thất thường, càng dữ dội.
Cảnh nhà dột, chăn ướt, không ngủ được trong bài thơ thật là chân thực. Đọc lên như thấy tình cảnh thê thảm hiện lên trước mắt. Chi tiết “Con nằm xấu nết đạp lót nát” rất thật. Trẻ con ngủ mê thường đạp lung tung, làm rách thêm cái chăn vốn đã cũ nát. Sự vô tâm của trẻ thơ cũng làm hư hỏng thêm cái gia sản vốn đã nghèo nàn của nhà thơ.
Nhưng tâm hồn nhà thơ thật cao thượng và giàu có biết bao. Ông ao ước:
Ước được nhà rộng muôn ngàn gian
Che khắp thiên hạ kẻ sĩ nghèo đều hân hoan.”
Đỗ Phủ quả là nhà thơ lớn. Ông đã vượt lên tình cảnh bi thảm của riêng mình để nghĩ đến kẻ sĩ trong thiên hạ.
Đọan văn trên được viết theo phương thức biểu đạt chính nào?
A. Miêu tả
B. Tự sự
C. Biểu cảm
D. Nghị luận
Câu Những người muôn năm cũ? Hồn ở đâu bây giờ? Thuộc kiểu câu gì? Vì sao em biết? Chỉ ra chức năng của kiểu câu này.
bài 1 : thành phần nào của câu in đậm được rút gọn trong các ví dụ sau ?
a) Thấy đói bụng tôi cũng tụt vào quán làm vài nhán cỏ lót dạ. Đông khách quá. Châu chấu ,cào cào ,bọ muỗm ,bọ ngựa rậm rịch ra vào ,chè chén
b) Ông thở hồng hộc . Chạy .Ngã .Lại chạy .Lại ngã .
c) vì lợi ích mười năm trồng cây
vì lợi ích trăm năm trồng người
d) Bà ấy mệt quá . không lê được một bước .Không kêu được một tiếng .Cơ chừng tiếc của . Cơ chừng hết sức .Cơ chừng hết hơi .
e) mẹ ko lo ,nhưng vẫn không ngủ được . Cứ nhắm mắt lại là dường như vang lên tiếng đọc bài trầm bổng
bài 2 : tìm câu phân biệt và câu rút gọn trong đoạn văn sau
a) ông già ko nói .Đang nhấp ngụm trà thơm phức mùi hoa ngâu .Hoa ngâu năm ngoái .Buổi chiều ,cô ngân sang chơi .Cô hàng xóm vừa du học ở Ô-xtray-li-a về .Cho một đĩa ổi chín
b) ôi ,đẹp quá ! Sao lại có bông hoa bằng lăng nở muộn thế kia ?
c) thật ầm ĩ ! Hàng xóm phải một bữa điếc tai ,nhưng có lẽ trong bụng thì họ hả : xưa nay họ mới chỉ nghe bà cả ,bà hai ,bà ba ,bà tư nhà cụ bá chửi người ta ,bây giời mới được nghe người ta chửi nhà cụ Bá .Mà chửi mới sướng miệng làm sao ! Mới ngoa ngoắt làm sao
bài 3 : xác định và nêu tác dụng của câu đặc biệt trong các đoạn trích sau
a) cách đó ba năm ,một đồng chí từ đồng Tháp Mười về ,mang về một con gà ,con mái to vàng .Ôi chao ,một con gà !
b) Buổi hầu sáng hôm ấy . Con mẹ nuôi ,tay cầm lá đơn ,đứng ở sân trường
c) Cái ngực phanh đầy những nét chạm trổ rồng phượng với một ông tướng cầm chùy ,cả hai cánh tay cũng thế .Trông gớm chết !
