Máu bao gồm hai thành phần chính: huyết tương và các tế bào máu.
1. Huyết tương (Plasma):
Cấu tạo:Chiếm khoảng 55% thể tích máu.Là chất lỏng màu vàng nhạt, chứa:Nước: Chiếm 90-92%, đóng vai trò dung môi.Protein huyết tương: Albumin, globulin, fibrinogen.Chất điện giải: Na⁺, K⁺, Cl⁻, Ca²⁺...Chất dinh dưỡng: Glucose, axit amin, lipid.Chất thải: Ure, creatinin.Hormone và enzyme: Được vận chuyển đến các cơ quan.Chức năng:Vận chuyển: Chất dinh dưỡng, hormone, oxy, và các sản phẩm thải.Duy trì cân bằng áp suất thẩm thấu: Nhờ protein huyết tương.Đông máu: Fibrinogen tham gia tạo cục máu đông.Điều hòa nhiệt độ cơ thể: Nhờ lưu thông khắp cơ thể.
2. Các tế bào máu:
Chiếm khoảng 45% thể tích máu, bao gồm:
a. Hồng cầu (Erythrocytes):
Cấu tạo:Là tế bào hình đĩa lõm hai mặt, không có nhân ở người trưởng thành.Chứa hemoglobin (Hb) - protein mang oxy.Chức năng:Vận chuyển oxy từ phổi đến các mô.Mang carbon dioxide từ các mô về phổi để thải ra ngoài.
b. Bạch cầu (Leukocytes):
Cấu tạo:Gồm nhiều loại khác nhau:Bạch cầu hạt (bạch cầu trung tính, ái toan, ái kiềm).Bạch cầu đơn nhân (mono bào).Lympho bào (T-cell, B-cell).Chức năng:Bảo vệ cơ thể: Chống lại vi khuẩn, virus, và các tác nhân gây bệnh.Tạo miễn dịch: Lympho bào giúp nhận diện và ghi nhớ kháng nguyên.
c. Tiểu cầu (Platelets):
Cấu tạo:Là mảnh nhỏ của tế bào nhân khổng lồ (megakaryocyte), không có nhân.Chức năng:Đông máu: Tham gia quá trình cầm máu và tạo cục máu đông để ngăn mất máu.
Ngắn gọn:
Máu bao gồm các thành phần chính sau:
1. **Huyết tương**: Chứa nước, protein, dưỡng chất, và chất thải, giúp vận chuyển các chất và duy trì cân bằng pH, áp suất máu.
2. **Hồng cầu**: Chứa hemoglobin, giúp vận chuyển oxy từ phổi đến các mô và mang CO2 ra ngoài.
3. **Bạch cầu**: Tham gia vào hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn và vi rút.
4. **Tiểu cầu**: Giúp đông máu, cầm máu khi có tổn thương mạch máu.
