I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
“Quê hương là một tiếng ve,
Lời ru của mẹ trưa hè à ơi,
Dòng sông con nước đầy vơi,
Quê hương là một góc trời tuổi thơ.
Quê hương ngày ấy như mơ
Tôi là cậu bé dại khờ đáng yêu
Quê hương là tiếng sáo diều
Là cánh cò trắng chiều chiều chân đê
Quê hương là phiên chợ quê
Chợ trưa mong mẹ mang về bánh đa
Quê hương là một tiếng gà
Bình minh gáy sáng ngân nga xóm làng
Quê hương là cánh đồng vàng,
Hương thơm lúa chín mênh mang trời chiều.
Quê hương là dáng mẹ yêu,
Áo nâu nón lá liêu xiêu đi về.
(Nguyễn Đình Huân, Quê hương)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1.Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ của đoạn trích trên?
Câu 2. Nêu nội dung chủ yếu của đoạn thơ?
Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:
“Quê hương là phiên chợ quê
Chợ trưa mong mẹ mang về bánh đa
Quê hương là một tiếng gà
Bình minh gáy sáng ngân nga xóm làng”
Câu 4. Đối với em, những điều thú vị em cảm nhận được ở quê hương mình là gì?
II. VIẾT (6,0 điểm)Câu 1.(2,0 điểm) Qua đoạn thơ hãy viết đoạn văn ( khoảng 200 chữ) trình bày vai trò của quê hương trong cuộc sống của mỗi người.
Câu 2.(4,0 điểm)
Viết bài văn biểu cảm (khoảng 300 chữ) về một tấm gương chăm ngoan, học giỏi mà em ấn tượng nhất.
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Câu 1. Dấu hiệu để xác định thể thơ của đoạn trích trên là:
Đoạn trích có sự xuất hiện của các câu thơ ngắn, đều đặn, mỗi câu có 8 hoặc 9 chữ.Cấu trúc của đoạn thơ là các câu lục bát, với nhịp điệu nhịp nhàng, êm ái, thường thấy trong thể thơ này.
Câu 2. Nội dung chủ yếu của đoạn thơ:
Đoạn thơ miêu tả vẻ đẹp và tình yêu của tác giả đối với quê hương. Từng hình ảnh trong quê hương như tiếng ve, dòng sông, tiếng sáo diều, cánh cò trắng, phiên chợ quê, tiếng gà gáy hay cánh đồng vàng… đều mang đậm dấu ấn của tuổi thơ, gắn liền với những kỷ niệm, cảm xúc thân thương và tình cảm sâu lắng của tác giả đối với nơi chôn rau cắt rốn.
Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:
“Quê hương là phiên chợ quê
Chợ trưa mong mẹ mang về bánh đa
Quê hương là một tiếng gà
Bình minh gáy sáng ngân nga xóm làng”
Biện pháp tu từ "So sánh" và "Nhân hóa" đã được sử dụng trong đoạn thơ này.
+"Quê hương là phiên chợ quê" và "Quê hương là một tiếng gà" là hình ảnh so sánh, qua đó tác giả thể hiện rằng quê hương là những hình ảnh bình dị, quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày của người dân quê.
+"Chợ trưa mong mẹ mang về bánh đa" là hình ảnh nhân hóa, khi tác giả mô tả một không gian chợ quê với cảm giác mong đợi của những đứa trẻ khi chờ mẹ về.
+"Bình minh gáy sáng ngân nga xóm làng" cũng là hình ảnh nhân hóa, khi tiếng gà gáy được mô tả như một bản nhạc ngân nga, gợi lên cảm giác ấm áp, yên bình của một buổi sáng ở quê.
Tác dụng của biện pháp tu từ là tạo ra hình ảnh sống động, sinh động và gợi cảm, làm cho hình ảnh quê hương thêm phần gần gũi, thân thuộc và dễ cảm nhận.
Câu 4. Đối với em, những điều thú vị em cảm nhận được ở quê hương mình là gì?
Quê hương của em có những điều rất đặc biệt mà mỗi lần nhớ lại, em cảm thấy rất ấm lòng. Đó là hình ảnh những con đường làng quanh co, rợp bóng cây xanh mát. Mùa hè, khi đi qua những cánh đồng lúa chín, em thích thú ngửi hương thơm của lúa vàng ươm, tạo cảm giác thật thanh bình và dễ chịu. Buổi sáng, em thường thức dậy khi tiếng gà gáy vang lên từ những ngôi nhà trong xóm. Quê hương còn có những phiên chợ quê sôi động, nơi mọi người trao đổi hàng hóa và trò chuyện vui vẻ. Mỗi lần trở về quê, em lại cảm nhận rõ ràng tình yêu thương, sự gắn bó giữa con người với mảnh đất quê hương.
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. Qua đoạn thơ hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày vai trò của quê hương trong cuộc sống của mỗi người.
Quê hương có một vai trò rất đặc biệt trong cuộc sống của mỗi người, bởi vì nơi đó là nơi chôn rau cắt rốn, là nguồn cội nuôi dưỡng tâm hồn mỗi người. Quê hương gắn liền với những ký ức tuổi thơ, là nơi ta được nuôi dưỡng bằng tình yêu thương của gia đình, cộng đồng. Những hình ảnh thân thuộc như tiếng ve, dòng sông, cánh đồng, hay tiếng gà gáy mỗi sáng luôn là những ký ức sâu sắc, không thể nào quên trong mỗi chúng ta. Quê hương còn là nguồn động lực mạnh mẽ để mỗi người vươn lên trong cuộc sống. Dù đi đâu, làm gì, mỗi khi nhớ về quê hương, ta lại cảm thấy ấm lòng và đầy tự hào. Quê hương là nơi nuôi dưỡng lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau. Chính vì thế, quê hương luôn có một vị trí quan trọng, không thể thiếu trong trái tim mỗi con người.
Câu 2. Viết bài văn biểu cảm (khoảng 300 chữ) về một tấm gương chăm ngoan, học giỏi mà em ấn tượng nhất.
Trong cuộc sống của em, có rất nhiều tấm gương học tập đáng học hỏi, nhưng người mà em ấn tượng nhất chính là cô bạn Linh, bạn học cùng lớp. Linh không chỉ là một học sinh chăm chỉ mà còn rất kiên trì và có tinh thần cầu tiến. Mỗi ngày, Linh đều tự giác học bài và làm bài tập đầy đủ, không bao giờ bỏ sót dù là những bài học nhỏ nhất. Không chỉ học giỏi, Linh còn luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn bè khi cần. Những buổi học nhóm của lớp thường xuyên có sự tham gia của Linh, cô bạn ấy luôn nhiệt tình chia sẻ kiến thức của mình với những bạn có khó khăn trong học tập.
Ngoài học giỏi, Linh còn rất ngoan ngoãn và lễ phép với thầy cô, bạn bè và gia đình. Em còn nhớ vào dịp Tết, Linh đã giúp đỡ mẹ dọn dẹp nhà cửa, chăm sóc vườn cây trong khi mọi người nghỉ ngơi. Linh luôn có thái độ khiêm tốn và không bao giờ tự mãn với những gì mình đạt được. Chính sự nỗ lực không ngừng nghỉ của Linh đã khiến em cảm thấy ngưỡng mộ và học hỏi. Mỗi khi nhìn thấy Linh miệt mài học tập, em lại cảm thấy bản thân mình phải cố gắng hơn nữa, để không phụ lòng thầy cô và gia đình. Linh là tấm gương sáng cho em và mọi người trong lớp noi theo.
