Trước hết, hô hấp và quang hợp là 2 quá trình trái ngược nhau:
| Hô hấp | Quang hợp |
Khái niệm | Hô hấp ở thực vật là quá trình ôxi hóa các hợp chất hữu cơ thành CO2 và H2O đồng thời giải phóng năng lượng cần thiết cho các hoạt động sống của cây.
| Quang hợp ở thực vật là quá trình tổng hợp chất hữu cơ (đường glucose) từ các chất vô cơ (CO2 và H2O) nhờ năng lượng ánh sáng được hấp thụ bởi hệ sắc tố thực vật (diệp lục là chính). (Là quá trình biến đổi năng lượng ánh sáng mặt trời (quang năng) thành năng lượng trong các liên kết hóa học (hóa năng) ở các hợp chất hữu cơ nhờ bộ máy quang hợp ở thực vật.)
|
PTTQ | C6H12O6 + 6O2 à 6CO2 + 6H2O + ATP, nhiệt, | 6CO2 + 12H2O+ ASMT, Hệ sắc tố à C6H12O6 + 6O2 + 6H2O |
Xảy ra ở | Ty thể của mọi tế bào. | Lục lạp của tế bào thực vật. |
Có thể thấy, tuy hô hấp và quang hợp là 2 quá trình trái ngược nhau nhưng chúng có mối quan hệ chặt chẽ.
- Sản phẩm của quá trình này cung cấp nguyên liệu cho quá trình kia. Sản phẩm của quang hợp là chất hữu cơ và O2 trở thành nguyên liệu cho hô hấp. Năng lượng tạo ra qua quá trình hô hấp cung cấp cho mọi hoạt động sống của cơ thể trong đó có quang hợp. Trong 2 quá trình, đều diễn ra trên màng sinh học, với các chuỗi truyền điện tử và hệ enzim chuyển hóa. Có thể nói, quá trình này là cơ sở của quá trình kia. Hô hấp và quang hợp là hai mặt của một thể thống nhất
- Mối quan hệ giữa hô hấp và quang hợp có ý nghĩa quyết định đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây.
-Hô hấp hấp thụ khí oxi và thải khí cacbonic còn quang hợp hấp thụ khí cacbonic và thải khí oxi.
-Hô hấp phân giải chất hữu cơ còn quang hợp lại chế tạo chất hữu cơ.
-Hô hấp và quang hợp có quan hệ chặt chẽ với nhau vì sản phẩm của hiện tượng này là nguyên liệu của hiện tường kia.Thí dụ: chất hữu cơ do quang hợp tạo ra là nguyên liệu của hô hấp; ngược lại khí cacbonic tạo ra từ hô hấp là nguyên liệu của quang hợp.
-Mỗi cơ thể sống đều tồn tại song song hai hiện tượng trên và nếu thiếu một trong hai hiện tượng thì sự sống dừng lại.
Hô hấp và quang hợp là 2 quá trình trái ngược nhau vì:
- Quang hợp là quá trình cây tổng hợp chất hữu cơ, tích lũy năng lượng từ khí các-bô-nic và nước có diệp lục sử dụng ánh sáng. Còn hô hấp là quá trình sử dụng khí các-bô-nic phân giải chất hữu cơ giải phóng năng lượng cung cấp cho hoạt động sống của cơ thể, đồng thời thải ra khí các-bô-nic và nước.
- 2 quá trình có liên hệ chặt chẽ với nhau vì hô hấp sẽ không thực hiện được nếu thiếu chất hữu cơ do quá trình quang hợp tạo ra. Ngược lại, quá trình quang hợp sẽ không thực hiện được nếu không có năng lượng do quá trình hô hấp giải phóng ra.