Bài 22: Dũa và khoan kim loại

I. DŨA

• Các loaị dũa: dũa tròn, dũa dẹt, dũa tam giác, dũa vuông , dũa bán nguyệt.

II. KĨ THUẬT DŨA

1. Chuẩn bị 

• Cách chọn etô và tư thế  đứng giũa giống như tư thế đứng cưa.

• Kẹp vật dũa chặt vừa phaỉ sao cho mặt phẳng cần dũa cách mặt  phẳng từ 10 đến 20 mm

• Đối với các vật mền ,cần lót tôn mỏng hoặc gỗ ở má etô để tránh bị xước vật.

2. Cách cầm dũa và thao tác dũa

a) Cách cầm dũa:

• Tay phải cầm dũa hơi ngửa lòng bàn tay

• Tay trái đặt hẳn lên đầu dũa.

b) Thao tác dũa:

• Khi dũa phải thực hiện hai chuyển động :

• Một là đẩy dũa tạo lực cắt ,khi đó hai tay ấn xuống, điều khiển lực ấn của hai tay cho dũa đựợc thăng bằng.

• Hai là khi kéo dũa  về không cần cắt ,do đó kéo nhanh và nhẹ nhàng.

2. An toàn khi dũa:

• Không được  dùng dũa không có cán họăc cán vỡ

• Bàn nguội phải chắc chắn ,vật dũa  phải được kẹp chặt

• Không thổi phoi, tránh phoi bắn vào mắt.

II. KHOAN

• Khoan là phương pháp phổ biến để gia công lỗ trên vật đặc hoặc làm rộng lỗ  đã có sẵn.

1. Mũi khoan

• Mũi khoan có 3 phần chính:

  • Phần cắt, phần dẫn hướng và phần đuôi.

2. Máy khoan

• Có nhiều loại máy khoan: khoan tay, khoan máy....

• Cấu taọ của chúng được giới thiệu trên các hình sau:

3. Kĩ thuật khoan

• Lấy dấu, xác định tâm lỗ cần khoan.

• Chọn mũi khoan có đường kính bằng đường kính lỗ cần khoan.

• Lắp mũi khoan vào bầu khoan

• Kẹp vật khoan trên etô trên bàn khoan.

• Quay tay quay cho mũi khoan đi xuống, điều chỉnh sao cho tâm lỗ càn khoan trùng với tâm mũi khoan.

• Bấm công tắc điện, điều chỉnh tay quay từ từ để mũi khoan khoan hết chiều sâu của lỗ cần khoan.

4. An toàn khi khoan

• Không dùng mũi khoan cùn, không khoan khi mũi khoan và vật khoan chưa được kẹp chặt.

• Vật khoan phải thẳng góc với mũi khoan để tránh gãy mũi khoan.

• Không dùng tay hoặc để vật chạm vào mũi khoan khi mũi khoan đang quay.

Bài 1:

Em hãy nêu những kỹ thuật cơ bản khi dũa kim loại?

Hướng dẫn giải

• Thao tác dũa:

  • Khi dũa phải thực hiện hai chuyển động:

  • Một là đẩy dũa tạo lực cắt ,khi đó hai tay ấn xuống, điều khiển lực ấn của hai tay cho dũa đựợc thăng bằng.

  • Hai là khi kéo dũa về không cần cắt ,do đó kéo nhanh và nhẹ nhàng.

Bài 2:

Em hãy nêu cấu tạo của mũi khoan và kỹ thuật cơ bản khi khoan?

Hướng dẫn giải

• Mũi khoan có 3 phần chính:

  • Phần cắt, phần dẫn hướng và phần đuôi.

• Kĩ thuật khoan:

  • Lấy dấu, xác định tâm lỗ cần khoan.

  • Chọn mũi khoan có đường kính bằng đường kính lỗ cần khoan.

  • Lắp mũi khoan vào bầu khoan

  • Kẹp vật khoan trên etô trên bàn khoan.

  • Quay tay quay cho mũi khoan đi xuống, điều chỉnh sao cho tâm lỗ càn khoan trùng với tâm mũi khoan.

  • Bấm công tắc điện, điều chỉnh tay quay từ từ để mũi khoan khoan hết chiều sâu của lỗ cần khoan.

Bài 3:

Để đảm bảo an toàn khi dũa và khoan, em cần chú ý những điểm gì? 

Hướng dẫn giải

• Để đảm bảo an toàn khi khoan em cần chú ý những điểm sau

  • Không dùng mũi khoan cùn, không khoan khi mũi khoan và vật khoan chưa được kẹp chặt.

  • Vật khoan phải thẳng góc với mũi khoan để tránh gãy mũi khoan.

  • Không dùng tay hoặc để vật chạm vào mũi khoan khi mũi khoan đang quay.