Bài 55. Giới thiệu chung hệ nội tiết

Tuyến nội tiết là tuyến đổ vào máu một chất hóa học gọi là nội tiết tố, chất này được máu đưa đến các mô, cơ quan và có tác dụng lên các mô, các cơ đó.

Khác nhau:

+ Ngoại tiết:
- Có ống dẫn
- Chất tiết theo ống dẫn đến trực tiếp cơ quan mà không ngấm vào máu
- Có tác dụng trong các quá trình dinh dưỡng, thải bã

+ Nội tiết:
- Không có ống dẫn
- Chất tiết ngấm vào máu rồi theo đường máu đến các cơ quan
- Có tác dụng điều hòa các quá trình trao đổi và chuyển hóa vật chất

Tính chất : Mỗi hoocmôn chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan xác định (gọi là cơ quan đích), mặc dù các hoocmôn này theo máu đi khắp cơ thể (tính đặc hiệu của hoócmôn).
Hoocmôn có hoạt tính sinh học rất cao, chỉ tác động với một lượng nhỏ cũng gây hiệu quả rõ rệt.
Hoocmôn không mang tính đặc trưng cho loài. Ví dụ, người ta dùng insulin của bò (thay insulin của người) để chữa bệnh tiểu đường cho người.
Vai trò
Những nghiên cứu thực nghiệm và nghiên cứu lâm sàng cho phép kết luận : nhờ sự điều khiển, điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết (mà thực chất là các hoocmôn) đã :
- Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể.
- Điều hòa các quá trình sinh lí diễn ra bình thường
Do đó, sự mất cân bằng trong hoạt động nội tiết thường dẫn đến tình trạng bệnh lí. Vì vậy, hoocmôn có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể.

Vai trò của hoocmon:

=> Rối loạn trong hoạt động nội tiết thường dẫn tới tình trạng bệnh lí

- Tuyến ngoại tiết: tuyến lệ, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn, tuyến sữa (ở người và động vật có vú); tuyến tơ (ở nhện côn trùng), tuyến tiêu hoá (tuyến nước bọt, tuyến mật...)
- Tuyến nội tiết: tuyến giáp, tuyến cận giáp, tuyến thượng thận, tuyến yên, tuyến tùng, các tuyến sinh dục (tuyến tiền liêt, tuyến tiền đình...)
- Tuyến hỗn hợp vừa ngoại tiết vừa nội tiết: tuyến tuỵ

tính đặc biệt chỗ nào bn???

Bởi vì nó chỉ tác dụng đến cơ quan nhất định nên gọi là cơ quan đích

Giống nhau:

Các tuyến đều tạo ra sản phẩm tham gia điều hoà các quà trình sinh lí của cơ thể (trao đổi chất, chuyển hoá năng lượng,...).

Khác nhau:

- Tuyến nội tiết: sản phẩm của tuyến nội tiết ngấm thẳng vào máu.

- Tuyến ngoại tiết: sản phẩm của tuyến ngoại tiết tập trung vào ống dẫn đổ ra ngoài.

Tính chất và vai trò của hoocmôn
a) Tính chất : Mỗi hoocmôn chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan xác định (gọi là cơ quan đích), mặc dù các hoocmôn này theo máu đi khắp cơ thể (tính đặc hiệu của hoócmôn).
Hoocmôn có hoạt tính sinh học rất cao, chỉ tác động với một lượng nhỏ cũng gây hiệu quả rõ rệt.
Hoocmôn không mang tính đặc trưng cho loài. Ví dụ, người ta dùng insulin của bò (thay insulin của người) để chữa bệnh tiểu đường cho người.
b) Vai trò
Những nghiên cứu thực nghiệm và nghiên cứu lâm sàng cho phép kết luận : nhờ sự điều khiển, điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết (mà thực chất là các hoocmôn) đã :
- Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể.
- Điều hòa các quá trình sinh lí diễn ra bình thường
Do đó, sự mất cân bằng trong hoạt động nội tiết thường dẫn đến tình trạng bệnh lí. Vì vậy, hoocmôn có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể.

Hoocmon không mang tính chất đặc trưng của loài vì người ta có thể dùng insulin của bò ( thay insulin của người) để chữa bệnh tiểu đường ở người. Do đó mà ta thấy hoocmon không mang tính đặc trưng.

<div class="answerx">
1. vùng dưới đồi

2.tuyến yên

3. tuyển tụy

4. tuyến giáp

5.tuyến cận giáp

6.tuyến ức

7.tuyến thượng thận

8. thận

9. tuyến tụy

10. buồng trứng(tuyến sinh dục)

11. tử cung(tuyến sinh dục)

12.tinh hoàn( tuyến sinh dục)