Bài 7. Nhân, chia phân thức

Chiều dài tấm bạt bé là: \(a.\dfrac{1}{k} = \dfrac{a}{k}\) (m)

Chiều rộn tấm bạt bé là: \(b.\dfrac{1}{k} = \dfrac{b}{k}\) (m)

Diện tích của mỗi tấm bạt bé là: \(\dfrac{a}{k} \cdot \dfrac{b}{k} = \dfrac{{ab}}{{{k^2}}}\) (\({m^2}\))

a) \(\dfrac{3a^2}{10b^3}\cdot\dfrac{15b}{9a^4}\)

\(=\dfrac{3a^2\cdot15b}{10b^3\cdot9a^4}\)

\(=\dfrac{1\cdot3}{2\cdot b^2\cdot3\cdot a^2}=\dfrac{3}{6a^2b^2}\)

b) \(\dfrac{x-3}{x^2}\cdot\dfrac{4x}{x^2-9}\)

\(=\dfrac{x-3}{x^2}\cdot\dfrac{4x}{\left(x+3\right)\left(x-3\right)}\)

\(=\dfrac{\left(x-3\right)\cdot4x}{x^2\left(x+3\right)\left(x-3\right)}\)

\(=\dfrac{4}{x\left(x+3\right)}\)

c) \(\dfrac{a^2-6x+9}{a^2+3a}\cdot\dfrac{2a+6}{a-3}\)

\(=\dfrac{\left(a-3\right)^2}{a\left(a+3\right)}\cdot\dfrac{2\cdot\left(a+3\right)}{a-3}\)

\(=\dfrac{\left(a-3\right)^2\cdot2\cdot\left(a+3\right)}{a\left(a+3\right)\left(a-3\right)}\)

\(=\dfrac{2\left(a-3\right)}{a}\)

d) \(\dfrac{x+1}{x}\cdot\left(x+\dfrac{2-x^2}{x^2-1}\right)\)

\(=\dfrac{\left(x+1\right)\cdot x}{x}+\dfrac{x+1}{x}\cdot\dfrac{2-x^2}{x^2-1}\)

\(=x+1+\dfrac{x+1}{x}\cdot\dfrac{2-x^2}{\left(x+1\right)\left(x-1\right)}\)

\(=x+\dfrac{2-x^2}{x\left(x-1\right)}\)

a) Biểu thức biểu thị số tấn gạo máy A xát được trong 1 giờ là: \(x:a = \dfrac{x}{a}\) (tấn)

Biểu thức biểu thị số tấn gạo máy B xát được trong 1 giờ là: \(y:b = \dfrac{y}{b}\) (tấn)

b) Công suất máy A gấp số lần máy B là: \(\dfrac{x}{a}:\dfrac{y}{b} = \dfrac{x}{a} \cdot \dfrac{b}{y} = \dfrac{{bx}}{{ay}}\) (lần)

c) Khi \(x = 3\); \(a = 5\); \(y = 2\); \(b = 4\) ta có: \(\dfrac{{4.3}}{{5.2}} = \dfrac{{12}}{{10}} = 1,2\)

\(a,\dfrac{x^2-9}{x-2}:\dfrac{x-3}{x}\\ =\dfrac{\left(x-3\right)\left(x+3\right)}{x-2}\times\dfrac{x}{x-3}\\ =\dfrac{x\left(x+3\right)}{\left(x-2\right)}\)

\(b,\dfrac{x}{z^2}.\dfrac{xz}{y^3}:\dfrac{x^3}{yz}\\ =\dfrac{x}{z^2}.\dfrac{xz}{y^3}.\dfrac{yz}{x^3}=\dfrac{x^2yz^2}{z^2y^3x^3}=\dfrac{1}{xy^2}\)

\(c,\dfrac{2}{x}-\dfrac{2}{x}:\dfrac{1}{x}+\dfrac{4}{x}.\dfrac{x^2}{2}\\ =\dfrac{2}{x}-\dfrac{2}{x}\times\dfrac{x}{1}+\dfrac{4x^2}{2x}\\ =\dfrac{2}{x}-\dfrac{2}{1}+2x\\ =\dfrac{2-2x+2x^2}{x}\)

Tốc độ của tàu hỏa là: \(\dfrac{s}{a}\) (km/giờ)

Tốc độ của ô tô khách là: \(\dfrac{s}{b}\) (km/giờ)

Tốc độ của tàu hỏa gấp tốc độ của ô tô khách số lần là: \(\dfrac{s}{a}:\dfrac{s}{b} = \dfrac{s}{a} \cdot \dfrac{b}{s} = \dfrac{b}{a}\) (lần)

Thay \(s = 350\); \(a = 5\); \(b = 7\) ta có:

\(\dfrac{b}{a} = \dfrac{7}{5}\)  

\(a,=\dfrac{4y.5x^3}{3x^2.2y^3}=\dfrac{20x^3y}{6x^2y^3}=\dfrac{10x}{3y^2}\\ b,=\dfrac{\left(x-1\right)^2.x\left(x+1\right)}{\left(x-1\right)\left(x+1\right)\left(x-1\right)}=\dfrac{\left(x-1\right)^2.x.\left(x+1\right)}{\left(x-1\right)^2.\left(x+1\right)}=x\)

\(c,=\dfrac{x\left(2+x\right).3\left(x^3+1\right)}{\left(x^2-x+1\right).3.\left(x+2\right)}=\dfrac{3x.\left(x+2\right).\left(x+1\right)\left(x^2-x+1\right)}{\left(x^2-x+1\right).3\left(x+2\right)}=x\left(x+1\right)\)

\(a,=\dfrac{5x}{4y^3}\times\left(\dfrac{-20y}{x^4}\right)=\dfrac{-100xy}{4x^4y^3}=\dfrac{-25}{x^3y^2}\\ b,=\dfrac{\left(x-4\right)\left(x+4\right)}{\left(x+4\right)}\times\dfrac{x}{2\left(x-4\right)}=\dfrac{x}{2}\)

\(c,=\dfrac{2\left(x+3\right)}{\left(x-2\right)\left(x^2+2x+4\right)}\times\dfrac{2\left(x-2\right)}{\left(x+3\right)^3}=\dfrac{4}{\left(x+3\right)^2.\left(x^2+2x+4\right)}\)

\(a,=\dfrac{2\left(2x^2+1\right).\left(3x+2\right).2\left(2-x\right)}{\left(x-2\right)\left(x-4\right)\left(2x^2+1\right)}=\dfrac{-4.\left(3x+2\right)\left(x-2\right)}{\left(x-2\right)\left(x-4\right)}=\dfrac{-4\left(3x+2\right)}{x-4}\\ b,=\dfrac{\left(x+3\right).\left(x+2\right)}{x.\left(x+3\right)^2}\times\dfrac{x\left(x+3\right)}{\left(x-2\right)\left(x+2\right)}=\dfrac{\left(x+3\right)\left(x+2\right)x\left(x+3\right)}{x.\left(x+3\right)^2.\left(x-2\right)\left(x+2\right)}=\dfrac{1}{x-2}\)

\(a,=\left(\dfrac{1-x}{x}+\dfrac{x^3-x}{x}\right)\times\dfrac{x}{x-1}\\ =\dfrac{1-x+x^3-x}{x}\times\dfrac{x}{x-1}\\ =\dfrac{1-2x+x^3}{x-1}\\ b,=\left(\dfrac{x-x^2}{x.x^2}\right).\dfrac{x^2}{y}+\dfrac{x}{y}\\ =\dfrac{x-x^2}{xy}+\dfrac{x}{y}\\ =\dfrac{x-x^2+x^2}{xy}=\dfrac{x}{xy}=\dfrac{1}{y}\)

\(c,=\dfrac{3}{x}-\dfrac{2}{x}\times x+\dfrac{x}{3}\\ =\dfrac{3}{x}-2+\dfrac{x}{3}\\ =\dfrac{3-2x+x^2}{3x}\)

a) Thời gian Tâm đi là: \(\dfrac{{15}}{x}\) (giờ)

Tốc độ Tâm đi lúc về là: \(x + 4\) (km/h)

Thời gian Tâm về là: \(\dfrac{{15}}{{x + 4}}\) (giờ)

Tổng thời gian lượt đi và về là:

\(T = \dfrac{{15}}{x} + \dfrac{{15}}{{x + 4}} = \dfrac{{15\left( {x + 4} \right)}}{{x\left( {x + 4} \right)}} + \dfrac{{15x}}{{x\left( {x + 4} \right)}} = \dfrac{{15x + 60 + 15x}}{{x\left( {x + 4} \right)}} = \dfrac{{30x + 60}}{{{x^2} + 4x}}\)

b) Hiệu thời gian đi và về là:

\(t = \dfrac{{15}}{x} - \dfrac{{15}}{{x + 4}} = \dfrac{{15\left( {x + 4} \right)}}{{x\left( {x + 4} \right)}} - \dfrac{{15x}}{{x\left( {x + 4} \right)}} = \dfrac{{15x + 60 - 15x}}{{x\left( {x + 4} \right)}} = \dfrac{{60}}{{{x^2} + 4x}}\)

c) Thay \(x = 10\) vào \(T\) và \(t\) ta có:

\(T = \dfrac{{30.10 + 60}}{{{{10}^2} + 4.10}} = \dfrac{{360}}{{140}} = \dfrac{{19}}{7}\)

\(t = \dfrac{{60}}{{{{10}^2} + 4.10}} = \dfrac{{60}}{{140}} = \dfrac{3}{7}\)