Bài 2: Ngành nghề trong lĩnh vực cơ khí chế tạo

I. THIẾT KẾ SẢN PHẨM CƠ KHÍ

- Thiết kế sản phẩm cơ khí là nghiên cứu, ứng dụng kiến thức toán học, khoa học và kĩ thuật để đảm bảo yêu cầu kinh tế - kĩ thuật đặt ra.

- Ví dụ: thiết kế trục của hộp giảm tốc trong bộ truyền động.

- Thiết kế sản phẩm cơ khí đòi hỏi người thực hiện thiết kế phải lập kế hoạch, sử dụng các phần mềm như:

+ 3D Solidworks.

+ AutoCAD,...

=> Để lên phương án và hoàn thiện các bản vẽ gia công.

- Yêu cầu:

+ Có kiến thức chuyên môn sâu liên quan đến quy trình sản xuất cơ khí, tính toán thiết kế, gia công cơ khí.

+ Biết sử dụng phần mềm, có óc sáng tạo và tư duy nhanh nhạy,...

- Các nghề nghiệp thực hiện công việc này là kĩ sư kĩ thuật cơ khí, kĩ sư cơ điện tử thường làm việc ở:

+ Phòng kĩ thuật của các nhà máy cơ khí.

+ Trung tâm nghiên cứu phát triển doanh nghiệp.

+ Cơ sở sản xuất các sản phẩm về cơ khí.

- Người thực hiện nhóm công việc này cần được đào tạo chuyên ngành:

+ Công nghệ kĩ thuật cơ khí.

+ Công nghệ chế tạo máy.

+ Công nghệ kĩ thuật cơ điện tử,...

II. GIA CÔNG CƠ KHÍ

- Gia công cơ khí là quá trình chế tạo sản phẩm cơ khí bằng nhiều phương pháp khác nhau như:

+ Đúc, hàn.

+ Rèn, khoan.

+ Tiện, phay, cắt laser,...

- Sản phẩm được tạo ra tuỳ thuộc vào yêu cầu kĩ thuật và có thể sử dụng một hoặc nhiều phương pháp gia công khác nhau.

- Nhóm công việc gia công cơ khí đòi hỏi người thực hiện:

+ Thiết lập chế độ làm việc và vận hành các máy công cụ khác nhau để chế tạo sản phẩm đạt năng suất và an toàn cho sản phẩm.

+ Vận hành và giám sát các máy công cụ thông dụng và các máy công cụ điều khiển số CNC.

+ Quan sát hoạt động của máy để phát hiện các lỗi và điều chỉnh máy.

+ Kiểm tra phần công việc và sử dụng các dụng cụ đo kiểm để đảm bảo yêu cầu kĩ thuật của sản phẩm.

- Đối với nhóm công việc gia công cơ khí, người thực hiện cần có kiến thức và kinh nghiệm trong:

+ Sử dụng các máy công cụ thông dụng, máy CNC.

+ Chọn đúng và sử dụng các dụng cụ cắt, đo kiểm, đồ gá và các trang bị công nghệ.

+ Tổ chức, điều hành và thực hiện gia công sản xuất trên các máy công cụ.

+ Yêu cầu sức khoẻ tốt, tính cẩn thận, bình tĩnh, phản ứng nhanh, sáng tạo và hợp tác.

- Các nghề thực hiện công việc này gồm:

+ Thợ cắt gọt kim loại.

+ Thợ hàn.

+ Thợ rèn dập,...

=> Thường làm việc ở các phân xưởng sản xuất phụ tùng ô tô, xe máy, đóng tàu,...

- Người thực hiện công việc này cần đào tạo chuyên ngành, nghề như:

+ Cắt gọt kim loại.

+ Vận hành máy công cụ,...

III. LẮP RÁP SẢN PHẨM CƠ KHÍ

* Sản phẩm cơ khí là tổ hợp của nhiều chi tiết.

* Quá trình chế tạo chi tiết là giai đoạn chủ yếu của sản xuất nhằm đáp ứng các yêu cầu kĩ thuật.

* Lắp ráp là giai đoạn cuối cùng của sản xuất, tổ hợp các chi tiết thành sản phẩm hoàn chỉnh.

* Công việc lắp ráp sản phẩm cơ khí yêu cầu người thực hiện phải:

- Căn cứ vào bản vẽ lắp để thiết kế quy trình công nghệ lắp hợp lí.

- Tìm ra các biện pháp kĩ thuật để lắp ráp nhằm đảm bảo các yêu cầu kĩ thuật.

* Nhóm công việc lắp ráp các sản phẩm cơ khí đòi hỏi người thực hiện:

- Có kiến thức chuyên môn liên quan đến:

+ Quy trình sản xuất cơ khí.

+ Truyền động.

+ Lắp ghép các chi tiết.

- Hiểu biết kĩ thuật gia công cơ khí.

- Có sứ khỏe, trình độ phù hợp.

- Tuân thủ tuyệt đối các quy tắc an toàn lao động.

* Các nghề thực hiện công việc này bao gồm:

+ Kĩ sư.

+ Kĩ thuật viên cơ khí.

+ Kĩ thuật viên máy, công cụ,...

=> Thường làm việc tại phân xưởng lắp ráp sản phẩm của các nhà máy cơ khí, nhà máy chế tạo ô tô,...

* Người thực hiện công việc này cần được đào tạo trong các nhóm:

- Ngành công nghệ kĩ thuật cơ khí như:

+ Công nghệ chế tạo máy.

+ Công nghệ kĩ thuật nhiệt.

+ Công nghệ hàn.

+ Công nghệ kĩ thuật cơ khí.

- Ngành kĩ thuật cơ khí và cơ kĩ thuật gồm:

+ Chế tạo thiết bị cơ khí.

+ Lắp đặt thiết bị lạnh,...

IV. BẢO DƯỠNG, SỬA CHỮA THIẾT BỊ CƠ KHÍ

- Bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị cơ khí là các công việc:

+ Chăm sóc, thực hiện kiểm tra, chuẩn đoán trạng thái kĩ thuật.

+ Theo dõi thường xuyên, ngăn ngừa hỏng hóc.

+ Sửa chữa các sai hỏng.

=> Nhằm đảm bảo sự hoạt động ổn định, an toàn và kéo dài tuổi thọ của các thiết bị cơ khí.

- Bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị cơ khí đòi hỏi người thực hiện:

+ Kiểm tra tình trạng hoạt động và lỗi của máy.

+ Bảo trì và xử lí các hư hỏng.

+ Kiểm tra khả năng làm việc của thiết bị định kì.

+ Thường xuyên kiểm tra để đưa ra phương án cải thiện, bảo trì và tránh hư hỏng.

+ Lập kế hoạch, quy trình tháo lắp và sửa chữa.

- Người thực hiện nhóm công việc này cần:

+ Hiểu biết nguyên lí hoạt động của các thiết bị cơ khí.

+ Có kiến thức chuyên sâu về thiết bị cơ khí.

+ Có sức khoẻ và kĩ năng giao tiếp tốt.

+ Trình độ đào tạo phù hợp.

+ Tuân thủ quy trình và nội quy lao động.

- Nghề nghiệp thực hiện nhóm công việc này gồm:

+ Kĩ sư.

+ Kĩ thuật viên cơ khí.

+ Kĩ thuật viên máy, công cụ.

=> Thường làm việc ở các phòng kĩ thuật của các cơ sở sản xuất cơ khí, các công ty chuyên cung cấp thiết bị cơ khí,...

- Người thực hiện nhóm công việc này cần được đào tạo theo các chuyên ngành phù hợp như: kĩ thuật cơ khí, kĩ thuật nhiệt, kĩ thuật cơ điện tử,...