Bài 23: Điện trở. Định luật Ôm

Điện trở đặc trưng cho tính chất cản trở dòng điện khi đi qua vật dẫn. Vật dẫn có điện trở bởi vì: vật dẫn thường làm bằng kim loại, bọc cách điện, bên trong kim loại các nguyên tử bị mất electron hoá trị trở thành các ion dương.

1. Tỉ số \(\dfrac{U}{I}\) đối với từng vật dẫn X và vật dẫn Y là không đổi.

Tỉ số \(\frac{U}{I}\) ở mỗi vật dẫn là khác nhau vì điện trở của mỗi loại vật dẫn khác nhau

R = \(\frac{U}{I}\)

Tham khảo:

Đường đặc trưng vôn-ampe của điện trở có dạng là một đường thẳng đi qua gốc toạ độ và hướng lên.

Đặc điểm này cho biết hiệu điện thế U và cường độ dòng điện I có mối quan hệ tỉ lệ thuận với nhau.

Độ dốc càng lớn thì điện trở thuần càng nhỏ vì độ dốc:
\(k=tan\alpha=\dfrac{I}{U}=R\)

Ta có: I = Snve

U = E.l

\(\rho  = \frac{E}{J} = \frac{{ES}}{I} = \frac{{ES}}{{Snve}} = \frac{E}{{nve}}\) với J là mật độ dòng điện J = \(\frac{I}{S}\)(A/m2)

Từ R = \(\frac{U}{I}\) ⇒ R = \(\frac{{E.l}}{{Snve}} = \rho \frac{l}{S}\)

Quan sát kết quả ta thấy giá trị điện trở nhiệt NTC tỉ lệ nghịch với nhiệt độ, khi nhiệt độ tăng thì điện trở giảm, khi nhiệt độ giảm thì điện trở tăng

a) Hình 23.10a có U = 20V, I = 0,4A 

\(R=\dfrac{U}{I}=\dfrac{20}{0,4}=50\Omega\)

Hình 23.10b có U = 12V, I = 0,3A:

\(R=\dfrac{U}{I}=\dfrac{12}{0,3}=40\Omega\)

b) Điện trở ở hình 23.10a lớn hơn hình 23.10b nên nhiệt độ ở hình 23.10b lớn hơn.

a) Đường X là của dây tóc bóng đèn vì đường X là đường cong đi qua gốc tọa độ đường Y là của dây kim loại vì đường Y là đường thẳng đi qua gốc tọa độ.

b) Vị trí giao nhau của đường X và Y có giá trị điện trở như nhau tại đó hiệu điện thế có giá trị U = 8V

c) Tại vị trí trên có giá trị cường độ dòng điện I = 3,2A

R = \(\frac{U}{I}\) =\(\frac{8}{{3,2}}\)= 2,5(Ω)