Chương IV. Hô hấp

QV

tại sao không được nín thở từ 7 đến 10 phút?

H24
18 tháng 12 2018 lúc 20:50

* Nín thở

Ở quá trình hô hấp bình thường, oxy được hít vào và CO2 bị thải ra. Việc nín thở sẽ khiến cho CO2, giờ đã thành thứ "bỏ đi", bị giữ lại không thoát ra được. Vì vậy, càng nín thở lâu càng dễ khiến bạn phải chịu các cơn co thắt đau đớn hoặc cảm thấy đầu óc không tỉnh táo do CO2 dần tích tụ trong máu.

Khi lượng CO2 trong máu đạt đến mức nhất định, các cơ quan cảm biến hóa học sẽ "báo động" cho não biết đã đến lúc bạn phải thở ngay lập tức rồi!

* 1 số vấn đề gặp phải khi nhịn thở

Biến chứng

Trong điều kiện thường, con người không thể chứa quá nhiều ôxy trong cơ thể. Ngừng thở kéo dài dẫn đến thiếu ôxy nghiêm trọng trong hệ tuần hoàn máu. Tổn thương não vĩnh viễn có thể xảy ra chỉ sau ba phút và cái chết không thể tránh khỏi sẽ xảy ra vài phút sau đó trừ khi sự lưu thông được phục hồi. Tuy nhiên, dưới các trường hợp đặc biệt như là sự giảm nhiệt, cấp oxy áp suất cao, bão hòa ôxy do ngừng thở (xem phần dưới), hoặc trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể, con người vẫn có thể chịu được ngừng thở trong thời gian dài hơn nhiều mà không có hậu quả nghiêm trọng.

Người không luyện tập không thể ngừng thở có chủ ý quá một hoặc hai phút. Lý do về sự giới hạn thời gian của ngừng thở có chủ ý là tỷ lệ hô hấp và thể tích mỗi lần thở được quản lý chặt chẽ để duy trì lượng CO2 và pH trong máu không đổi. Trong quá trình ngừng thở, CO2 không được loại bỏ ra khỏi phổi và tích tụ trong máu. Hậu quả là lượng CO2 tăng lên và giảm pH dẫn đến sự kích thích trung tâm hô hấp trong não mà cuối cùng không thể vượt qua được với chủ ý.

Thở gấp

Việc thở gấp có chủ ý trược khi ngừng thở thường được tin là giúp cho con người có thể nhịn thở một cách an toàn trong thời gian dài hơn. Trong thực tế, nó sẽ tạo ra cảm giác là họ không cần thở, trong khi cơ thể thực tế trải qua mức độ ôxy trong máu mà bình thường sẽ gián tiếp tạo ra sự khó thở nặng. Một số người đã sai lầm khi cho là thở gấp có tác dụng tăng lượng ôxy trong máu, mà không nhận ra rằng thực ra nó là do sự giảm CO2 trong máu và phổi. Máu rời phổi thường hoàn toàn bão hoà với ôxy, nên thở gấp không khí bình thường sẽ làm tăng lượng ôxy. Giảm nồng độ CO2 làm tăng độ pH của máu, do đó làm tăng thời gian trước khi trung tâm khô hấp được kích thích, như mô tả ở trên. Trong khi thở gấp sẽ giúp tăng thời gian nhịn thở một chút, bất cứ sự gia tăng nhỏ nào cũng có nguy cơ trả giá bằng sự giảm ôxy huyết. Có người sử dụng phương pháp này có thể ngay lập tức mất tỉnh táo—ngất trong nước nông—là hậu quả. Nếu một người mất tỉnh táo dưới nước, có nguy hiểm lớn là họ sẽ chìm. Ngất do ngừng thở tĩnh xảy ra trên mặt nước khi một thợ lặn không chuyển động nín thở đủ lâu để sự tuần hoàn ôxy giảm dưới mức cần thiết để não tỉnh táo. Nó liên quan đến thay đổi áp suất trong cơ thể và thường giúp tăng thời gian nín thở. Không bao giờ nên thực hiện nó một mình, mà phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định an toàn.

Bão hòa ôxy do ngừng thở

Vì sự trao đổi khí giữa máu và lớp không khí của phổi độc lập với sự di chuyển khí vào và ra phổi, vẫn có đủ ôxy cho sự tuần hoàn nếu một người ngừng thở. Với sự bắt đầu của việc ngừng thở, áp suất thấp phát triển ở lớp không khí của phổi, vì nhiều ôxy được hấp thụ hơn là CO2 được thải ra. Với đường khí đóng hoặc bị chặn, điều này dần dần dẫn đến sự suy sụp của phổi. Tuy nhiên, nếu đường khí luôn luôn mở, bất cứ khí nào được cung cấp vào đường hô hấp trên sẽ đi theo đường áp suất và chảy vào phổi và thay thế lượng ôxy được tiêu thụ. Nếu không khí tinh khiết được cung cấp, quá trình này làm đầy lại ôxy chứa trong phổi. Sự hấp thu ôxy vào máu sẽ tiếp tục với mức độ bình thường và sự hoạt động của các cơ quan không bị ảnh hưởng. Sự tổn hại của việc bão hoà ôxy quá mức (hyperoxygenation) là nguy cơ rửa trôi nitơ xảy ra và có thể dẫn đến chứng xẹp phổi.

Tuy nhiên, CO2 không bị loại bỏtrong quá trình ngừng thở. Áp suất riêng phần của CO2 trong lớp khí của phổi nhanh chóng cân bằng với phần tự của máu. Khi máu được chất với CO2 từ sự trao đổi chất, càng ngày càng nhiều CO2 sẽ tích tụ lại và cuối cùng thay thế ôxy và các loại khi khác trong lớp khí. CO2cũng sẽ tích tụ trong các mô trong cơ thể, dẫn đến nhiễm axit hô hấp.

Trong điều kiện lý tưởng (nghĩa là nếu ôxy tinh khiết được hô hấp trước khi sự ngừng thở bắt đầu và loại bỏ toàn bộ nitơ từ phổi, và ôxy tinh khiết được bơm vào), bão hoà ôxy do ngừng thở theo lý thuyết có thể đủ để cung cấp ôxy để sống sót trong vòng một giờ đối với một người lớn khỏe mạnh. Tuy nhiên, sự tích tụ cacbon điôxít (được miêu tả ở trên) sẽ là yếu tố giới hạn còn lại.

Nghiên cứu khoa học

Nghiên cứu chỉ ra rằng thể tích lá lách bị giảm đi trong thời gian ngừng thở ngắn hạn đối với người lớn khỏe mạnh.

Bình luận (0)

Các câu hỏi tương tự
HN
Xem chi tiết
HN
Xem chi tiết
NP
Xem chi tiết
G8
Xem chi tiết
H24
Xem chi tiết
BD
Xem chi tiết
LV
Xem chi tiết
TK
Xem chi tiết
H24
Xem chi tiết