Hình ảnh những người bà tần tảo, thương con quý cháu giàu đức hi sinh thường trở về trong kí ức của các nhà thơ thành mạch nguồn cảm xúc cho những vần thơ thể hiện niềm tri ân chân thành và cảm động. Hãy trình bày cảm nhận của em về nội dung qua các đoạn trích sau:
… Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi … Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu, (Bếp lửa, 1963, Bằng Việt) | … Bom Mỹ dội, nhà bà tôi bay mất (Đò lèn, 1982, Nguyễn Duy) |
Cho đoạn thơ:
Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi
Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh
Vẫn vững lòng bà dặn cháu đinh ninh:
“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,
Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ,
Cứ bảo nhà vẫn được bình yên !”
Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng…
Bằng một đoạn văn khoảng 12 câu theo phép lập luận quy nạp, em hãy làm rõ những vẻ đẹp phẩm chất của người bà trong đoạn thơ trên.
Viết bài văn cảm nhận về đoạn thơ sau:
"Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lũi
Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh
Vẫn vững lòng bà dặn cháu đinh ninh:
Bố ở chiến khu bố còn việc bố
Mày viết thư chớ kể này kể nọ
Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”
Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngon lửa lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng."
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
... Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi
Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh
Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:
"Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,
Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ,
Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”
Lời nói của người bà dặn cháu trong khổ thơ trên được dẫn theo cách nào ? Người bà đã không tuân thủ phương châm hội thoại nào? Vì sao?
Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh Vẫn vững lòng, bà dặn cháy đinh ninh: “Bố ở chiến khu, bố còn việc bố. Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ, Cứ bảo ở nhà vẫn được bình yên!” Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng… - lời bà dặn cháu trong đoạn thơ trích trên liên quan đến phương châm hội thoại nào? Vi phạm hay tuân thủ? Nêu nội dung đoạn phương châm ấy
Viết đoạn văn khoảng 12 câu nêu cảm nhận của em về khổ 4 bài thơ “Bếp lửa”: Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh: “Bố ở chiến khu, bố còn việc bố, Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ, Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”
Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu
Có lửa trăm nha, niềm vui trăm ngả
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở :
- Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa ?...
(Bếp lửa - Bằng Việt)
Em hãy chuyển câu dẫn trực tiếp trong đoạn thơ trên thành câu dẫn gián tiếp.
Bài tập : Cho đoạn thơ sau:
… “ Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu
Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:
- Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa?”
(Ngữ văn 9, tập 1)
Câu 1. Đoạn thơ em vừa chép là lời của nhân vật nào, nói với ai và nói về điều gì?
Câu 2. Tìm và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ trên.
Câu 3. Câu kết của bài thơ là kiểu câu gì? Nêu tác dụng.
Trong bài thơ “Bếp lửa” (Bằng Việt), hình ảnh con người Việt Nam hiện lên thật xúc động:
“Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi
Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh”
a. Xét về cấu tạo, hai từ “lầm lụi”, “đỡ đần” thuộc loại từ gì? Hai từ đó có giá trị thế nào trong việc biểu đạt nội dung đoạn thơ?
b. Từ đoạn thơ trên kết hợp với những hiểu biết thực tế, em hãy viết đoạn văn khoảng 1 trang giấy thi trình bày suy nghĩ về những việc cần làm để chiến thắng dịch bệnh covid.
: Ở bài thơ “Bếp lửa” (Bằng Việt) trong dòng hồi tưởng người cháu nhớ lại:
“Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi....”
Rồi trở về thực tại:
“ Giờ cháu đã đi xa, có ngọn khói trăm tầu
Có lửa trăm nhà niềm vui trăm ngả
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:
- Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?...
Câu hỏi:
a) Nêu ý nghĩa văn bản và hoàn cảnh ra đời của bài thơ?