Bài 25: Nguyên tố nhóm IIA

Dựa vào biến thiên enthalpy chuẩn của phản ứng, dự đoán độ bền nhiệt của các muối tăng dần theo thứ tự: Mg(NO₃)₂, Ca(NO₃)₂, Sr(NO₃)₂, Ba(NO₃)₂.

Calcium là thành phần chính của xương và răng; ion calcium có trong muối phosphate phức tạp, hydroxyapatite, Ca₅(PO₄)₃OH. Ion Ca²⁺ trong cơ thể người có chức năng kích hoạt quá trình trao đổi chất, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của tim, đông máu, co cơ và truyền xung thần kinh.

a) Nước cứng tạm thời có chứa các ion .

Khi đun nóng nước có tính cứng tạm thời xảy ra các phản ứng sau:

b) Cặn đá vôi (CaCO₃) trong phích nước, ấm đun nước được giải thích bằng các phản ứng sau:

Nước cứng ảnh hưởng nhiều đến các hoạt động trong sản xuất và đời sống. Một số ví dụ về tác hại của nước cứng:

- Nồi hơi dễ bị đóng cặn gây tốn nhiên liệu và không an toàn.

- Đường ống dẫn nước dễ bị đóng cặn làm giảm lưu lượng nước hoặc tắc đường ống.

- Giặt bằng xà phòng sẽ tạo ra muối ít tan bám vào quần áo, xà phòng tạo ít bọt, tốn xà phòng, quần áo mau hỏng.

- Nấu ăn bằng nước cứng làm cho thực phẩm lâu chín, giảm mùi vị.

1.

- Cách 1: không dùng hoá chất.

Đun sôi nước, ion Ca²⁺ và Mg²⁺ sẽ tách ra dưới dạng kết tủa:

Ca(HCO₃)₂ CaCO₃↓ + CO₂↑ + H₂O

Mg(HCO₃)₂MgCO₃↓ + CO₂↑ + H₂O

- Cách 2: dùng hoá chất:

Dùng lượng vừa đủ dung dịch Ca(OH)2:

Ca(HCO₃)₂ + Ca(OH)₂ → 2CaCO₃↓ + 2H₂O

Mg(HCO₃)₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + MgCO₃↓ + 2H₂O

Ngoài ra có thể dùng dung dịch chứa ion \(CO^{2-}_3\) hoặc \(PO_4^{3-}\).

2.

Đề xuất hai hoá chất là Na₂CO₃ và Na₃PO₄.

Giải thích bằng phương trình hoá học:

CaSO₄ + Na₂CO₃ → Na₂SO₄ + CaCO₃↓

MgSO₄ + Na₂CO₃ → Na₂SO₄ + MgCO₃↓

3CaCl₂ + 2Na₃PO₄ → 6NaCl + Ca₃(PO₄)₂↓

3MgCl₂ + 2Na₃PO₄ → 6NaCl + Mg₃(PO₄)₂↓