Tôi là một cái giường hư bỏ trong nhà chứa đồ cũ. Tôi buồn lắm. Cái nhà nhỏ như một cái hộp lớn, tồi tàn, dơ bẩn, bụi trên mái cứ rơi chầm chầm xuống phủ mình tôi. Và mạng nhện! Chúng giăng qua mình tôi tự do quá.
Nhất là không ai bén mảng. Lâu lắm: họa chăng một người đầy tớ mở cửa để ấn vào một cái ghế rách hay một cây đèn tồi. Rồi vội vàng đóng cửa ngay, dáng khinh khỉnh vì sợ bụi. Trời ơi, chịu sao nổi cảnh hiu quạnh dường này ! Dầu gãy, dầu hư. tôi vẫn mong được loài người đụng chạm. Tôi xưa kia đã từng nâng da, đỡ thịt, đã nhận sự sống của loài người lây qua mình tôi. Mà bây giờ không có sự gần gũi của người. Thật là cô đơn vắng vẻ!
Tôi có chuyện của tôi chứ. Tôi đâu phải là cái vồ lớn đựng nơi kia, nó chỉ có một lịch sứ suốt đời giơ đầu gồ của mình đập lên trên cái búa, cái rìu. Tôi biết nhiều lắm. Nhưng mà tôi chưa nói đó thôi.
Nào, cái bàn hư, cái ghế hỏng, cái cũi mọt và các người nữa, chiếc xe con góa bánh, hai cây đèn chảy đầu, năm cái thùng trật vành và mọi vật linh tinh lủng cũng, hãy nghe tôi tự thuật. Làm thinh hoài chỉ tổ làm cho mọt nó ăn.
Tôi vào trong nhà này đã lâu lắm. Mười bốn năm.
Tính thử xem, việc đời biết bao thay đổi ! Mười bốn năm trời, đời của tôi chẳng mấy chốc mà già với đời của người. Mọi vật đều thay bậc đổi ngôi, sự dâu bể của cuộc đời cho đến gỗ cùng phải chịu.
Xưa kia tôi đẹp, mới. Báy giờ tôi cũ, tôi xấu, tôi hư. Những hình dáng thuở trước tân thời, bây giờ tôi cổ hủ. Tôi đã thấy những chiếc chiếu dần dà rách, những cái gối dần dà mềm, những cái chăn dần dà mòn thủng, những cái màn hư hỏng từng miếng một, để lọt muỗi vào. Chiếu, chăn, màn, gối lần lượt tiếp nhau vào cõi tan nát, cái giường ở lại làm sân khấu cho sự đổi thay.
Chiếc giường nguy nga tráng lệ đến àm nổi bật hẳn sự hèn kém của tôi
Har người chủ càng năm càng phát đạt, sự giàu sang cứ đến rất đều nhịp, lòng người bởi thế cũng đều nhịp mà tùy thời. Người ta mấy mươi năm lần lượt bắt tôi đổi chỗ, mang từ phòng này sang phòng khác, đặt hết lối dọc đến lối ngang. Ban đầu tôi là chỗ nằm của ông chủ, bà chủ. Rồi sau năm năm một cái giường nguy nga tráng lệ đến làm nổi bật hẳn sự hèn kém của tôi. Tôi thành chỗ nằm của những người khách đến ở vài ngày. Rồi tôi lại được thành chỗ nằm của bọn trẻ con, mình chúng nhẹ song những cách tàn phá của chúng thì rất nặng. Chúng trèo lên mình tôi, và đi guốc đi giày lên, và nhảy nhót đùng đùng và đánh lộn nhau ầm ĩ.
Tôi càng cũ đi, sự hư hỏng càng đến gấp, cũng như một người càng già, những sự yếu đuối càng ru nhau ùa đến thật nhanh. Đoạn sau này, mỗi tháng đem đến sự xiệu vẹo, mỗi ngày một sự mòn mỏi, rồi bỗng chốc hiện ra nào mộng hư, nào chốt gãy, nào là ván thủng, chân què. Rồi tôi run lên như một ké già, gỗ kêu răng rác như một ông cụ gãy xương, tôi lòng khòng yếu đuối, mọt đến ăn tôi, cọt kẹt suốt đêm ngày.
Tự nhà trên tôi đã xuống nhà giữa, rồi tôi xuống, nhà dưới, rồi cuối cùng tôi xuống nhà bếp, hứng lấy bụi mồ hóng, là chỗ ngủ cho đầy tớ. Rồi thì đầy tớ cùng không thèm tôi nữa, tôi thì già quá mà nhà họ thì giàu thêm.
Cuối cùng, họ đẩy tôi vào đây, tôi sẩy vào đây. Khi họ mang tôi trên vai, vứt ra khỏi cuộc đời, bao nhiêu xương xóc của tôi đã kêu to lên một lần cuối cùng và tôi biết rằng đã hết.
Thỏi, thế là hết. Người ta dựng tôi trong nhờ chứa đồ bỏ này, bắt tôi chờ đợi cái gì đây?
Bụi trên mái rơi xuống hay chỉ là bụi tháng ngày dần dà lấp chôn mọi vật ? Cái giường không còn mong gì nữa, xưa nay cái giường dã để cho thiên hạ nằm, giờ đến lượt nó, cái giường muốn nằm, Nằm nghỉ trên cái gì đây ? Lửa đâu? Lửa đâu ? Sao không lại thiêu đốt mình ta, cho ta được thành ra khói, ra hơi để bay lên trời thẳm; để chuyển lưu trong kiếp luân hồi.
