Thực hành tiếng Việt trang 14

I. Tri thức tiếng Việt

1. Khái niệm liên kết

- Liên kết là một trong những tính chất quan trọng của văn bản, có tác dụng làm cho văn bản trở nên mạch lạc, hoàn chỉnh cả về nội dung và hình thức. 

2. Đặc điểm của một văn bản có tính liên kết

- Nội dung các câu, các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau. 

- Các câu, các đoạn được kết nối với nhau bằng các phép liên kết thích hợp. 

3. Một số phép liên kết thường dùng

- Phép lặp từ ngữ: lặp lại ở câu đứng sau các từ ngữ đã có ở câu trước. 

Ví dụ:

Tôi yêu quê hương tha thiết. Với tôi, dù có là ai, đi đâu thì quê hương vẫn luôn trong tiềm thức của mình.

(Quê hương được lặp lại ở câu thứ 2)

Phép thế: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ đã có ở câu trước. 

Ví dụ:

Mỗi loại học vấn đến giai đoạn hôm nay đều là thành quả của nhân loài nhờ biết phân công, tích lũy ngày đêm mà có. Các thành quả đó sở dĩ không bị vùi lấp đi, đều là do sách vở ghi chép, lưu truyền lại.

(Các thành quả đó – thế)

Phép nối: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ biểu thị quan hệ với câu trước. 

Ví dụ:

Nam rất chăm chỉ đọc sách. Vì vậy, bạn ấy đã có vốn sống phong phú.

(Vì vậy – nối)

Phép liên tưởng: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ cùng trường liên tưởng với từ ngữ đã có ở câu trước. 

Ví dụ:

Mưa vẫn ồ ạt như vỡ đập. Ánh chớp lóe lên soi rõ khuôn mặt anh trong một giây.

(Ánh chớp – liên tưởng)

4. Lưu ý

- Những phép liên kết trên khi được sử dụng ở những đoạn văn khác nhau sẽ có chức năng liên kết đoạn.

II. Vận dụng

Viết một đoạn văn chia sẻ về cuốn sách mà em yêu thích, trong đó có sử dụng ít nhất 2 phép liên kết.

Gợi ý:

Em thích đọc sách, đọc truyện. "Hachiko chú chó đợi chờ" là cuốn sách mà em yêu thích nhất. Lần đầu tiên em đọc cuốn sách này đã rất xúc động và ấn tượng. Cuốn sách kể về cuộc sống và tình cảm, sự trung thành của chú chó Hachiko dành cho người chủ của mình. Giáo sư Eisaburo Ueno là chủ của Hachiko, khi chủ còn sống, Hachiko hàng ngày theo ông đến nhà ga tiễn ông đi làm, đều đặn 5 giờ chiều lại đến nhà ga đón ông trở về. Nhưng rồi giáo sư qua đời, Hachiko thì không biết điều đó, chú chó vẫn làm công việc của mình, chờ chủ trong mòn mỏi bất kể mưa nắng không thiếu một ngày nào trong suốt 10 năm. Sự trung thành của chú chó khiến Hachiko trở thành biểu tượng cho lòng trung thành ở đất nước Nhật Bản, trở thành chú chó nổi tiếng nhất thế giới. Từng câu chuyện của Hachiko khiến con tim em lay động, những hàng nước mắt vẫn không thể kìm được mỗi lần đọc sách.