Đọc: Những ngọn núi nóng rẫy

1. Giới thiệu

- Chủ điểm: Bài đọc "Những ngọn núi nóng rẫy" thuộc chủ điểm "Thiên nhiên kì thú".

- Tác giả: A-ni-ta Ga-nê-ri, Dương Kiều Hoa dịch

- Tóm tắt nội dung: Nói đến núi lửa, đa số mọi người nghĩ đến một quả núi hình nón đang bốc lửa nóng rẫy. Nhưng thực tế, có quả núi lửa hình nón, có quả lại hình tròn thoai thoải. Một số phun lửa, một số khác chỉ phun khói, khí hoặc các đám mây tro. Ngoài núi lửa trên mặt đất còn có những quả núi lửa hoạt động ngầm trong nước biển nữa. Yếu tố hình thành núi lửa chính là mác-ma (dưới lớp vỏ Trái Đất, có những chỗ đã bị sức nóng nung chảy thành một thứ mác-ma đặc quánh). Khi mác-ma sôi sùng sục có thể len lên trên, xuyên qua kẽ nứt ở lớp vỏ Trái Đất và phun trào, tạo thành núi lửa.

2. Luyện đọc

Những ngọn núi nóng rẫy

   Nói đến núi lửa, đa số mọi người nghĩ đến một quả núi hình nón đang bốc lửa nóng rẫy. Nhưng thực tế, núi lửa không phải bao giờ cũng y như vậy. Có quả núi lửa hình nón, có quả lại hình tròn thoai thoải. Một số phun lửa, một số khác chỉ phun khói, khí hoặc các đám mây tro. Một số quả núi lửa nổ với tiếng động kinh hoàng, một số khác chỉ rít lên khe khẽ. Ngoài núi lửa trên mặt đất còn có những quả núi lửa hoạt động ngầm trong nước biển nữa.

   Để hiểu núi lửa hình thành ra sao, bạn cần biết Trái Đất được tạo bởi nhiều lớp khác nhau, y hệt một củ hành khổng lồ với nhiều lớp áo.

   Lớp ngoài cùng của Trái Đất là lớp vỏ rất cứng, chính là nơi mà bạn đang đi đứng nhảy nhót phía trên. Dưới lớp vỏ, có những chỗ đã bị sức nóng nung chảy thành một thứ mác-ma đặc quánh. Thứ mác-ma này giống như cháo đặc lục bục sôi ở khoảng 700 đến 1 300 độ C. Do nhiều nguyên nhân, dòng mác-ma sôi sùng sục này có thể len lên trên, xuyên qua kẽ nứt ở lớp vỏ và phun trào, tạo thành núi lửa.

   Vậy là nếu mặt đất tự nhiên nứt ra và từ kẽ nứt đó trào ra một thứ đá nóng chảy, thì chắc chắn là chúng ta đang thấy một quả núi lửa đấy.

 a. Giọng đọc

- Đọc được cả bài "Những ngọn núi nóng rẫy" với giọng đọc diễn cảm, linh hoạt.

- Hiểu từ ngữ mới trong bài (mác-ma,...); đọc đúng các từ dễ phát âm sai.

b. Chia đoạn

Văn bản "Những ngọn núi nóng rẫy" gồm 4 phần:

- Phần 1: Từ đầu đến “hoạt động ngầm trong nước biển nữa”: Hình dáng, vị trí hoạt động của núi lửa.

- Phần 2: Tiếp theo đến “đặc quánh”: Cấu tạo của lớp vỏ Trái Đất.

- Phần 3: Tiếp theo đến “tạo thành núi lửa”: Núi lửa được hình thành.

- Phần 4: Còn lại: Đặc điểm nhận dạng núi lửa.

3. Nội dung, ý nghĩa

Ngọn núi lửa nóng rẫy với những hình thù đa dạng, cách thức hoạt động đầy bí ẩn, không dễ đoán định là một phần thiên nhiên kì thú trên hành tinh của chúng ta – nhiều nguy hiểm và nhiều điều cần khám phá.