Đọc: Bàn về nhân vật Thánh Gióng (Hoàng Tiến Tựu)

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

Hoàng Tiến Tựu (1933 - 1998)

- Quê quán: Thanh Hóa.

- Vị trí: Là nhà nghiên cứu hàng đầu về chuyên ngành Văn học dân gian.

2. Tác phẩm

- Thể loại: Nghị luận văn học.

- Phương thức biểu đạt: Nghị luận.

- Xuất xứ: Trích Bình giảng truyện dân gian (2001).

II. Đọc hiểu văn bản

1. Ý kiến: Nhân vật Thánh Gióng được xây dựng rất đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.

2. Lí lẽ, bằng chứng

- Lí lẽ 1: Thánh Gióng hội tụ những đặc điểm phi thường, thể hiện lý tưởng của nhân dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước.

- Bằng chứng 1: Những chi tiết kì ảo.

+ Thể hiện qua những chi tiết về sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng.

+ Sức mạnh của thể lực và tinh thần, ý chí: Nhổ từng bụi tre dằng ngà để truy kích, đánh giặc.

- Lí lẽ 2: Thánh Gióng có cái bình thường của con người trần thế,

- Bằng chứng:

+ Nguồn gốc, lai lịch rõ ràng, cụ thể, xác định.

+ Thể hiện sức mạnh của nhân dân trong công cuộc giữ nước.

3. Khẳng định lại vấn đề: Quá trình phát triển của nhân vật dồi dào ý nghĩa nhân sinh và nên thơ, nên họa.

III. Tổng kết

1. Nội dung

Bàn về nhân vật Thánh Gióng khẳng định Thánh Gióng được xây dựng đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.

2. Nghệ thuật

Bài văn nghị luận với ý kiến xác đáng, lập luận chặt chẽ, lí lẽ và bằng chứng xác thực.

IV. Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

1. Tác giả đã nêu ý kiến gì về nhân vật Thánh Gióng?

Tác giả đã nêu ra ý kiến của mình về nhân vật Thánh Gióng được xây dựng rất đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.

2. Hãy xác định lí lẽ, bằng chứng mà tác giả đưa ra để củng cố ý kiến của mình và điền vào bảng.

- Lí lẽ 1: Thánh Gióng hội tụ những đặc điểm phi thường, thể hiện lý tưởng của nhân dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước.

- Bằng chứng 1: Những chi tiết kì ảo.

+ Thể hiện qua những chi tiết về sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng.

+ Sức mạnh của thể lực và tinh thần, ý chí: Nhổ từng bụi tre dằng ngà để truy kích, đánh giặc.

- Lí lẽ 2: Thánh Gióng có cái bình thường của con người trần thế,

- Bằng chứng:

+ Nguồn gốc, lai lịch rõ ràng, cụ thể, xác định.

+ Thể hiện sức mạnh của nhân dân trong công cuộc giữ nước.

3. Trong đoạn văn sau, câu nào thê hiện lí lẽ, câu nào thể hiện bằng chứng?

“Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị. Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Giỏng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đông (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên."

Câu thể hiện lí lẽ là: Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị.

Câu thể hiện bằng chứng là: Dù có siêu nhiên kì ảo đến đâu, Giỏng vẫn phải “nằm trong bụng mẹ” (dù là mấy tháng), vẫn phải “uống nước, ăn cơm với cà” (dù là mấy nong), vẫn phải mặc quần áo bằng vải của dân làng Phù Đông (dù là cỡ rộng đến đâu). Và ngay cả ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, của Gióng cũng là do vua Hùng tập hợp những người thợ rèn tài giỏi ở trong nước đúc nên.

4. Hãy tóm tắt nội dung văn bản bằng một đoạn văn (khoảng 150 chữ).

Thánh Gióng là một nhân vật phi thường thể hiện lí tưởng của nhân dân về người anh hùng đánh giặc cứu nước. Điều đó được thể hiện từ sự thụ thai thần kì của mẹ Gióng, ướm thử bàn chân vào vết chân khổng lồ và bà đã mang thai nhưng mười hai tháng sau bà mới sinh ra Gióng. Gióng 3 tuổi vẫn chưa lớn cứ như đứa trẻ một tuổi. Ở Gióng thấy được cả thể lực và ý chí chiến đấu phi thường. Khi chưa có giặc Gióng chỉ là  đứa trẻ nằm im không biết nói, không cười. Khi nghe tiếng gọi của non sông, Gióng lớn nhanh như thổi và cất lời nhận nhiwwjm vụ, đánh tan giặc Ân. Đánh Thắng trận, Gióng đã bay về trời.

5. Có ý kiến cho rằng: Những góc nhìn, cách hiểu khác nhau của tác giả về nhân vật Thánh Gióng giúp chúng ta hiểu văn bản sâu hơn. Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?

Em đồng ý với ý liến của tác giả, vì ở mỗi góc nhìn khác nhau người đọc có thể cảm nhận, xem xét nhân vật dưới một góc độ khác nhau.