Bài 48. Mắt

I. Cấu tạo mắt

1. Cấu tạo

Mắt có nhiều bộ phận. Hai bộ phận quan trọng nhất là thể thủy tinh và màng lưới.

• Thể thủy tinh là một thấu kính hội tụ bằng một chất trong suốt và mềm.
• Màng lưới là một màng ở đáy mắt, tại đó ảnh của vật mà ta nhìn thấy sẽ hiện lên rõ nét.

2. So sánh mắt và máy ảnh

Thể thủy tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh, còn màng lưới như màng hứng ảnh.

Ảnh của vật mà ta nhìn thấy hiện rõ trên màng lưới.

II. Sự điều tiết

Khi khoảng cách từ vật cần quan sát đến mắt thay đổi, cơ vòng đỡ thể thủy tinh co giãn một chút khiến thể thủy tinh phồng lên hoặc dẹt lại và làm thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh, sao cho ảnh của vật hiện rõ nét trên màng lưới. Quá trình này được gọi là sự điều tiết của mắt.

Sự điều tiết xảy ra như một phản xạ tự nhiên của mắt.

III. Điểm cực cận và điểm cực viễn

1. Điểm cực viễn

Điểm xa mắt nhất mà khi có một vật ở đó mắt không điều tiết có thể nhìn rõ được gọi là điểm cực viễn (C_v).

Khoảng cách từ mắt đến điểm cực viễn gọi là khoảng cực viễn.

Lưu ý:

• Điểm cực viễn của mắt tốt ở rất xa.
• Khi nhìn các vật ở xa thì mắt không phải điều tiết nên nhìn rất thoải mái.

2. Điểm cực cận

Điểm gần mắt nhất mà khi có một vật ở đó mắt có thể nhìn rõ được gọi là điểm cực cận (C_c).

Khoảng cách từ mắt đến điểm cực cận gọi là khoảng cực cận.

Lưu ý:

• Điểm cực cận của mắt bình thường cách mắt khoảng 20 cm - 25 cm.
• Khi nhìn vật ở điểm cực cận thì mắt phải điều tiết mạnh, do đó rất chóng mỏi mắt.

Khoảng cách từ điểm cực cận đến điểm cực viễn là giới hạn nhìn rõ của mắt.