Bài 46. Trụ não, tiểu não, não trung gian

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

1. Vị trí và các thành phần của não bộ

- Não bộ gồm: trụ não, tiểu não, não trung gian và đại não.

Não bổ dọc

- Vị trí các thành phần của não bộ:

+ Trụ não tiếp liền với tủy sống ở phía dưới.

+ Nằm giữa trụ não và đại não là não trung gian.

+ Phía sau trụ não là tiểu não.

@69742@

2. Cấu tạo và chức năng của trụ não

- Trụ não gồm 3 bộ phận:

+ Não giữa gồm cuống não ở mặt trước và củ não sinh tư ở mặt sau.

+ Cầu não.

+ Hành não.

- Cấu tạo của trụ não: chất trắng (bên ngoài) và chất xám (bên trong).

+ Chất trắng là các đường liên lạc dọc, nối tủy sống với các phần trên của não và bao quanh chất xám.

+ Chất xám ở trụ não tập trung thành nhân xám (trung khu thần kinh nơi xuất phát các dây thần kinh não).

- Có 12 đôi dây thần kinh não, chia thành 3 loại:

+ Dây cảm giác.

+ Dây vận động.

+ Dây pha.

- Chức năng của trụ não.

+ Chất xám điều khiển, điều hòa hoạt động của các nội quan (hoạt động tuần hoàn, hô hấp, tiêu hóa).

+ Chất trắng làm nhiệm vụ dẫn truyền, bao gồm các đường dẫn truyền lên (cảm giác) và đường dẫn truyền xuống (vận động).

* So sánh vị trí, chức năng của tủy sống và trụ não.

 

Tủy sống

Trụ não

Vị trí

Chức năng

Vị trí

Chức năng

Bộ phận trung ương

Chất xám

Ở giữa tủy sống.

Trung khu của các phản xạ không điều kiện.

Tập trung thành nhân xám.

Điều khiển hoặt động của các nội quan (tuần hoàn, hô hấp, tiêu hóa).

Chất trắng

Bao quanh chất xám.

Đường dẫn truyền nối các căn cứ trong tủy sống với nhau và với não bộ.

Bao phía ngoài chất xám.

Dẫn truyền: đường dẫn truyền lên và đường dẫn truyền xuống.

Bộ phận ngoại biên (dây thần kinh)

31 đôi dây thần kinh tủy.

Dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ường – cơ quan và xung thần kinh cảm giác từ thụ quan về trung ương.

12 đôi dây thần kinh não nằm ở trung khu thần kinh.

Vận động, cảm giác và dây pha.

 

@69739@@16335@

3. Não trung gian

- Vị trí: nằm giữa trụ não và đại não.

- Thành phần gồm đồi thị và vùng dưới đồi.

- Chức năng:

+ Đồi thị là trạm cuối cùng chuyển tiếp của tất cả các đường dẫn truyền cảm giác từ dưới đi lên.

+ Nhân xám nằm ở vùng dưới đồi là trung ương điều khiển các quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt.

4. Tiểu não

- Vị trí: nằm ở phía sau trụ não.

- Thành phần chất trắng và chất xám.

+ Chất xám làm thành lớp vỏ tiểu não và các nhân.

+ Chất trắng nằm ở phía trong, là các đường dẫn truyền nối vỏ tiểu não và các nhân với các phần khác của hệ thần kinh.

- Chức năng: điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cơ thể.

 

@69743@@69748@