Bài 30: Tìm hiểu địa lí địa phương

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

I. NỘI DUNG THỰC HÀNH

Viết báo cáo giới thiệu địa lí địa phương theo một số chủ đề:

- Chủ đề 1: Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ và sự phân chia hành chính.

- Chủ đề 2: Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.

- Chủ đề 3: Dân cư và xã hội.

- Chủ đề 4: Kinh tế.

II. CHUẨN BỊ

Thu thập tài liệu từ các nguồn khác nhau như sách, báo, internet,... về địa lí địa phương

III. GỢI Ý THU THẬP TÀI LIỆU VÀ NỘI DUNG CÁC CHỦ ĐỀ

1. Gợi ý thu thập tài liệu

- Tài liệu giáo dục địa phương.

- Sách, báo, tạp chí, tranh ảnh, website,... liên quan đến địa lí địa phương.

- Niên giám thống kê của địa phương.

- Các kết quả điều tra, các báo cáo về tự nhiên, dân cư, kinh tế của các cơ quan có thẩm quyền.

2. Gợi ý nội dung các chủ đề

Chủ đề 1: Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ và sự phân chia hành chính

- Vị trí địa lí: Nằm ở vùng nào? Tiếp giáp những đâu? Nêu tọa độ địa lí.

- Phạm vi lãnh thổ: Tổng diện tích là bao nhiêu? Bao gồm những bộ phận nào?

- Phân chia hành chính: Gồm bao nhiêu quận, huyện, thành phố, thị xã? Vị trí giới hạn của các đơn vị hành chính đó.

Chủ đề 2: Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên

- Những đặc điểm nổi bật về điều kiện tự nhiên.

- Các loại tài nguyên thiên nhiên tiêu biểu.

- Thế mạnh và hạn chế của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.

Chủ đề 3: Dân cư và xã hội

- Đặc điểm nổi bật về dân cư, xã hội: số dân, cơ cấu dân số theo tuổi, cơ cấu dân số theo giới tính, lao động và việc làm, phân bố dân cư.

- Thuận lợi và khó khăn của dân cư và xã hội.

Chủ đề 4: Kinh tế

- Đặc điểm chung.

- Đặc điểm các ngành kinh tế: Tình hình phát triển và phân bố.

IV. BÀI THAM KHẢO 

   Thủ đô Hà Nội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, là trung tâm đầu não về chính trị, văn hoá và khoa học kĩ thuật, đồng thời là trung tâm lớn về giao dịch kinh tế và quốc tế của cả nước. Trải qua 1.000 năm hình thành và phát triển, kể từ khi vua Lý Thái Tổ chọn khu đất Đại La bên cửa sông Tô Lịch làm nơi định đô cho muôn đời. Hà Nội đã chứng kiến sự thăng trầm của hầu hết các triều đại phong kiến Việt Nam từ Lý- Trần - Lê - Mạc - Nguyễn… kinh thành Thăng Long là nơi buôn bán, trung tâm văn hóa, giáo dục của cả miền Bắc.

      Vị trí nằm vùng trung tâm đồng bằng Sông Hồng, vị trí từ 20°53′ đến 21°23′ vĩ độ Bắc và 105°44′ đến 106°02′ kinh độ Đông. Giáp 8 tỉnh với phía Bắc giáp Thái Nguyên, Vĩnh Phúc; phía Tây giáp: Hoà Bình, Phú Thọ; phía Nam giáp Hà Nam, Hoà Bình; phía Đông giáp Hưng Yên, Bắc Ninh, Bắc Giang, với diện tích 3358,6 km² (2020). 4 tọa độ điểm cực của Hà Nội bao gồm: 

- Điểm cực Bắc: Thuộc thôn Đô Lương, xã Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn 

- Điểm cực Nam: Thuộc khu danh thắng Hương Sơn, xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức 

- Điểm cực Tây: Thuộc thôn Lương Khê, xã Thuần Mỹ, huyện Ba Vì 

- Điểm cực Đông: Thuộc thôn Cổ Giang, xã Lệ Chi, huyện Gia Lâm

   Hà Nội hình thành năm 1010 do Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư ra Đại La và lấy tên là Thăng Long. Năm 1945, Cách mạng tháng Tám thành công, Hà Nội trở thành Thủ đô của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Hiện nay, thủ đô Hà Nội có 30 đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc, bao gồm 12 quận, 17 huyện, 1 thị xã với 579 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 360 xã, 199 phường và 20 thị trấn. Hà Nội là thành phố trực thuộc trung ương duy nhất của nước ta có thị xã.

- 12 quận gồm quận Ba Đình, Bắc Từ Liêm, Đống Đa, Cầu Giấy, Hoàn Kiếm, Hoàng Mai, Hai Bà Trưng, Tây Hồ, Thanh Xuân, Long Biên, Hà Đông, Nam Từ Liêm.

- 17 huyện bao gồm: Ba Vì, Đông Anh, Đan Phượng,  Chương Mỹ, Gia Lâm, Thanh Trì, Thanh Oai, Hoài Đức, Ứng Hòa, Thạch Thất, Quốc Oai, Mỹ Đức, Ứng Hòa, Thường Tín, Phú Xuyên, Mê Linh và Sóc Sơn.

- 1 thị xã là thị xã Sơn Tây, nằm cách trung tâm Thủ đô khoảng 40km ở phía Tây.

    Vị trí địa lý Hà Nội trên bản đồ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế của Thủ đô. Cách thành phố Hải Phòng khoảng 120km, cách thành phố Nam Định khoảng 87km đã tạo nên 3 cực kinh tế chính của đồng bằng sông Hồng. Nằm ở vị trí thuận lợi về cả tự nhiên và xã hội đã giúp thành phố trở thành đầu kinh tế phía Bắc với tốc độ phát triển nhanh trở thành vùng kinh tế trọng điểm của khu vực và đóng góp rất lớn cho ngân sách đất nước.