Bài 27. Lực điện từ

I. Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện

Mắc mạch điện như hình vẽ. Đoạn dây AB nằm trong từ trường của một nam châm.

Đóng công tắc K → thấy dây AB lệch khỏi vị trí cân bằng, chứng tỏ, có lực tác dụng vào đoạn dây.

Kết luận: 

Từ trường tác dụng lên đoạn dây dẫn AB có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường. Lực đó được gọi là lực điện từ.

II. Chiều của lực điện từ, quy tắc bàn tay trái

Chiều của lực điện từ tác dụng lên đoạn dây dẫn đặt trong từ trường và có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào chiều dòng điện trong dây dẫn và chiều của đường sức từ.

Quy tắc bàn tay trái giúp ta xác định được chiều của lực điện từ tác dụng lên dây dẫn.

Quy tắc bàn tay trái: 

Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 90^o chỉ chiều của lực điện từ.

III. Vận dụng

Có thể em chưa biết

Tàu đệm từ là loại tàu mà khi chuyển động chúng được nâng lên khỏi đường ray nhờ lực từ. Do không tiếp xúc với mặt đường nên lực cản tác dụng lên tàu rất nhỏ và tàu có thể chuyển động rất nhanh. Một số tàu đệm từ có tốc độ đạt trên 500 km/h.

Ý tưởng về loại tàu này đã hình thành từ hơn một trăm năm qua. Nhưng chúng chỉ được đưa vào hoạt động thực tế từ khoảng năm 1984. Một số nước trên thế giới đã và đang sử dụng như Anh, Nhật Bản, Đức,...