Bài 19: Quy trình trồng trọt và cơ giới hóa trong trồng trọt
Nội dung lý thuyết
Các phiên bản khácI. QUY TRÌNH TRỒNG TRỌT
1. Khái niệm
- Quy trình trồng trọt là một chuỗi công việc được tiến hành theo một trình tự nhất định khi trồng trọt.
- Trong quy trình này, các biện pháp kĩ thuật được áp dụng:
+ Phù hợp với từng loại cây trồng.
+ Trong từng khu vực sản xuất cụ thể.
→ Nhằm mục đích thu được hiệu quả kinh tế cao nhất cho người sản xuất.
2. Các bước cơ bản trong quy trình trồng trọt
Làm đất, bón phân lót → gieo hạt, trồng cây con → chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh → thu hoạch.
a. Làm đất, bón phân lót
* Làm đất:
- Làm đất là bước đầu tiên trong quy trình trồng trọt, bao gồm các công việc như:
+ Cày.
+ Bừa.
+ Đập đất.
+ Lên luống.
+ Đào hố trồng cây,…
- Làm đất có tác dụng:
+ Giúp cho đất tơi, xốp.
+ Làm sạch cỏ dại.
+ Hạn chế nguồn sâu, bệnh hại trong đất.
+ Giúp cây trồng phát triển tốt.
+ Cho năng suất cao.
* Bón phân lót:
- Bón phân lót là bón phân vào đất trước khi gieo trồng nhằm:
+ Cung cấp sẵn nguồn chất dinh dưỡng cho cây.
+ Tạo điều kiện cho cây phát triển khỏe mạnh ngay từ đầu.
- Tùy thuộc vào từng loại cây trồng mà sử dụng loại phân bón và cách bón thích hợp như:
+ Bón theo hốc.
+ Bón theo hàng.
+ Bón rải đều trên mặt ruộng.
b. Gieo hạt, trồng cây con
- Gieo hạt:
+ Hạt giống được gieo trực tiếp trên đồng ruộng và nảy mầm thành cây con.
+ Đây là biện pháp thường được áp dụng đối với một số loại cây trồng:
Lấy hạt:
Lúa.
Ngô.
Đậu tương,...
Một số loại rau
Cải xanh.
Cà chua.
Bầu, bí,...
+ Tuy thuộc vào từng đối tượng cây trồng, yêu cầu kĩ thuật gieo hạt cũng khác nhau để:
Giúp cho hạt có tỉ lệ nảy mầm cao nhất.
Cây con phát triển tốt nhất.
- Trồng cây con là:
+ Biện pháp trồng cây con từ vườn ươm ra khu vực sản xuất.
+ Biện pháp này giúp cây con tránh được:
Các điều kiện không thuận lợi của môi trường.
Rút ngắn thời gian của cây ngoài đồng ruộng.
Nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
c. Chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh
- Chăm sóc là quá trình áp dụng các biện pháp kĩ thuật nhằm:
+ Tạo điều kiện thuận lợi cho cây trồng phát triển.
+ Cho năng suất cao.
- Chăm sóc cây trồng gồm các công việc cơ bản như:
+ Tưới nước.
+ Tiêu nước.
+ Bón phân.
+ Tạo tán.
+ Tỉa cành.
+ Tỉa, dặm cây,...
- Phòng trừ sâu, bệnh là tập hợp nhiều biện pháp kĩ thuật nhằm hạn chế tối đa sâu, bệnh hại cây trồng.
- Một số công việc cơ bản trong phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng như:
+ Vệ sinh đồng ruộng.
+ Sử dụng giống chống bệnh.
+ Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng quy trình,...
d. Thu hoạch sản phẩm trồng trọt
- Thu hoạch sản phẩm trồng trọt là:
+ Sử dụng các dụng cụ, máy móc phù hợp với từng loại cây trồng.
→ Để thu hoạch sản phẩm đạt hiệu quả tốt nhất.
- Việc thu hoạch cần được thực hiện:
+ Đúng thời điểm.
+ Đúng phương pháp.
+ Nhanh gọn.
+ Cẩn thận.
→ Để đảm bảo về số lượng và chất lượng sản phẩm trồng trọt.
II. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CƠ GIỚI HOÁ TRONG TRỒNG TRỌT
1. Cơ giới hoá trong làm đất
- Cơ giới hoá trong làm đất là một trong những biện pháp được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới.
- Hiện nay, cơ giới hoá đã được áp dụng ở hầu hết các khâu trong làm đất như:
+ Cày.
+ Bừa.
+ Lên luống.
+ Đào hố trồng cây,...
- Máy móc giúp:
+ Rút ngắn thời gian làm đất.
+ Giải phóng sức lao động so với làm thủ công.
+ Đặc biệt đối với những cánh đồng lớn mà sức người không thể làm được trong thời gian ngắn.
2. Cơ giới hoá trong gieo trồng
- Nhiều loại máy móc đã được áp dụng trong gieo trồng như máy gieo hạt, máy trồng cây con giúp:
+ Giảm tối đa lượng giống, cây con.
+ Đảm bảo mật độ.
+ Đảm bảo mùa vụ.
+ Nâng cao năng suất.
3. Cơ giới hoá trong chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng
- Áp dụng các biện pháp cơ giới trong quá trình chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh giúp:
+ Giảm nguy hại trực tiếp cho sức khỏe người lao động.
+ Giảm chi phí nhân công, tiết kiệm nước tưới và phân bón.
+ Mang lại hiệu quả kinh tế trong sản xuất.
4. Cơ giới hoá trong thu hoạch sản phẩm trồng trọt
- Việc áp dụng cơ giới hoá trong thu hoạch sản phẩm trồng trọt giúp:
+ Quá trình thu hoạch được nhanh hơn.
+ Giảm thiểu tổn thất trên đồng ruộng.
+ Tăng thời vụ sản xuất.
