Bài 19. Các chất được cấu tạo như thế nào?

I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?

Khi nhìn vào các chất (thủy tinh, nước, khối gỗ, kim loại...) ta thấy chúng như là một khối liền nhau. 

Từ hơn hai nghìn năm trước, đã có người cho rằng vật chất không liền một khối mà được cấu tạo từ các hạt riêng biệt rất nhỏ, mắt không nhìn thấy được.

Phải đến thế kỉ XIX và đầu thế kỉ XX, từ nhiều nghiên cứu lí thuyết và thực nghiệm người ta mới chứng minh được điều này.

Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.

• Nguyên tử là hạt chất nhỏ nhất.
• Phân tử là một nhóm các nguyên tử kết hợp lại.

II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?

Thí nghiệm 1: Đổ 100 cm³ nước vào 100 cm³ rượu.

Kết quả: Ta không thu được 200 cm³ hỗn hợp rượu và nước mà chỉ thu được khoảng 190 cm³.

Thí nghiệm 2: Đổ 100 cm³ nước vào 100 cm³ sỏi hoặc đường, cát.

❓ Dự đoán kết quả thí nghiệm trên.

Giải thích:

• Giữa các phân tử sỏi, đường, cát có khoảng cách nên khi đổ nước vào, nước đã xen vào những khoảng cách này làm cho hỗn hợp thu được có thể tích nhỏ hơn tổng thể tích của nước và sỏi, đường, cát.
• Giữa các phân tử nước cũng như phân tử rượu cũng đều có khoảng cách. Khi trộn rượu với nước, các phân tử nước đan xen vào các phân tử rượu và ngược lại. Do vậy thể tích hỗn hợp rượu và nước giảm.

Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.