Bài 13: Công dân với cộng đồng

1. Cộng đồng và vai trò của cộng đồng đối với cuộc sống của con người

a. Cộng đồng là gì?

Cộng đồng là toàn thể những người cùng sống, có những điểm giống nhau, gắn bó thành một khối trong sinh hoạt xã hội.

b. Vai trò của cộng đồng

- Cộng đồng chăm lo cuộc sống của cá nhân.

- Đảm bảo cho mọi người có điều kiện phát triển.

- Cộng đồng giải quyết hợp lý mối quan hệ giữa lợi ích riêng và chung, quyền và nghĩa vụ.

- Cá nhân phát triển trong cộng đồng và tạo nên sức mạnh cho cộng đồng.

2. Trách nhiệm của công dân đối với cộng đồng

a. Nhân nghĩa

- Nhân nghĩa là lòng thương người và đối xử với người theo lẽ phải.

- Ý nghĩa:

• Giúp cho cuộc sống con người trở nên tốt đẹp hơn, thêm yêu cuộc sống, có thêm sức mạnh để vượt qua khó khăn.
• Là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta.

- Kế thừa và phát huy truyền thống nhân nghĩa của dân tộc, chúng ta cần:

• Đoàn kết, nhân ái, thương yêu, tôn trọng, quan tâm, đùm bọc, sẵn sàng giúp đỡ mọi người.
• Cảm thông, độ lượng, vị tha…
• “Trên kính dưới nhường”, biết ơn, hiếu thảo với cha mẹ, ông bà.
• Tích cực tham gia hoạt động “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa” và các hoạt động nhân đạo.
• Kính trọng, biết ơn các vị anh hùng dân tộc, tôn trọng, giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

  

Thanh niên Việt Nam phải biết giữ gìn và phát huy truyền thống nhân nghĩa của dân tộc.

b. Hòa nhập (hay sống hòa nhập)

- Khái niệm: Sống hòa nhập là sống gần gũi, chan hòa, không xa lánh mọi người; không gây mâu thuẫn, bất hòa với người khác; có ý thức tham gia các hoạt động chung của cộng đồng.

- Ý nghĩa của lối sống hòa nhập: Người sống hòa nhập với cộng đồng sẽ có thêm niềm vui và sức mạnh để vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

Sống hòa nhập giúp chúng ta luôn vui vẻ, có sức mạnh vượt qua mọi khó khăn.

- Để rèn luyện lối sống hòa nhập, mỗi học sinh cần:

• Tôn trọng, đoàn kết, quan tâm, giúp đỡ, vui vẻ, cởi mở, chan hòa với mọi người.

• Tích cực tham gia các hoạt động tập thể, hoạt động xã hội do nhà trường, địa phương tổ chức; đồng thời vận động mọi người cùng tham gia.

c. Hợp tác (hay biết hợp tác)

- Khái niệm: Hợp tác là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau trong một công việc, một lĩnh vực nào đó vì mục đích chung.

- Biểu hiện của hợp tác:

• Cùng bàn bạc.

• Phối hợp nhịp nhàng.

• Hiểu biết về nhiệm vụ của nhau.

• Sẵn sàng hỗ trợ, giúp đỡ nhau khi cần thiết.

- Ý nghĩa của hợp tác:

• Tạo nên sức mạnh trí tuệ, tinh thần và thể chất, vượt qua khó khăn.

• Đem lại chất lượng và hiệu quả cao hơn cho công việc chung.

• Là một phẩm chất quan trọng, là yêu cầu cần phải có đối với người lao động, người công dân trong một xã hội hiện đại.

- Nguyên tắc của hợp tác:

• Tự nguyện, bình đẳng.

• Các bên cùng có lợi và không làm phương hại đến lợi ích của những người khác.

- Các mức độ và cấp độ của hợp tác:

• Hợp tác song phương, đa phương.

• Hợp tác từng lĩnh vực hoặc toàn diện.

• Hợp tác giữa các cá nhân, các nhóm, giữa các cộng đồng, dân tộc, quốc gia.

- Để rèn luyện tinh thần hợp tác, học sinh cần phải:

Thể hiện tinh thần hợp tác cả trong học tập và trong vui chơi.

• Cùng nhau bàn bạc, phân công, xây dựng kế hoạch cụ thể.

• Nghiêm túc thực hiện kế hoạch, nhiệm vụ được phân công.

• Phối hợp nhịp nhàng, chia sẻ kinh nghiệm, đóng góp sáng kiến cho nhau, hỗ trợ, giúp đỡ nhau trong quá trình hoạt động.

• Biết cùng nhau đánh giá, rút kinh nghiệm để hợp tác tốt hơn ở lần sau.