Bài 1: Dữ liệu số trong thời đại thông tin

1. Những đặc điểm của thông tin số

• Thông tin số là nội dung mà dữ liệu số mang lại cho con người, gắn liền với dữ liệu số hóa (dữ liệu chuyển thành dãy bit để xử lý).
• Thông tin số chiếm tỉ lệ rất lớn: Thông tin số phát triển nhanh với tốc độ rất lớn, chiếm phần lớn dữ liệu trên toàn cầu.
• Thông tin số được tạo ra với tốc độ ngày càng nhanh: Thông tin số được tạo ra từ nhiều nguồn như camera, cảm biến môi trường, thiết bị số, máy tính cá nhân, ...
• Thông tin số rất đa dạng: Thông tin số có nhiều dạng như chữ, số, hình ảnh, âm thanh, video và được lưu dưới nhiều định dạng tệp khác nhau.
• Thông tin số có tính bản quyền: Các nội dung như văn bản, video, hình ảnh trên mạng xã hội, trên Internet được luật bản quyền bảo vệ và người dùng phải xin phép khi sử dụng; một số dữ liệu khác được nói rõ có thể tự do chia sẻ.
• Thông tin số có độ tin cậy khác nhau: Thông tin số có độ tin cậy khác nhau tùy thuộc vào nguồn cung cấp, tính chính xác, minh bạch của dữ liệu. Không phải tất cả thông tin số trên Internet đều đáng tin cậy. Thông tin từ các trang web chính phủ thường có độ tin cậy cao, trong khi một số thông tin trên mạng xã hội có thể không đáng tin vì mục đích xấu.

2. Thông tin số và các công cụ xử lí

a) Các công cụ trao đổi, lưu trữ và tìm kiếm

• Trao đổi thông tin thông qua tin nhắn, email, hội nghị trực tuyến, ... trở thành phương tiện giao tiếp phổ biến.
• Các thiết bị lưu trữ đa dạng dung lượng ngày càng lớn như ổ cứng, USB, trung tâm dữ liệu và dịch vụ đám mây (Google Drive, Dropbox, OneDrive, ...).
• Các máy tìm kiếm trên Internet như Google, Bing, ... giúp truy cập nhanh thông tin.

b) Công cụ xử lí dữ liệu số đa dạng

• Mỗi công cụ được tạo ra để xử lí những kiểu dữ liệu nhất định, cho những mục đích khác nhau. Ví dụ: phần mềm soạn thảo văn bản dùng để xử lý vản bản, phần mềm trình chiếu để thuyết trình hay giảng bài, ...
• Có nhiều phần mềm xử lý hình ảnh như: Paint, Photoshop, GIMP giúp chỉnh sửa và nén hình ảnh.
• Có nhiều phần mềm trình diễn âm thanh như Windows Media Player, Winamp, Groove Music, ... hỗ trợ phát và nén tệp âm thanh dạng "mp3" rất phổ biến.