Bài 26. Ethylic alcohol

1. Khi ủ các loại quả chín có chứa đường glucose như nho, táo, mơ, mận, … ở điều kiện thích hợp, sau một thời gian thì thu được nước quả có mùi đặc trưng của ethylic alcohol vì glucose bị lên men một phần chuyển thành ethylic alcohol.

C₆H₁₂O₆ \(\underrightarrow{\text{enzyme}}\) 2C₂H₅OH + 2CO₂

2. Có thể sản xuất ethylic alcohol bằng cách:

- Lên men các nguyên liệu chứa tinh bột (gạo, ngô, sắn, ..)

- Lên men từ các loại quả chín có chứa nhiều đường như nho, mận, táo, mơ, …

Ethylic alcohol có nhiều ứng dựng trong đời sống như:

- Sản xuất dung dịch sát khuẩn nhờ khả năng khử trùng và làm sạch

- Sản xuất nhiên liệu sinh học nhờ khả năng cháy sạch, ít gây ô nhiễm môi trường hơn.

- Sản xuất đồ uống có cồn nhờ quá trình lên men

- Dùng làm dung môi trong mĩ phẩm, dược phẩm, vecni, sơn, …nhờ tính chất hòa tan nhiều chất

- Điều chế acetic acid, ester.

1. Ngọn lửa có mà xanh lam nhạt. Dấu hiệu để nhận biết phản ứng đốt cháy ethylic alcohol là phản ứng tỏa nhiệt là ta cảm nhận được nhiệt độ xung quanh khu vực đốt cháy tăng lên.

2. Khi đốt cháy ethylic alcohol phản ứng với khí oxygen trong không khí. Sản phẩm được tạo thành sau phản ứng là CO₂ và H₂O.

Phương trình hóa học:

C₂H₅OH + 3O₂  2CO₂ + 3H₂O

Chất tác dụng được với Na là: CH₃ – OH và CH₃ – CH₂ – OH

Phương trình hóa học:

2CH₃ – OH + 2Na → 2CH₃ – ONa + H₂

2CH₃ – CH₂ – OH + 2Na → 2CH₃ – CH₂ – ONa + H₂

1. Ethylic alcohol dễ cháy trong không khí tạo thành carbon dioxide, hơi nước và tỏa nhiều nhiệt. Vì vậy khi sử dụng ethylic alcohol cần lưu ý:

- Không được sử dụng diêm, bật lửa để đốt trực tiếp ethylic alcohol.

- Bảo quản ở nơi thoáng mát và thông thoáng, tránh xa nguồn nhiệt và các vật dễ bắt lửa…

2. Các ứng dụng trên của ethylic alcohol dựa vào tính chất: dễ cháy, khi cháy toả nhiều nhiệt.

Các giá trị 4% vol, 14% vol, 40% vol, … trên nhãn các chai bia, rượu vang, rượu whisky là độ cồn.

Tức là: Chai bia ghi 4% vol có nghĩa là trong 100 mL bia 4% vol có chứa 4 mL ethylic alcohol nguyên chất.

- Công thức phân tử của ethylic alcohol là C₂H₆O

- Công thức thu gọn của ethylic alcohol là CH₃ – CH₂ – OH

- So sánh với alkane cùng số nguyên tử carbon về thành phần nguyên tố là C2H6: 

+ Ethylic alcohol có một nhóm hydroxyl (-OH) mà C₂H₆ không có nhóm này.

+ Ethylic alcohol có một nguyên tử oxygen.

+ Nhóm nguyên tử liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon trong ethylic alcohol là nhóm OH.

Công thức cấu tạo của ethylic alcohol là CH₃ – CH₂ – OH

Tính chất đặc trưng của ethylic alcohol:

- Phản ứng với kim loại mạnh Na, K, … giải phóng khí hydrogen.

2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

- Phản ứng đốt cháy ethylic alcohol

C₂H₅OH + 3O₂ \(\underrightarrow{t^o}\) 2CO₂ + 3H₂O

Ethylic alcohol là chất lỏng, không màu, có mùi đặc trưng, vị cay, tan vô hạn trong nước.

Hiện tượng: Mẩu natri tan dần và sủi bọt khí.

Phương trình hóa học:     

2CH₃ – CH₂ – OH + 2Na → 2CH₃ – CH₂ – ONa + H₂