Bài 20: Môi trường sống và các nhân tố sinh thái

- Cây lúa: Sinh trưởng tốt nhất ở nhiệt độ ban ngày từ 20-25°C và ban đêm từ 15-18°C.

- Cá rô phi: Sinh trưởng tốt nhất ở nhiệt độ từ 25-30°C.

- Nấm men: Phát triển tốt nhất ở nhiệt độ từ 20-25°C.

Quy luật giới hạn sinh thái:

- Mỗi loài sinh vật có một giới hạn nhiệt độ thích hợp cho sự sinh trưởng và phát triển.

- Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều ảnh hưởng xấu đến sinh vật.

- Có một nhiệt độ tối ưu cho sinh trưởng và phát triển của mỗi loài.

Cá sống trong nước, giun đất sống trong đất, chim sống trên cạn, nấm da sống kí sinh trên da của động vật hoặc con người.

Nhân tố vô sinh gồm các yếu tố vật lí, hóa học, thổ nhưỡng

của môi trường, ví dụ như nhiệt độ, anh sang, nước, pH, áp suất, nồng độ oxygen, ...

Nhân tố hữu sinh gồm các yếu tố sinh học của môi trường, tác động đến sinh vật thông qua các mối quan hệ như hỗ trợ hoặc đối kháng.

Con người là nhân tố có tác động mạnh mẽ nhất đến đời sống sinh vật. Hoạt động của con người có thể mang lại lợi ích hoặc gây ra tác hại cho các loài sinh vật khác. Do đó, con người cần có ý thức bảo vệ môi trường sống, sử dụng tài nguyên thiên nhiên hợp lý và phát triển khoa học kỹ thuật một cách bền vững để đảm bảo sự phát triển của chính con người và các loài sinh vật khác.

- Khoảng thuận lợi: Sinh vật sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ.

- Khoảng chống chịu: Sinh vật bị kìm hãm.

Nhiệt độ và ánh sáng phù hợp, trong đất có đầy đủ các chất

khoáng nhưng cây sẽ không sinh trưởng và phát triển nếu thiếu nước.

10% trứng của rùa biển Chelonia mydas nở thành con đực khi ấp ở 27,6 °C và khi ấp ở nhiệt độ 30,6 °C thì 10% trứng nở thành rùa cái.

Động vật có thị giác ban đêm có mắt với nhiều tế bào que để nhìn tốt hơn trong điều kiện thiếu sáng. Ví dụ: cú mèo, chuột, dơi.

Ví dụ: Ảnh hưởng của nhiệt độ đến sự sinh trưởng của cây ngô (Zea mays) (hình 20.2).

Khoảng thuận lợi: 15 - 30 độ C

Khoảng chống chịu: 10 - 15 độ C, 30 - 35 độ C.