Bài 2. Làm quen với chương trình và ngôn ngữ lập trình

Mỗi ngôn ngữ lập trình thường có ba thành phần cơ bản: bảng chữ cái, cú pháp và ngữ nghĩa.

a. Bảng chữ cái: Là tập các kí hiệu dùng để viết chương trình.

- Trong ngôn ngữ Pascal bảng chữ cái gồm: Các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Anh, các chữ số 0 -> 9 và một số kí tự đặc biệt (SGK)

b. Cú pháp: là bộ qui tắc dùng để viết chương trình. cho ta biết cách viết một chương trình hợp lệ.

c . Ngữ nghĩa: xác định ý nghĩa thao tác cần phải thực hiên , ứng với tổ hợp kí tự dựa vào ngữ cảnh của nó

- Cú pháp cho biết cách viết một chương trình hợp lệ , còn ngữ nghĩa xác định ý nghĩa của các tổ hợp kí tự trong chương trình.

- Lỗi cú pháp được chương trình dịch phát hiện và thông báo cho người lập chương trình biết , chỉ có các chương trình không còn lỗi cú pháp mới có thể được dịch sang ngôn ngữ máy.

- Lỗi ngữ nghĩa chỉ được phát hiện khi thực hiện chương trình trên dữ liệu cụ thể .

- Từ khóa do ngôn ngữ lập trình quy định.

- Tên do con người đặt dùng để phân biệt các đại lượng khác nhau trong chương trình.

Cách đặt tên trong chương trình :

+ Tên khác nhau tương ứng với những đại lượng khác nhau.

+ Tên không được trùng với từ khóa

+ Tên không được bắt đầu bằng chữ số và không được chứa kí tự trống

+ Tên phải ngắn gọn, dễ nhớ và dễ hiểu

Trong các tên sau đây, tên nào là hợp lệ trong ngôn ngữ Pascal?
A) a;

B) Tamgiac;

C) 8a;

D) Tam giac;

E) beginprogram;

F) end;

G) b1;

H) abc;

Gồm 2 thành phần chính

- Phần khai báo thường dùng các câu lệnh dùng để :

+ Khai báo tên trương trình .

+ Khai báo các thư viện và một số khai báo khác

- Phần thân của trương trình gồm các câu lệnh mà máy tính cần được thực hiện. Đây là phần bắt buộc phải có.

Phần khai báo có thể có hoặc không . Tuy nhiên nếu có phần khai báo thì nó phải đặt trước phần thân trương trình

a. Chương trình 1 là chương trình Pascal đầy đủ và hoàn toàn hợp lệ, mặc dù chương trình này chẳng thực hiện điều gì cả. Phần nhất thiết phải có trong chương trình là phần thân chương trình được đảm bảo bằng hai từ begin và end. (có dấu chấm).

b. Chương trình 2 là chương trình Pascal không hợp lệ vì câu lệnh khai báo tên chương trình program CT_thu; phần khai báo tên trương trình không được nằm ở phần thân chương trình mà phải nằm ở đầu chương trình.