Bài 15: Hồ Chí Minh - Anh hùng giải phóng dân tộc

Hành trình đi tìm đường cứu nước và quá trình chuẩn bị cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam của Nguyễn Ái Quốc:
1. Hành trình đi tìm đường cứu nước:

- 1911: Ra đi tìm đường cứu nước.
- 1919: Gửi bản yêu sách 8 điểm tới Hội nghị Versailles.
- 1920: Tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp.
- 1924: Tham dự Đại hội V Quốc tế Cộng sản.
- 1925: Thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên.
- 1930: Chủ trì Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
2. Quá trình chuẩn bị cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam:

- Truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam.
- Thành lập các tổ chức cộng sản.
- Góp phần thống nhất các tổ chức cộng sản thành một đảng thống nhất.
Vai trò của Hồ Chí Minh trong những năm 1941 - 1945, trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954) và chống Mỹ, cứu nước (1954 - 1969):
1. 1941 - 1945:

- Thành lập Mặt trận Việt Minh.
- Lãnh đạo phong trào cách mạng.
- Chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám.
2. 1945 - 1954:

- Lãnh đạo Cách mạng tháng Tám.
- Lãnh đạo nhân dân Việt Nam kháng chiến chống thực dân Pháp.
- Chiến thắng Điện Biên Phủ.
3. 1954 - 1969:

- Lãnh đạo nhân dân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
- Thống nhất đất nước.
Vai trò của Hồ Chí Minh:

- Lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.
- Anh hùng giải phóng dân tộc.
- Danh nhân văn hóa thế giới.

* Giới thiệu hành trình đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc trên lược đồ.

- Hành trình tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành bắt đầu từ ngày 5 - 6 - 1911. 

- Ngày 8/6/1911: Nguyễn Tất Thành tới Singapore.

- Năm 1911: Người đi qua Cô- lôm- bô, Po- xa- ti, Mác- xây, Lơ-ha- vrơ. 

- Năm 1912: Người tới Gi- Bu- Ti, Tuy- ni- đi, An-giê, Bồ Đào Nha, Tê-nê-ri-phê, Xê- nê- gan, Đa- hô- mây, Ghi- nê, Công- gô, Rê- uy- ni- ông.

- Năm 1914: Người tới Luân Đôn.

- Năm 1920, Người tới Pari. 

* Nêu nội dung cơ bản của con đường cứu nước do Nguyễn Ái Quốc xác định. Cho biết ý nghĩa của sự kiện Nguyễn Ái Quốc tìm ra con đường cứu nước.

- Con đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc xác định có nội dung cơ bản: giải phóng dân tộc gắn với giải phóng giai cấp, độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội. Trong đó, độc lập dân tộc là mục tiêu trực tiếp, chủ nghĩa xã hội là phương hướng tiến lên.

- Sự kiện Nguyễn Ái Quốc tìm ra con đường cứu nước năm 1920 có ý nghĩa to lớn: bước đầu giải quyết được cuộc khủng hoảng về đường lối giải phóng dân tộc; đồng thời mở đầu quá trình chuẩn bị các điều kiện cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Quá trình Nguyễn Ái Quốc chuẩn bị về tư tưởng, chính trị và tổ chức cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam:
1. Chuẩn bị về tư tưởng:

- Tìm hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin:
+ Nguyễn Ái Quốc đã dành nhiều thời gian để tìm hiểu về chủ nghĩa Mác - Lênin.
+ Người đã đọc các tác phẩm của Marx, Engels, Lênin và tham gia các hoạt động của phong trào cộng sản quốc tế.
- Truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam:
+ Nguyễn Ái Quốc đã viết nhiều bài báo, sách vở để truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam.
+ Người đã thành lập các tổ chức cộng sản để tập hợp, giác ngộ và rèn luyện cán bộ cách mạng.
2. Chuẩn bị về chính trị:

- Thành lập các tổ chức cộng sản:
+ Nguyễn Ái Quốc đã thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (1925) để tập hợp, giác ngộ và rèn luyện cán bộ cách mạng.
- Thống nhất các tổ chức cộng sản:
+ Tháng 1/1930, Nguyễn Ái Quốc chủ trì Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, thống nhất các tổ chức cộng산 thành một đảng thống nhất.
3. Chuẩn bị về tổ chức:

- Huấn luyện cán bộ:
+ Nguyễn Ái Quốc đã tổ chức các lớp huấn luyện cán bộ để truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin và rèn luyện kỹ năng hoạt động cách mạng.
- Xây dựng cơ sở Đảng:
+ Nguyễn Ái Quốc đã cử cán bộ về Việt Nam để xây dựng cơ sở Đảng ở các địa phương.
Ý nghĩa của việc chuẩn bị:

- Chuẩn bị tư tưởng, chính trị và tổ chức là những điều kiện tiên quyết cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam là một bước ngoặt lịch sử trong phong trào cách mạng Việt Nam.
- Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân dân Việt Nam đã giành được nhiều thắng lợi to lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng đất nước.

Vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với sự thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam:
- Là người trực tiếp chuẩn bị về tư tưởng, chính trị và tổ chức cho sự ra đời của Đảng.
- Chủ trì Hội nghị thành lập Đảng (tháng 1/1930).
- Soạn thảo Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng.
-> Nhờ vai trò lãnh đạo của Nguyễn Ái Quốc, Đảng Cộng sản Việt Nam đã ra đời, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong phong trào cách mạng Việt Nam.
Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam có những nội dung cơ bản sau:
- Mục tiêu: Giải phóng dân tộc Việt Nam khỏi ách áp bức của thực dân Pháp và phong kiến, thành lập một nước Việt Nam độc lập, dân chủ, thống nhất.
- Lực lượng cách mạng: Giai cấp công nhân, giai cấp nông dân, tiểu tư sản và các tầng lớp yêu nước khác.
- Phương pháp cách mạng: Cách mạng vô sản, sử dụng bạo lực cách mạng để giành chính quyền.
- Nhiệm vụ cách mạng:
+ Về chính trị: Lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp và phong kiến, thành lập nhà nước dân chủ công nông.
+ Về kinh tế: Phát triển kinh tế dân tộc, cải thiện đời sống của nhân dân.
+ Về văn hóa: Phát triển nền văn hóa mới, tiến bộ.

Ý nghĩa của sự kiện Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời:
- Đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong phong trào cách mạng Việt Nam:

+ Chuyển biến quan trọng: Từ giai đoạn tự phát sang giai đoạn tự giác, có đường lối, mục tiêu rõ ràng.
+ Mở ra con đường giải phóng dân tộc đúng đắn, phù hợp với điều kiện của Việt Nam.
- Đảng Cộng sản Việt Nam:

+ Đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam.
+ Lực lượng chính trị lãnh đạo nhà nước và xã hội.
- Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng:

+ Xác định mục tiêu, nhiệm vụ, phương pháp cách mạng.
+ Kim chỉ nam cho phong trào cách mạng Việt Nam trong giai đoạn 1930-1945.
- Khẳng định vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân:

+ Giai cấp lãnh đạo cách mạng Việt Nam.
+ Mở ra con đường đi lên chủ nghĩa xã hội cho Việt Nam.
- Góp phần vào phong trào giải phóng dân tộc thế giới:

+ Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa.
+ Tăng cường đoàn kết quốc tế giữa các dân tộc bị áp bức.
Khẳng định: Sự ra đời của Đảng đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử cách mạng Việt Nam vì:
- Chuyển biến về tư tưởng:

+ Từ tư tưởng yêu nước tự phát sang tư tưởng Mác - Lênin.
+ Có đường lối, mục tiêu cách mạng rõ ràng.
- Chuyển biến về tổ chức:

+ Thành lập một đội tiên phong thống nhất của giai cấp công nhân.
+ Tập hợp, đoàn kết các lực lượng cách mạng.
- Chuyển biến về phương pháp:

+ Cách mạng từ giai đoạn tự phát sang giai đoạn tự giác.
+ Sử dụng bạo lực cách mạng để giành chính quyền.
- Mở ra thời kỳ mới cho cách mạng Việt Nam:

+ Thời kỳ đấu tranh giành độc lập dân tộc, tiến lên chủ nghĩa xã hội.
+ Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Việt Nam đã giành được nhiều thắng lợi to lớn.

Ý nghĩa của việc thành lập Mặt trận Việt Minh:
- Tập hợp, đoàn kết rộng rãi các lực lượng yêu nước.
- Mở rộng và phát triển phong trào cách mạng.
- Tạo điều kiện cho Tổng khởi nghĩa tháng Tám thành công.
Vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam giai đoạn 1941 - 1945:

1. Lãnh đạo:

- Chủ tịch Hồ Chí Minh là người lãnh đạo tài ba, sáng suốt của cách mạng Việt Nam.
- Lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam và Mặt trận Việt Minh.
2. Đường lối:

- Chủ tịch Hồ Chí Minh đề ra đường lối cách mạng đúng đắn, phù hợp với điều kiện của Việt Nam.
- Kết hợp độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội.
3. Cổ vũ:

- Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng về đạo đức, lối sống.
- Cổ vũ tinh thần đoàn kết, yêu nước của nhân dân.

1. Lãnh đạo:

- Chủ tịch Hồ Chí Minh là người lãnh đạo tài ba, sáng suốt của cách mạng Việt Nam.
- Lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam và nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
2. Đường lối:

- Chủ tịch Hồ Chí Minh đề ra đường lối cách mạng đúng đắn, phù hợp với điều kiện của Việt Nam.
- Kết hợp độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội.
3. Cổ vũ:

- Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng về đạo đức, lối sống.
- Cổ vũ tinh thần đoàn kết, yêu nước của nhân dân.

- Lãnh đạo cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp:
+ Kêu gọi toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp (19/12/1946).
+ Trực tiếp lãnh đạo quân và dân ta chiến đấu trên nhiều mặt trận.
+ Cử tướng lĩnh tài ba đi đầu trong các trận đánh quan trọng.
- Củng cố chính quyền:
+ Thành lập chính quyền non trẻ.
+ Xây dựng các tổ chức chính trị, xã hội.
- Phát triển kinh tế, văn hóa:
+ Khắc phục hậu quả chiến tranh.
+ Phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục.

- Lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước:
+ Kêu gọi toàn quốc chống Mỹ, cứu nước.
+ Trực tiếp lãnh đạo quân và dân ta chiến đấu trên nhiều mặt trận.
+ Cử tướng lĩnh tài ba đi đầu trong các trận đánh quan trọng.
- Củng cố chính quyền:
+ Xây dựng chính quyền xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc.
+ Hỗ trợ miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
- Phát triển kinh tế, văn hóa:
+ Khắc phục hậu quả chiến tranh.
+ Phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục.