Bài 12: Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

Thiết lập công thức đơn giản nhất bằng cách lập tỉ lệ x : y : z ở dạng số nguyên tối giản p : q : r như sau:

Từ đó thiết lập được công thức đơn giản nhất: C_pH_qO_r.

Mối liên hệ giữa công thức phân tử và công thức đơn giản nhất như sau:

C_xH_yO_z = (C_pH_qO_r)_n.

Biết phân tử khối, xác định được giá trị n, từ đó suy ra công thức phân tử.

Methane: CH₄;

Ethane: C₂H₆;

Ethylene: C₂H₄;

Ethyl chloride: C₂H₅Cl;

Ethanol: C₂H₆O.

cinnamaldehyde

+ Công thức phân tử: C₉H₈O.

+ Công thức đơn giản nhất: C₉H₈O.

o – methoxycinnamaldehyde

+ Công thức phân tử: C₁₀H₁₀O₂.

+ Công thức đơn giản nhất: C₅H₅O.

Áp dụng: Đối với các hợp chất đơn giản, thường mảnh có giá trị m/z lớn nhất ứng với mảnh ion phân tử [M⁺] và giá trị này bằng giá trị phân tử khối của chất nghiên cứu.

Vậy kết quả gán như sau:

Phổ (a) ứng với chất C₃H₈O (M = 60).

Phổ (b) ứng với chất C₆H₆ (M = 78).

Phổ (c) ứng với chất C₄H₈O₂ (M = 88).

Đặt công thức phân tử của camphor có dạng: C_xH_yO_z.

- Lập công thức đơn giản nhất của camphor:

Ta có:

Vậy công thức đơn giản nhất của camphor là: C₁₀H₁₆O.

- Từ phổ khối lượng xác định được phân tử khối của camphor là: 152.

- Mối quan hệ giữa công thức phân tử và công thức đơn giản nhất như sau:

C_xH_yO_z = (C₁₀H₁₆O)_n

=> (12.10 + 16.1 + 16).n = 152 => n = 1.

Vậy công thức phân tử của camphor là: C₁₀H₁₆O.

%O = 100% - 73,17% - 7,31% = 19,52%.

Đặt công thức phân tử của eugenol có dạng: C_xH_yO_z.

Vậy công thức đơn giản nhất của eugenol là: C₅H₆O.

=> C_xH_yO_z = (C₅H₆O)_n.

Phân tử khối của eugenol là 164.

=> (12.5 + 6 + 16).n = 164 => n = 2.

Vậy công thức phân tử của eugenol là: C₁₀H₁₂O₂.