1. Tác gia Nguyễn Trãi

Tư tưởng nhân nghĩa có nguồn gốc từ Nho giáo nhưng đã được Nguyễn Trãi tiếp thu một cách chọn lọc, sáng tạo. Với Nguyễn Trãi, nhân nghĩa trước hết là thương dân; lấy cuộc sống bình yêu, no ấm của nhân dân làm mục tiêu cao nhất. 

Thơ Nguyễn Trãi chứa đựng cả một thế giới thiên nhiên đa dạng, vừa mĩ lệ, vừa bình dị, gần gũi. Đó có thể là những khung cảnh hùng vĩ, tráng lệ như Bạch Đằng, Vân Đồn, Thần Phù, Vọng Doanh, cũng có thể là chốn thôn quê bình dị, dân dã, thân thuộc với đất cày ngõ ải, giậu mùng tơi, lảnh mùng, bè muống,...

⇒ Tâm hồn Nguyễn Trãi luôn tinh tế, nhạy cảm, nâng niu từng khoảnh khắc giao hoà thiên nhiên. 

- Tình yêu thiên nhiên

+ “Ức Trai thi tập” và “Quốc âm thi tập” chứa đựng cả một thế giới thiên nhiên đa dạng, vừa mĩ lệ, vừa bình dị gần gũi.

+ Tâm hồn Nguyễn Trãi rộng mở, tinh tế, lãng mạn – nâng niu từng vẻ đẹp, từng khoảnh khắc giao hoà cùng thiên nhiên.

- Nỗi niềm thế sự

+ Hồn thơ Ức Trãi trĩu nặng suy tư trước thế sự đen bạc. Thơ ông có nhiều chiêm nghiệm buồn về nhân tình thế thái, có cả những cay đắng, thất vọng, đau đớn trước một thực tại hỗn độn, bất công, ngang trái. 

+ Nguyễn Trãi đối diện với thực tại bằng tâm thế, tư thế của cây tùng, cây bách

- Về cuộc đời Nguyễn Trãi

+ Quê Chí Linh, Hải Dương, thân phụ là Nguyễn Phi Khanh – đỗ Thái học sinh dưới triều Trần, thân mẫu là Trần Thị Thái – con quan Tư đồ Trần Nguyên Đán

+ Nguyễn Trãi bị giặc Minh giam lỏng ở thành Đông Quan 

+ Nguyễn Trãi tham gia khởi nghĩa Lam Sơn, giúp Lê Lợi dẹp giặc Minh

- Về con người Nguyễn Trãi

+ Nguyễn Trãi là một nhà chính trị tài ba, một con người yêu nước thương dân, một nhà thơ, văn kiệt xuất.

- Văn chính luận của Nguyễn Trãi, đặc biệt là những thư từ bút chiến, văn kiện ngoại giao với nhà Minh luôn đạt đến trình độ mẫu mực.

- Thơ chữ Hán của Nguyễn Trãi hầu hết được sáng tác bằng các thể thơ Đường luật, đạt tới sự nhuần nhuyễn, điêu luyện, ngôn ngữ cô đúc, nghệ thuật tả cảnh, tả tình tinh tế, tài hoa. 

- Thơ chữ Nôm của Nguyễn Trãi được đánh giá là đỉnh cao của dòng thơ quốc âm (tiếng Việt) thời trung đại. 

Tư tưởng nhân nghĩa có nguồn gốc từ Nho giáo nhưng đã được Nguyễn Trãi tiếp thu một cách chọn lọc, sáng tạo. Với Nguyễn Trãi, nhân nghĩa trước hết là thương dân; lấy cuộc sống bình yêu, no ấm của nhân dân làm mục tiêu cao nhất. 

- Phạm Ngũ Lão (1255-1320): người làng Phù Ủng, huyện Đường Hào (Hưng Yên), là con rể của Trần Hưng Đạo, giữ đội quân hữu vệ

- Có nhiều công trong cuộc kháng chiến chống quân Mông-Nguyên lần thứ 2 (1285) và lần thứ 3 (1288)

- Là người văn võ toàn tài

- Phạm Ngũ Lão được biết đến trong câu chuyện đan sọt giữa đường

- Lý Công Uẩn, Trần Hưng Đạo, Trần Nhân Tông, Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Phạm Ngũ Lão,....

- Nguyễn Trãi đã dâng Bình Ngô sách, cùng Lê Lợi và các tướng lĩnh bàn bạc việc quân, vạch ta đường lối chiến lược của cuộc khởi nghĩa. 

- Giúp Lê Lợi soạn thảo chiếu lệnh, văn thư, đấu tranh ngoại giao với quân Minh

- Viết “Bình Ngô đại cáo”

- Nguyễn Trãi là tác gia có đóng góp đặc biệt quan trọng trong việc xây dựng nền văn học Đại Việt sau thời gian nước ta bị quân xâm lược nhà Minh đô hộ và thi hành chính sách huỷ diệt văn hoá.