* Giống nhau:
Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh đều là những sĩ phu phong kiến chịu ảnh hưởng các tư tưởng tư sản tiến bộ, đều xuất phát từ tấm lòng yêu nước để tìm con đường giải phóng dân tộc. Con đường đó theo khuynh hướng dân chủ tư sản.
* Sự khác nhau của hai ông thuộc về phương pháp: Phan Bội Châu chủ trương bạo động, Phan Châu Trinh chủ trương cải cách.
PHAN BỘI CHÂU Chủ trương:
-“Nợ máu chỉ có thể trả bằng máu”, kiên trì chủ trương dùng bạo lực giành độc lập.
-“Đánh đuổi giặc Pháp, khôi phục nước Việt Nam, lập nước Cộng hòa dân quốc Việt Nam. Biện pháp
- Tổ chức phong trào Đông Du, đưa học sinh sang Nhật học, chuẩn bị cho công cuộc đánh Pháp cứu nướ
c - Bạo động, ám sát.
PHAN CHÂU TRINH Chủ trương
- Đấu tranh ôn hòa, công khai, dựa vào Pháp để đánh đổ vua quan phong kiến hủ bại, xem đó là điều kiện tiên quyết để giành độc lập
- Kêu gọi dân quyền, dân sinh, dân khí. Biện pháp
- Cổ động thực nghiệp, lập hội kinh doanh.
- Mở trường theo lối mới để nâng cao dân trí.
- Vận động đổi mới “phong hóa”, cải cách lối sống, bài trừ mê tín dị đoan.
giống nhau
Xuất phát từ lòng yêu nước thương dân để tìm con đường giải phóng cho dân tộc.
– Đi theo hệ tư tưởng mới: khuynh hướng dân chủ tư sản.
– Được sự ủng hộ nhiệt tình của quần chúng nhân dân.
– Đều thất bại do sự hạn chế về tầm nhìn và tư tưởng.
– Hoạt động ở cả trong và ngoài nước.
*Khác nhau:
| Phan Bội Châu | Phan Châu Trinh |
Nhiệm vụ | Đánh đuổi thực dân Pháp, khôi phục lại chế đội phong kiến | Đánh đổ phong kiến, thực hiện cải cách xã hội “Khai thông dân trí, mở mang dân quyền” |
Xu hướng | Bạo động vũ trang | Cải cách |
Con đường cứu nước | "cứu nước để cứu dân" | "cứu dân để cứu nước" |
Hoạt động tiêu biểu | Thành lập Duy Tân Hội, tổ chức phong trào Đông Du.. | Lập hội buôn, mở trường Đông Kinh Nghĩa Thục.. |