Nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa.Nóng ẩm, muưa nhiều theo mùa và diễn biến phức tạp, thể hiện qua các yếu tố sau:
-Nhận nguồn nhiệt năng lớn, bình quân trên 1 triệu kilô calo/1m^2.Số giờ nắng từ 1400-3000 giờ/năm. Nhiệt độ trung bình năm >21oC.
-Hai mùa rõ rệt, phù hợp với 2 mùa gió: mùa đông lạnh khô với gió mùa Đông bắc, mùa hạ nóng ẩm với gió mùa Tây Nam.
-Lượng mưa trong năm lớn 1500-2000 mm/năm.
-Độ ẩm cao trên 80%
Những nhân tố chủ yếu làm cho thời tiết, khí hậu nước ta đa dạng và thất thường:
- Vị trí địa lí và lãnh thổ: làm cho khí hậu nước ta phân hóa Bắc - Nam rõ rệt, khí hậu thất thường, thường xuyên đón bão nhiệt đới, các thiên tai khác (lũ lụt, sương giá...).
- Địa hình và hoàn lưu gió mùa:
+ Địa hình tạo nên sự phân hóa khí hậu theo độ cao.
+ Địa hình kết hợp với hướng gió làm cho khí hậu nước ta phân hóa Đông Tây (Đông Bắc, Tây Bắc ranh giới là dãy Hoàng Liên Sơn; phân hóa Bắc Nam ranh giới dãy Bạch Mã; mùa mưa-khô đối lập nhau giữa khu vực Nam Bộ, Tây Nguyên và ven biển Trung Bộ....)