3.tìm hiểu về đọan và cách xây dựng đoạn văn
a) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi nêu ở dưới
NGÔ TẤT TỐ VÀ TÁC PHẨM
Ngô Tất Tố(1893-1954) quê ở làng Lộc Hà ,huyện Từ Sơn ,tỉnh Bắc Ninh (này thuộc Đông Anh,ngoại thành Hà Nội);xuất thân là một nhà nho gốc nông dân.Ông là một học giả có nhiều công trình khảo cứu về tiết học , văn học cổ có giá trị ;một nhà báo nổi tiếng với rất nhiều báo mang khuynh hướng dân chủ tiến bộ và giàu tính chiến đấu ;một nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn và cách mạng .Sau cách mạng,nhà văn tận tụy.trong công tác tuyên truyền văn nghệ phụ vụ kháng chiến chống Pháp .Ngô Tất Tố được nhà nước tặng giải Hồ Chí minh về văn học nghệ thuật (1996).Tác phẩm chính :các tiểu thuyết Tắt Đèn(1939),Lều chõng(1940);các phóng sự Tập án cái đình (1939), Việc làng(1940),...
Tắt Đèn là tác phẩm tiêu biểu của Ngô Tất Tố .Qua vụ thuế ở một làng quê ,nhà văn đã dựng lên một bức tranh xã hội có giá trị hiện thực sâu sắc về nông thôn Việc Năm đương thời .Tắt đèn đã làm nổi bật mối xung đột giai cấp hết sức gay gắt giữa bọn thống trị và người nông dân lao động trong xã hội ấy .Trong tác phẩm ,nhà văn đã phơi trần bộ mặt tàn ác,xấu sa của bọn phong kiến thống trị ở nông thôn ,từ bọn địa chủ keo kiệt độc ác , bọn hào lí tham lam hống hách ,bổn quan lại dâm ô bỉ ổi đến bọn tây sài hung hãn đêu cáng,.Chúng mỗi tên mới về nhưng tất cả đều không có tính người .đặc biệt ,qua nhân vật chí đầu ,tác giả đã thành công suất sắc trong việc xây dựng hình tượng người phụ nữ nông dân sống trong hoàn cảnh tối tăm cực khổ nhưng cô có những phẩm chất cao đẹp. Tài năng tiểu thuyết của Ngô Tất Tố được thể hiện rất rõ trong viec khac hoa cac nhan vat tieu bieu cho các hạng người khác nhau ở nông thôn , tất cả điều cagn thuc , sinh động .
-Văn bản trên gồm mấy ý? Mỗi ý được viết thành mấy đoạn văn?Em thường đưa vào những dấu hiệu hình thức để nhận biết đoạn văn ?
-trong đoạn văn thứ nhất của văn bản trên, những từ ngữ nào có tác dụng duy trì đối tượng trong đoạn văn [từ ngữ của chủ đề]?
-đọc đoạn văn thứ hai của văn bản trên và tìm cầu then chốt của đoạn văn [ câu chủ đề]. vì sao em biết đó là câu chủ đề của đoạn?
- tu nhung nhan thuc trên, em hiểu từ ngữ chủ đề và câu chủ đề là gì?chúng đóng vai trò gì trong văn bản?
b. nội dung đoạn văn có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau. hãy phân tích cách trình bày ý của hai đoạn văn trong văn bản Ngô Tất Tố và tác phẩm "Tắt đèn"[gợi ý :đoạn thứ nhất có câu chủ đề không?yếu tố nào duy trì đối tượng trong đoạn văn?quan hệ ý nghĩa giữa các câu trong đoạn văn như thế nào?nội dung của các văn bản được triển khai theo trình tự nào ?ý của đoạn văn này được triển khai theo trình tự nào?]
c.đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi
các tế bào của lá cây có chứa nhiều lục lạp.trong các lục lạp này có chứa một chất gọi là diệp lục, tức là chất xanh của lá. sở dĩ chất diệp lục có màu xanh lục vì nó hút các tia sáng có màu khác, nhất là màu đỏ và màu lam,nhưng không thu nhận màu xanh lục mà lại phản chiếu màu này và do đó mất ta mới nhìn thấy màu xanh lục.như vậy,lá cây có màu xanh là do chất diệp lục chứa trong thành phần tế bào.
-đoạn văn có câu chủ đề không ? nếu có thì nó ở vị trí nào?
-nội dung của đoạn văn được trình bày theo trình tự nào [diễn dịch,quy nạp hay song hành]?
a) Gồm 2 ý: - Ý 1: Từ đầu ->việc làng: Giới thiệu về Ngô Tất Tố
- Ý 2: Còn lại: Giá trị nổi bật của tác phẩm '' Tắt đèn''
+ Mỗi ý được viết thành 1 đoạn văn
+ Dấu hiệu: Viết hoa chữ cái đầu dòng, có dấu chấm ở cuối câu
- Từ ngữ chủ đề: Ngô Tất Tố, ông là, nhà văn, tác phẩm chính của ông, học giả, nhà báo.
- Câu then chốt: Tắt đèn là tác phẩm tiêu biểu nhất của Ngô Tất Tố
- Tròn đoạn văn thường có cái từ ngữ chủ đề, câu chủ đề
+ Từ ngữ chủ đề: là các từ ngữ được dùng làm đề mục hoặc các từ ngữ lặp lại nhiều lần nhằm duy trì ý ( đối tượng ) được biểu đạt
+ Câu chủ đề: Là câu khái quát nội dung của đoạn, có hình thức ngắn gọn và thường đầy đủ hai thành phần chính, có thế đứng ở đầu câu hoặc cuối câu
b) Đoạn 1:
- Không có câu chủ đề
- Yếu tố duy trì là từ ngữ: Ngô Tất Tố
- Có quan hệ ngang hàng nhau ( Song hành )
Đoạn 2:
- Có câu chủ đề -> có vị trí ở đầu câu
- Ý được triển khai từ khái quát đến cụ thể
- Diễn dịch
c)
Câu chủ đề: '' Như vậy, lá cây có màu xanh là do chất diệp lục chứa trong thành phần tế bào '' - Câu chủ đề có vị trí ở cuối câu
Trình bày theo trình tự quy nạp
