Bàn về đọc sách

Những hình ảnh so sánh đã khẳng định sựa lựa chọn sách đọc là rất cần thiết. Sách đọc phổ thông là loại sách cần thiết đối với tất cả mọi người. Các học giả muốn có kiến thức chuyên môn sâu rộng thì phải có kiến thức nền tảng, kiến thức phổ thông bởi trên thực tế không có học vấn nào là cô lập, tách rời khỏi các học vấn khác. Một ví dụ cụ thể như “chính trị học thì phải liên quan đến lịch sử, kinh tế, pháp luật, triết học, tâm lí học, cho đến ngoại giao, quân sự”. Nếu chỉ học riêng chính trị học thì sẽ gặp rất nhiều khó khăn giống như “con chuột chui vào sừng trâu, càng chui sâu càng hẹp, không tìm ra lối thoát”. Vì vậy, để nắm vững bất cứ học vấn nào, con người cần “biết rộng rồi sau đó mới nắm chắc”, “không biết rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn”

- Luận đề: Đọc sách.

- Luận điểm:

+ Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách.

+ Những khó khăn trong việc đọc sách.

+ Phương pháp đọc sách hiệu quả

Bằng cách lập luận hợp lý, diễn giải thông tin một cách thấu tình đạt lý, kín kẽ sâu sắc, tác giả đã cho thấy những vai trò của đọc sách như: nâng cao nhận thức, trí tuệ, phát triển tư duy, tình cảm và rèn giũa hành động.

Quan điểm của tác giả ở đây không có mâu thuẫn với quan điểm đã nêu ở phần trước vì muốn tích lũy học vấn, đọc sách có hiệu quả, tại sao trước tiên cần biết cách chọn lựa sách mà đọc. Theo tác giả, cần đọc kỹ các cuốn sách, tài liệu cơ bản thuộc lĩnh vực chuyên môn, chuyên sâu của mình. Trong khi đọc chuyên sâu, không nên xem thường những loại sách thường thức, gần gũi với chuyên môn của mình. Tác giả khẳng định: “Trên đời không có học vấn nào là cô lập, không có liên hệ kế cận”, vì thế “không biết thông thì thông thể chuyên, không biết rộng thì không thể nắm gọn. Trước biết rộng rồi sau mới nắm chắc, đó là trình tự để nắm vững bất cứ học vấn nào”.

Việc lựa chọn sách đọc là một yếu tố vô cùng quan trọng trong phương pháp đọc sách. Lời bàn của Chu Quang Tiềm về phương pháp đọc sách rất sâu sắc mà cũng rất gần gũi, dễ hiểu, tựu chung được thể hiện ở mấy điểm sau:

- Không nên đọc lướt qua, vừa đọc phải vừa suy ngẫm, “trầm ngâm tích luỹ tưởng tượng”, nhất là với các cuốn sách có giá trị.

- Không nên đọc một cách tràn lan, quyển nào có cũng đọc mà phải đọc một cách có kế hoạch và hệ thống. Có thể coi đọc sách là một công việc rèn luyện, một cuộc chuẩn bị âm thầm và gian khổ.

Cũng theo tác giả, đọc sách không chỉ là việc học tập tri thức mà còn là chuyện rèn luyện tính cách, chuyện học làm người.

Trước tiên phải lựa sách mà đọc vì sách nhiều cũng có những nguy hại của nó:

+ Sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu, không biết nghiền ngẫm.

+ Sách nhiều khó lựa chọn, người đọc dễ lạc hướng, lãng phí thời gian.

- Cách chọn lựa sách mà tác giả đưa ra:

+ Không tham đọc nhiều, đọc lung tung, phải đọc kĩ những cuốn thực sự có giá trị.

+ Đọc kĩ về sách, tài liệu thuộc lĩnh vực chuyên môn của mình.

+ Khi đọc chuyên sâu, không thể xem thường loại sách gần gũi với chuyên môn.

Tác giả đưa ra luận điểm: "Đọc sách là 1 con đường quan trọng của học vấn" và đưa ra lời bàn luận về tầm quan trọng của sách:

+ Sách ghi chép, cô đúc và lưu truyền mọi tri thức.

+ Sách có giá trị được xem là những cột mốc trên con đường tiến hoá học thuật của nhân loại.

+ Sách trở thành kho tàng quý báu của di sản tinh thần mà loài người thu được qua mấy nghìn năm.

- Thông tin về tác giả Chu Quang Tiềm:

+ Chu Quang Tiềm (1897-1986), tên khai sinh là Tự Mạnh Thực

+ Quê quán: Đông Thành- An Huy-Trung Quốc

+ Sự nghiệp sáng tác: Ông là nhà mĩ học và lí luận học nổi tiếng của Trung Quốc; Ông là danh nhân lớn, học vấn cao, là tác giả của nhiều bài chính luận nổi tiếng

- Cách đọc sách hiệu quả:

+ Xác định mục đích đọc sách.

+ Tìm hiểu địa chỉ cuốn sách.

+ Xem mục lục.

+ Xem lời giới thiệu, lời tựa, lời nói đầu.

+ Xem lời kết luận và tóm tắt ở cuối sách.

+ Đọc một vài đoạn.

+ Đọc thực sự (hay đọc đi sâu)

Ý nghĩa của việc đọc sách: là con đường quan trọng của học vấn, sự chuẩn bị cho cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, phát triển thế giới mới.

Câu văn, hình ảnh bộc lộ thái độ của tác giả:

- Thế gian có biết bao người đọc sách chỉ đề trang trí bộ mặt như kẻ trọc phú khoe của chỉ biết lấy nhiều làm quý.

- Đối với việc học tập, cách đó chỉ là lừa mình dối người, đối với việc làm người thì cách đó thể hiện phẩm chất tầm thường, thấp kém.