Có những phương pháp nào để biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ? Cách sử dụng bản đồ trong học tập và đời sống như thế nào?
Đọc thông tin và quan sát hình 2.1, hãy nêu các dạng kí hiệu bản đồ chủ yếu. Lấy ví dụ về kí hiệu của một đối tượng địa lí trên bản đồ mà em đã học.
- Dạng chữ: thủy ngân, bô-xít, apatit,…
- Dạng tượng hình: cơ khí, sản xuất ô tô, điện tử, trâu, bò,…
- Dạng hình học: sắt, than, dầu mỏ, manga,…
Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành ĐạtĐọc thông tin và quan sát hình 2.2, hãy cho biết phương pháp đường chuyển động biểu hiện những đặc điểm nào của đối tượng địa lí.
- Phương pháp đường chuyển động được sử dụng để biểu hiện sự di chuyển của các quá trình, đối tượng địa lí tự nhiên và kinh tế - xã hội. Ví dụ: hướng gió, hướng dòng biển, hướng động vật di cư, hướng vận tải hàng hoá, di dân,...
- Màu sắc và kích thước (độ đậm, chiều rộng, chiều dài) các đường chuyển động biểu hiện kiểu loại, khối lượng hay tốc độ di chuyển của đối tượng.
Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành ĐạtĐọc thông tin và quan sát hình 2.3, hãy cho biết phương pháp chấm điểm biểu hiện được các đối tượng địa lí có sự phân bố như thế nào.
Phương pháp chấm điếm được sử dụng khi các đối tượng địa lí có sự phân tán, phân bố trong không gian
Vd: phân bố dân cư, phân bố cơ sở chăn nuôi
Trả lời bởi Nguyễn Lê Phước ThịnhĐọc thông tin và quan sát hình 2.4, cho biết phương pháp khoanh vùng được dùng để thể hiện những đối tượng địa lí có sự phân bố như thế nào.
- Phương pháp khoanh vùng thường sử dụng để biểu hiện những đối tượng địa lí phân bố tập trung (hoặc phổ biến) trên một không gian lãnh thổ nhất định.
- Ví dụ: sự phân bố các kiểu rừng, các nhóm đất, các vùng chuyên canh cây trồng,... Mỗi vùng phân bố được xác định bằng nền màu, nét chải hoặc kí hiệu đặc trưng cho đối tượng biểu hiện.
Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành ĐạtĐọc thông tin và quan sát hình 2.5, hãy cho biết phương pháp bản đồ - biểu đồ biểu hiện các đối tượng địa lí bằng cách nào. Lấy ví dụ về một đối tượng địa lí được biểu hiện bằng phương pháp bản đồ - biểu đồ mà em biết.
- Bản đồ - biểu đồ là phương pháp biểu hiện sự phân bố của đối tượng địa lí bằng cách đặt các biểu đồ vào không gian phân bố của đối tượng địa lí đó trên bản đồ.
- Ví dụ: cơ cấu sử dụng đất theo lãnh thổ, cơ cấu dân số các quốc gia, diện tích và sản lượng cây trồng,...
Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành ĐạtDựa vào các thông tin trên, hãy đọc bản đồ các kiểu thảm thực vật chính trên Trái Đất (hình 2.4).
Các kiểu thảm thực vật chính trên Trái Đất
- Hoang mạc lạnh.
- Đài nguyên.
- Rừng lá kim.
- Rừng lá rộng và rừng hỗn hợp ôn đới.
- Rừng cận nhiệt ẩm.
- Thảo nguyên, cây bụi chịu hạn và đồng cỏ núi cao.
- Rừng và cây bụi lá cứng cận nhiệt.
- Hoang mạc, bán hoang mạc.
- Xa-van, cây bụi.
- Rừng nhiệt đới, xích đạo.
Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành ĐạtĐọc thông tin, hãy trình bày một số ứng dụng của GPS và bản đồ số trong đời sống.
Một số ứng dụng của GPS:
- Ứng dụng trong giao thông hàng không;
- Ứng dụng trong việc xác định vị trí bằng điện thoại thông minh;
- Định vị và dẫn đường;
- Ứng dụng vào các hoạt động nghỉ ngơi, giải trí;
- Cảnh báo trước các địa điểm có thể xảy ra thiên tai như động đất, sóng thần,…
- Tìm kiếm đồ vật bị thất lạc, giám sát trẻ tự kỉ, người già, người mất trí nhớ,…
Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành ĐạtHoàn thành bảng theo mẫu sau để phân biệt các phương pháp biểu hiện bản đồ.
Các phương pháp biểu hiện bản đồ
Phương pháp | Sự phân bố của đối tượng | Khả năng biểu hiện của phương pháp |
Kí hiệu | Sử dụng để biểu hiện vị trí của những đối tượng địa lí phân bố theo điểm. Ví dụ: trung tâm hành chính, sân bay, nhà ga,... | Biểu hiện số lượng, quy mô và chất lượng của đối tượng địa lí. Các kí hiệu được đặt vào đúng vị trí phân bố của đối tượng trên bản đồ. Có ba dạng kí hiệu bản đồ chủ yếu. |
Đường chuyển động | Sử dụng để biểu hiện sự di chuyển của các quá trình, đối tượng địa lí tự nhiên và kinh tế - xã hội. Ví dụ: hướng gió, hướng dòng biển, động vật di cư, hướng vận tải hàng hoá, di dân,... | Màu sắc và kích thước (độ đậm, chiều rộng, chiều dài) các đường chuyển động biểu hiện kiểu loại, khối lượng hay tốc độ di chuyển của đối tượng. |
Khoanh vùng | Sử dụng để biểu hiện những đối tượng địa lí phân bố tập trung (hoặc phổ biến) trên một không gian lãnh thổ nhất định. Ví dụ: phân bố các kiểu rừng, nhóm đất,... | - Thể hiện những đối tượng phân bố theo vùng nhưng không đều khắp trên lãnh thổ mà chỉ có ở từng vùng nhất định. - Mỗi vùng phân bố được xác định bằng nền màu, nét chải hoặc kí hiệu đặc trưng cho đối tượng biểu hiện. |
Bản đồ - biểu đồ | Sự phân bố của đối tượng địa lí bằng cách đặt các biểu đồ vào không gian phân bố của đối tượng địa lí đó trên bản đồ. Ví dụ: cơ cấu sử dụng đất theo lãnh thổ, cơ cấu dân số các quốc gia, diện tích cây trồng,... | Thể hiện giá trị tổng cộng của đối tượng địa lí theo từng lãnh thổ (đơn vị hành chính) bằng cách đặt các biểu đồ vào phạm vi của các đơn vị lãnh thổ đó. |
Nêu các bước để sử dụng bản đồ địa lí trong học tập và đời sống.
- Bước 1: Lựa chọn nội dung bản đồ.
- Bước 2: Đọc chú giải, tỉ lệ bản đồ và xác định phương hướng trên bản đồ.
- Bước 3: Đọc nội dung bản đồ.
Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt
Các phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ: kí hiệu, đường chuyển động, khoanh vùng, bản đồ-biểu đồ,…
- Bản đồ (Atlat) là phương tiện không thể thiếu trong học tập Địa lí. Các bước sử dụng bản đồ trong học tập bao gồm: Lựa chọn nội dung bản đồ; Đọc chú giải, tỉ lệ bản đồ và xác định phương hướng trên bản đồ; Đọc nội dung bản đồ.
Trả lời bởi Đinh Quỳnh