Bài thơ ca ngợi một cậu bé tham gia kháng chiến, say mê làm việc, trước khó khăn hiểm nguy em vẫn hồn nhiên vui vẻ.
Em đã anh dũng hi sinh trên cánh đồng lúa khi mang thư thượng khẩn ra ngoài mặt trận. Bài thơ đọng lại trong người đọc tình cảm yêu thương, cảm phục với em Lượm.
Cuối bài, hai khổ thơ như nhắc lại hình ảnh vui tươi, hồn nhiên của Lượm ở khổ thơ đầu, nhằm tái hiện trong người đọc một chú bé Lượm còn sống mãi.
Lượm - một con người nhỏ bé - đã hi sinh nhưng cái chết của em có ý nghĩa to lớn biết bao! Bài thơ có sức truyền cảm mạnh mẽ, làm xúc động lòng người bởi tinh thần yêu nước, say mê kháng chiến của một em bé liên lạc ở cái độ tuổi còn trẻ măng, hồn nhiên, vui tươi như con chim chích nhảy trên đường vàng.
Hình ảnh Lượm ngã xuống trên đồng lúa khi tay vẫn còn nắm chặt bông lúa cho thấy Lượm nói riêng và con người nói chung vẫn còn sống mãi với quê hương.
Như mọi lần Lượm nhận bức thư thượng khẩn và không chần chừ, cậu liền ra đi dù trên mặt trận cuộc chiến đang diễn ra, đạn bay vèo vèo…
Lượm phải vượt qua một cánh đồng lúa đang chín. Bỗng một tia chớp lóe lên, Lượm đã bị trúng đạn, ngã xuống giữa đồng, dường như trên môi vẫn đọng lại nụ cười thanh thản.
Lượm đã hi sinh, nằm trên thảm lúa vàng, hai tay nắm chặt mấy bông lúa đang chín, hương lúa còn bay ngào ngạt quanh thân mình. Hình ảnh hi sinh anh dũng ấy còn mãi trong lòng chúng ta..
